22 tấn sầu riêng đông lạnh âm thầm vượt biên, mở cánh cửa tỷ đô cho nông sản Việt

Lô hàng sầu riêng đông lạnh đầu tiên của Việt Nam được xuất khẩu thành công sang Trung Quốc không chỉ là cột mốc thương mại quan trọng, mà còn mở ra hướng đi chiến lược cho nông sản Việt Nam trong năm 2025 và các năm tiếp theo.

Trung Quốc hiện là quốc gia tiêu thụ sầu riêng lớn thứ ba thế giới, chiếm khoảng 19% tổng sản lượng tiêu thụ toàn cầu mỗi năm. Đây cũng là thị trường nhập khẩu chủ lực của sầu riêng Việt Nam. Năm 2024, gần 91% tổng kim ngạch xuất khẩu sầu riêng của nước ta đến từ thị trường Trung Quốc.

Việt Nam xuất khẩu lô sầu riêng đông lạnh đầu tiên sang Trung Quốc, mở ra cơ hội tỷ đô cho nông sản. Ảnh minh hoạ

Tháng 8/2024, Nghị định thư về kiểm dịch thực vật và an toàn thực phẩm đối với sầu riêng đông lạnh Việt Nam xuất khẩu sang Trung Quốc chính thức có hiệu lực. Theo đó, các sản phẩm được phép xuất khẩu gồm sầu riêng nguyên quả (có vỏ), sầu riêng xay nhuyễn và cơm sầu riêng (không có vỏ). Đây được xem là “tấm vé thông hành” giúp sầu riêng đông lạnh Việt Nam thâm nhập sâu hơn vào thị trường 1,4 tỷ dân, nơi mỗi năm chi khoảng 1 tỷ USD để nhập khẩu loại quả này ở dạng đông lạnh.

Ngày 30/5 vừa qua, lô hàng sầu riêng đông lạnh đầu tiên với khối lượng 22 tấn đã được xuất khẩu thành công qua cửa khẩu cầu Bắc Luân II (Móng Cái, Việt Nam sang Đông Hưng, Trung Quốc). Đối tác nhập khẩu là Công ty Shanghai Xinronghe International Trade có trụ sở tại Thượng Hải, Trung Quốc. Theo thông tin từ Cổng thông tin điện tử tỉnh Quảng Ninh, lô hàng này được kiểm soát chặt chẽ từ khâu nguyên liệu, quy trình sản xuất đến kiểm nghiệm thành phẩm, đảm bảo đáp ứng đầy đủ các tiêu chuẩn kỹ thuật theo Nghị định thư đã ký.

Trong bối cảnh xuất khẩu sầu riêng tươi gặp nhiều khó khăn do các quy định kiểm dịch nghiêm ngặt, tiêu chuẩn kỹ thuật cao và hạn ngạch nhập khẩu, sầu riêng đông lạnh đang nổi lên như một giải pháp linh hoạt, hiệu quả. Ông Đặng Phúc Nguyên, Tổng Thư ký Hiệp hội Rau quả Việt Nam, nhận định: "Với lợi thế mùa vụ kéo dài, giá thành cạnh tranh và vùng nguyên liệu đang mở rộng, phát triển xuất khẩu sầu riêng đông lạnh sẽ giúp Việt Nam tiếp cận được các vùng sâu, vùng xa của Trung Quốc, nơi sầu riêng tươi khó tiếp cận do hạ tầng bảo quản còn yếu".

Không chỉ giúp kéo dài thời gian bảo quản và giảm áp lực tiêu thụ theo mùa vụ, sầu riêng đông lạnh còn mở ra cơ hội tiếp cận nhiều thị trường khó tính như Nhật Bản, Hàn Quốc, EU, Mỹ, nơi yêu cầu rất cao về truy xuất nguồn gốc và an toàn thực phẩm. Bên cạnh đó, các sản phẩm chế biến sâu như múi sầu riêng cấp đông IQF, sầu riêng xay nhuyễn, bánh kẹo, kem, topping… cũng góp phần tăng giá trị gia tăng, đa dạng hóa sản phẩm và nâng cao sức cạnh tranh cho ngành hàng này.

Theo Hiệp hội Rau quả Việt Nam, sầu riêng là một trong những mặt hàng xuất khẩu chủ lực của nông nghiệp nước ta. Ngành rau quả đặt mục tiêu xuất khẩu đạt 8 tỷ USD trong năm 2025, trong đó riêng mặt hàng sầu riêng cả tươi và đông lạnh được kỳ vọng đóng góp 3,5 tỷ USD.

Tuy nhiên, trong 4 tháng đầu năm 2025, xuất khẩu sầu riêng sang Trung Quốc ghi nhận sụt giảm mạnh, chỉ đạt 12.924 tấn với kim ngạch 58,7 triệu USD. Nguyên nhân chủ yếu đến từ sự giảm nhu cầu nhập khẩu tại Trung Quốc và các yêu cầu kỹ thuật nghiêm ngặt hơn. Đặc biệt, cơ quan kiểm nghiệm phía Trung Quốc đã siết chặt kiểm tra hàm lượng cadimi và chất cấm auramine O (còn gọi là chất vàng ô) trong các lô hàng nhập khẩu từ Việt Nam.

Trước những thách thức đó, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Đỗ Đức Duy cho biết các cơ quan chuyên môn đang tích cực xây dựng quy trình, hoàn thiện hồ sơ kỹ thuật để đáp ứng đầy đủ các yêu cầu từ phía Trung Quốc, đảm bảo phát triển bền vững ngành hàng sầu riêng trong tương lai.

Ái Hân - nguoiquansat.vn

Theo Kiến thức Đầu tư