Bầu Đức: 'Để tìm được một chủ tịch tập đoàn như tôi trên thị trường chắc hơi khó'

“Ai cũng biết HAGL, ban lãnh đạo cũng rất thật thà, cái gì cũng công bố lên hết. Nhìn lại bức tranh trước đây, khó khăn vô vàn. Một người lãnh đạo, với tư cách Chủ tịch HĐQT như tôi… để mà tìm được trên thị trường chắc hơi khó. Một người từng chịu áp lực, từng biết thế nào là mất thanh khoản, nợ lương nhân viên 60 tháng, biết cảm giác một đối tác rất thân trước kia mà đến lúc mình khó, họ từ chối không gặp, nói thật, đó là nỗi nhục nhưng là chuyện trước kia rồi.

Tôi vẫn tin có quy luật nhân quả... HAGL không thể nào tự nhiên tái cấu trúc thành công một cách đơn giản như thế. Có những lúc tưởng như không qua nổi, nhưng rồi từng bước, từng bước nó lại qua - không hiểu bằng cách nào - kể từ thời điểm công bố HAGL mất thanh khoản ngày 31/12/2016. Thời điểm đó, tôi chọn giải pháp không 'giấu bệnh', vì giấu thì chỉ ba bốn năm sau sẽ không có thuốc chữa".

Đó là những chia sẻ của ông Đoàn Nguyên Đức - Chủ tịch HĐQT Hoàng Anh Gia Lai (HAGL) tại lễ ký kết hợp tác với OCB và OCBS ngày 25/11/2025.

Theo đó, đại diện ba bên đã ký kết thỏa thuận hợp tác chiến lược, hướng tới mục tiêu thúc đẩy tài chính xanh và phát triển bền vững.

OCBS - OCB trở thành đối tác chiến lược, nâng đỡ HAGL bước vào chu kỳ tăng trưởng mới

Trong vai trò đối tác tư vấn chiến lược, OCBS cam kết đồng hành dài hạn cùng HAGL và phối hợp chặt chẽ với OCB để xây dựng các giải pháp tài chính xanh, chiến lược vốn dài hạn và bộ tiêu chuẩn ESG theo thông lệ quốc tế. Thời gian tới, OCBS tiếp tục hỗ trợ HAGL trong tư vấn tài chính, phát triển bền vững và chuẩn hóa hoạt động quan hệ nhà đầu tư (IR), bao gồm rà soát cơ cấu vận hành, tháo gỡ các tồn đọng, xây dựng chiến lược kinh doanh và kết nối nhà đầu tư nhằm tạo nền tảng cho giai đoạn tăng trưởng mới.

Phát biểu tại lễ ký kết, Chủ tịch HĐQT Đoàn Nguyên Đức nhấn mạnh sự hợp tác giữa HAGL - OCB - OCBS là “đòn bẩy quan trọng giúp HAGL củng cố nền tảng tài chính, tập trung nguồn lực cho những bước tiến mạnh mẽ sắp tới”. Theo ông, OCB là định chế “minh bạch, ưu tiên tín dụng xanh, phù hợp với định hướng nông nghiệp bền vững mà HAGL theo đuổi”. Việc HAGL đáp ứng đầy đủ các tiêu chí đánh giá giúp doanh nghiệp được OCB đồng hành, từ đó củng cố định hướng xây dựng mô hình “tam nông hiệu quả”.

Phía OCB, Tổng Giám đốc Phạm Hồng Hải cho biết ngân hàng đặt mục tiêu trở thành “ngân hàng xanh tiên phong” tại Việt Nam, đã hợp tác với IFC, DEG và tham gia Liên minh Ngân hàng Xanh. “OCB không chỉ cấp vốn mà còn là đối tác phát triển của nhiều doanh nghiệp lớn”, ông nói.

