10 năm âm thầm làm nông nghiệp: Hòa Phát (HPG) đã chuẩn bị gì cho việc IPO?

Tập đoàn Hòa Phát (HoSE: HPG) đang đẩy nhanh tiến độ IPO “át chủ bài” mảng nông nghiệp. Theo phương án phát hành, CTCP Phát triển Nông nghiệp Hòa Phát (HPA) sẽ chào bán 30 triệu cổ phiếu với mức giá 41.900 đồng/cổ phiếu. Nếu phân phối thành công toàn bộ số lượng đăng ký, doanh nghiệp dự kiến thu về khoảng 1.257 tỷ đồng.

Sau IPO, công ty dự kiến niêm yết trên HoSE sớm nhất trong tháng 12/2025. Với vốn điều lệ 2.550 tỷ đồng, tương ứng 255 triệu cổ phiếu đang lưu hành, mức giá chào bán tương ứng định giá Nông nghiệp Hòa Phát vào khoảng 10.684 tỷ đồng (hơn 400 triệu USD).

Quyết định trên được đưa ra sau 10 năm đã gây dựng nền tảng vững mạnh của nông nghiệp của Hòa Phát. Chính cú rẽ bất ngờ vào năm 2015 ấy lại mở ra một hành trình mới cho Hòa Phát, và đến nay, nông nghiệp không còn là “mảng phụ” mà đã trở thành một trong những nguồn sinh lời hiệu quả nhất của Tập đoàn.

Bắt đầu từ “tay ngang, tay mơ”

Một thập kỷ trước, Hòa Phát đặt những viên gạch đầu tiên cho mảng nông nghiệp khi thành lập Công ty TNHH Hòa Phát Nông nghiệp Hưng Yên. Đến tháng 2/2016, CTCP Phát triển Nông nghiệp Hòa Phát ra đời, đánh dấu bước chuyển chính thức của một doanh nghiệp thép sang lĩnh vực hoàn toàn mới mẻ.

Rẽ hướng từ ngành thép sang nông nghiệp khi gần như “tay ngang, tay mơ”, Hòa Phát lựa chọn cách đi khác biệt: không gia công, không thuê ngoài, chỉ vận hành các trang trại tự đầu tư – mô hình đòi hỏi vốn lớn, rủi ro cao nhưng mang lại quyền chủ động toàn diện.

Doanh nghiệp đã bắt tay từ việc đầu tư vào hệ thống chuồng trại quy mô lớn cùng dây chuyền công nghệ hiện đại. Năm 2016, nhà máy thức ăn chăn nuôi tại Hưng Yên công suất 300.000 tấn/năm đi vào hoạt động, tiếp đó là nhà máy Đồng Nai với công suất tương đương một năm sau. Tổng vốn của 2 dự án này lên tới 760 tỷ đồng. Đây cũng là nền móng cho chuỗi sản xuất khép kín - mô hình giúp Hòa Phát kiểm soát chi phí đầu vào, nâng năng suất đàn vật nuôi và hạn chế rủi ro biến động giá, từ đó tạo lợi thế cạnh tranh dài hạn.

Từ năm 2016, Hòa Phát bắt đầu nhập khẩu heo giống cao sản từ Đan Mạch và chỉ 2 năm sau đã xuất bán lứa heo thương phẩm đầu tiên. Giai đoạn 2020 - 2021, hệ thống trang trại heo mở rộng mạnh mẽ, song song với đó là sự phát triển của mảng bò thịt và trứng gà - những sản phẩm tạo nên sự đa dạng cho “tổ hợp nông nghiệp” của Tập đoàn.

Những con số vượt trên kỳ vọng

Đặt mục tiêu trở thành một trong năm doanh nghiệp lớn nhất ngành chăn nuôi sau 10 năm, Hòa Phát thậm chí đã đi nhanh hơn kỳ vọng. Bò thịt hiện dẫn đầu thị trường, gà đẻ trứng giữ vị thế số 1 miền Bắc với gần một triệu quả mỗi ngày, còn heo thịt đạt công suất 750.000 con/năm - thuộc nhóm lớn nhất cả nước. Thức ăn chăn nuôi của Hòa Phát cũng đã chen chân vào Top 13 doanh nghiệp lớn nhất.

