Kinh tế thế giới

40 triệu suất ăn đổi 400 mạng người: Ông Trump rót thêm 30 triệu USD cho tổ chức đang gây tranh cãi

Chính quyền Mỹ vừa phê duyệt khoản viện trợ 30 triệu USD cho một tổ chức nhân đạo gây tranh cãi đang phân phối lương thực tại Dải Gaza.

Đây là lần đầu tiên chính phủ Mỹ cấp ngân sách trực tiếp cho Gaza Humanitarian Foundation (GHF) – một tổ chức sử dụng các công ty hậu cần và an ninh tư nhân của Mỹ để vận chuyển lương thực vào Gaza và phân phối tại các “điểm an toàn” do Mỹ và Israel phối hợp thiết lập. Trước đó, GHF chỉ nhận được sự hậu thuẫn mang tính ngoại giao từ Washington.

Tài liệu được Reuters tiếp cận cho biết khoản viện trợ này được Cơ quan Phát triển Quốc tế Mỹ (USAID) phê duyệt theo "chỉ đạo ưu tiên" từ Nhà Trắng và Bộ Ngoại giao hôm 20/6, trong đó 7 triệu USD đã được giải ngân ban đầu. Hai trong số các nguồn tin tiết lộ, Mỹ có thể tiếp tục cấp thêm 30 triệu USD mỗi tháng cho GHF trong thời gian tới.

40 triệu suất ăn đổi 400 mạng người: Ông Trump rót thêm 30 triệu USD cho tổ chức đang gây tranh cãi - ảnh 1
Các thùng hàng cứu trợ được xếp chồng lên nhau khi Quỹ Nhân đạo Gaza cho biết họ đã bắt đầu các hoạt động phân phối viện trợ tại Rafah, phía Nam Dải Gaza

Miễn kiểm toán, miễn thẩm tra

Một điểm gây tranh cãi là Bộ Ngoại giao Mỹ đã miễn yêu cầu kiểm toán tài chính với GHF – điều thường bắt buộc với các tổ chức lần đầu nhận tài trợ từ USAID. Một cựu quan chức cấp cao Mỹ nói: “Thông thường, quy trình kiểm toán như vậy có thể mất hàng tuần, thậm chí hàng tháng”.

Ngoài ra, GHF cũng được miễn quy trình thẩm định đặc biệt vốn áp dụng cho các tổ chức cung cấp viện trợ vào Gaza – nơi đang do lực lượng Hamas (được Iran hậu thuẫn) kiểm soát – nhằm đảm bảo không có liên kết với các nhóm cực đoan.

Hiện Bộ Ngoại giao Mỹ chưa đưa ra bình luận về khoản tài trợ trên. Đại sứ quán Israel và GHF cũng từ chối bình luận về các mối lo ngại từ phía Mỹ.

GHF đang hợp tác với Safe Reach Solutions, một công ty hậu cần do cựu sĩ quan CIA điều hành, cùng với UG Solutions – một nhà thầu an ninh tư nhân sử dụng lính Mỹ từng phục vụ trong quân đội. Sự tham gia của các công ty vì lợi nhuận trong hoạt động nhân đạo cũng là một điểm khiến một số quan chức Mỹ lo ngại.

Trước đó, Reuters đưa tin Israel đã đề nghị chính quyền Donald Trump viện trợ tới 500 triệu USD cho GHF – thông qua USAID, tổ chức hiện đang được sáp nhập vào Bộ Ngoại giao Mỹ.

Từ ngày 19/5, sau khi Israel dỡ bỏ lệnh phong tỏa viện trợ kéo dài 11 tuần, các chuyến hàng của LHQ mới được phép tiếp cận lại Gaza. Tuy nhiên, theo LHQ, đã có hơn 400 người Palestine thiệt mạng trong quá trình tiếp cận viện trợ từ cả LHQ và GHF.

Ông Jonathan Whittall, quan chức viện trợ cấp cao của LHQ tại vùng lãnh thổ Palestine bị chiếm đóng, cho biết: “Phần lớn các nạn nhân đã bị bắn hoặc trúng đạn pháo khi cố gắng tiếp cận các điểm phát lương thực do Mỹ và Israel thiết lập trong vùng quân sự hóa”.

Ông nói thêm: “Một số người khác bị bắn khi đang chờ thực phẩm dọc các tuyến đường, số còn lại thiệt mạng hoặc bị thương do các nhóm vũ trang”.

Phản ứng từ GHF và LHQ

Phía GHF cho biết họ đã phân phối được 40 triệu suất ăn tại Gaza, và khẳng định không có xe tải nào của tổ chức này bị cướp phá – trái ngược với tình hình mà LHQ và các tổ chức khác đang gặp phải. “Viện trợ của chúng tôi đã đến nơi an toàn. Thay vì chỉ trích bên lề, chúng tôi hoan nghênh LHQ và các nhóm nhân đạo cùng hợp tác để cứu đói người dân Gaza”, người phát ngôn GHF nhấn mạnh.

Tuy nhiên, tổ chức này từng tạm ngưng hoạt động trong một ngày hồi đầu tháng nhằm gây sức ép buộc Israel tăng cường bảo vệ dân thường quanh các điểm phát lương thực – sau khi hàng chục người Palestine thiệt mạng. GHF tuyên bố không có vụ việc nào xảy ra tại các điểm phân phối của họ.

Về phần mình, LHQ nhiều lần mô tả hoạt động cứu trợ tại Gaza là “cơ hội mong manh”, khi vừa phải đối mặt với chiến dịch quân sự của Israel, vừa bị hạn chế tiếp cận và chịu rủi ro cướp bóc từ các nhóm vũ trang địa phương.

Theo LHQ, việc duy trì dòng viện trợ ổn định là yếu tố then chốt để giảm tình trạng hôi của và hỗn loạn.

Theo Reuters

Thanh Lê - nguoiquansat.vn

Theo Thị trường tài chính