Để hiện thực hóa tham vọng, Hòa Phát không ngần ngại đổ vốn mạnh mẽ. Tính đến cuối tháng 9/2025, tổng vốn đầu tư tích lũy cho máy móc, trang trại, phương tiện vận chuyển... đã vượt 4.550 tỷ đồng, với giá trị còn lại hơn 1.270 tỷ đồng. Hàng tồn kho ghi nhận 1.491 tỷ đồng, chủ yếu đến từ vật nuôi đang trong quá trình nuôi dưỡng như bò, heo và gia cầm.

Từ những bước đi thăm dò ban đầu, hệ sinh thái nông nghiệp của Hòa Phát dần hình thành với quy mô ngày một rõ nét. Doanh nghiệp hiện vận hành 2 nhà máy thức ăn chăn nuôi, 6 trang trại heo quy mô lớn, 3 trang trại bò thịt và 1 trang trại gia cầm tại miền Bắc. Cùng với mạng lưới hạ tầng này, Hòa Phát cũng xây dựng được hệ thống thương hiệu, từ BIGBOSS, HPFEED, Rồng Việt trong mảng thức ăn chăn nuôi đến trứng gà Hòa Phát Smile ở mảng gia cầm.

Thành công này còn thể hiện qua những con số. Trong 10 năm phát triển, Nông nghiệp Hòa Phát chỉ lỗ duy nhất năm 2015 - năm đầu tiên thành lập. Doanh thu khi đó vỏn vẹn 1.331 tỷ đồng và mức lỗ là 46 tỷ đồng. Chỉ sau 5 năm, doanh thu từ nông nghiệp đã đóng góp cho Hòa Phát vượt mốc 10.000 tỷ vào năm 2020, tức tăng khoảng 8 lần. Lợi nhuận cũng lập kỷ lục vào năm đó với 1.676 tỷ đồng.

Trong 9 tháng năm 2025, doanh thu mảng nông nghiệp đạt 6.259 tỷ đồng, tăng 28% so với cùng kỳ, còn lợi nhuận sau thuế tăng tới 88% lên 1.297 tỷ đồng. Con số này giúp Hòa Phát vượt qua hàng loạt doanh nghiệp cùng ngành như Masan MeatLife (465 tỷ đồng), BAF Việt Nam (365 tỷ đồng) hay VLC (16,9 tỷ đồng) và chỉ đứng sau DBC (1.358 tỷ đồng).

Tính chung trong 10 năm qua, mảng nông nghiệp đã giúp Hòa Phát đã thu về hơn 5.600 tỷ đồng lợi nhuận sau thuế.

IPO – Cú mở đường cho tham vọng lớn hơn?

Việc đưa HPA lên sàn đúng thời điểm mảng nông nghiệp đã bước vào giai đoạn “chín muồi” cho thấy kỳ vọng lớn mà Hòa Phát đặt vào lĩnh vực này. Khoản vốn hơn 1.200 tỷ đồng dự kiến huy động được sẽ giúp Hòa Phát bổ sung 800 tỷ đồng vào vốn điều lệ của công ty chăn nuôi, trả hơn 300 tỷ đồng nợ vay và thanh toán các khoản phải trả khác, qua đó củng cố tài chính và tăng sức bật cho toàn bộ chuỗi sản xuất.

IPO không chỉ là bước huy động vốn mà còn là tín hiệu mở ra một chu kỳ tăng trưởng mới, khi ngành chăn nuôi vẫn còn dư địa lớn cho những doanh nghiệp có quy mô và hệ sinh thái hoàn chỉnh như HPA.

Mười năm bước chân vào lĩnh vực tưởng chừng không thuộc về mình, Hòa Phát đã chứng minh được khả năng tạo dựng thành công từ con số 0. Thành công ấy được tạo nên bởi “chất thép” với tư duy làm lớn, làm bài bản và kiên trì theo đuổi mục tiêu.

Với đà tăng trưởng được duy trì ổn định và biên lợi nhuận vượt trội so với mặt bằng chung ngành, đây có thể tiếp tục là một mảnh ghép chiến lược trong hành trình phát triển bền vững của Hòa Phát.