Năm 2024, dư nợ tín dụng xanh của OCB tăng gần 30%, tập trung vào năng lượng tái tạo, công trình xanh và nông nghiệp bền vững. Việc đồng hành cùng HAGL, theo OCB, là bước đi nhất quán với chiến lược dài hạn.

OCB thay thế LPBank, trở thành chủ nợ lớn nhất của HAGL

Sự phục hồi của HAGL trong giai đoạn 2024-2025 gắn liền với sự tham gia của các định chế tài chính. Đầu năm 2024, HAGL chào bán thành công 130 triệu cổ phiếu cho ba nhà đầu tư thuộc hệ sinh thái LPBank, phía ngân hàng này cam kết tài trợ tối đa 5.000 tỷ đồng và đã giải ngân hơn 1.600 tỷ cho ba mảng chiến lược: Chuối - sầu riêng - heo. Tuy nhiên, từ đầu 2025, dư nợ LPBank không còn xuất hiện trên báo cáo tài chính.

Ngay sau đó, nhóm OCB trở thành “người chống lưng” mới. Tính đến 30/9/2025, OCB là chủ nợ lớn nhất của HAGL với tổng dư nợ 5.194 tỷ đồng, chiếm 62% tổng vay nợ của doanh nghiệp. Trong đó có 3.976 tỷ vay ngắn hạn, 218 tỷ vay dài hạn và 1.000 tỷ đồng trái phiếu do OCB và OCBS nắm giữ.

Đáng chú ý, OCBS cùng các nhà đầu tư liên quan đã tham gia chuyển đổi 2.520 tỷ đồng nợ thành cổ phiếu; riêng Hướng Việt - cổ đông lớn nhất của OCBS - chuyển đổi gần 721 tỷ đồng. Mối liên hệ giữa hai bên ngày càng rõ nét: Ông Nguyễn Đức Quân Tùng - từng là lãnh đạo LPBS - hiện giữ chức Tổng Giám đốc OCBS; bà Hà Khiết Trân, Giám đốc Đầu tư vốn Hướng Việt, đã tham gia HĐQT HAGL nhiệm kỳ 2025.

Ngoài ra, OCBS cũng tăng mạnh tự doanh vào cổ phiếu HAG, đạt gần 65 tỷ đồng cuối tháng 6/2025.

Tháng 8/2025, Tổng Giám đốc OCB Phạm Hồng Hải dẫn đoàn công tác khảo sát mô hình nông nghiệp HAGL tại Việt Nam - Lào - Campuchia, mở ra hướng hợp tác sâu rộng. Giữa tháng 11, HAGL và OCBS tổ chức chương trình “The X Tour - Khai mở Kỷ nguyên Mới Bền vững”, đưa hơn 50 đại diện quỹ đầu tư, công ty chứng khoán và tổ chức tài chính đến tham quan hệ sinh thái nông nghiệp của HAGL tại ba quốc gia.

Xóa lỗ lũy kế, tái cấu trúc thành công sau một thập kỷ

Từ mức lỗ lũy kế hơn 7.500 tỷ đồng năm 2021, HAGL đã đưa lợi nhuận sau thuế chưa phân phối chuyển sang dương 820 tỷ đồng tính đến cuối quý III/2025. Con số này dự kiến còn tăng khi doanh nghiệp bước vào vụ thu hoạch sầu riêng tại Lào trong quý IV. Kết quả trên đánh dấu cột mốc quan trọng trong quá trình tái cấu trúc và mở ra khả năng HAGL trả lại cổ tức sau nhiều năm gián đoạn.

Quay lại năm 2016 - thời điểm HAGL công bố “mất thanh khoản”, tổng nợ vượt 28.000 tỷ đồng, doanh nghiệp không đủ dòng tiền trả lãi, nợ gốc và đứng trước nguy cơ sụp đổ. Theo bầu Đức, đó là “giai đoạn đen tối nhất”, là khoảnh khắc mà ông mô tả “coi như chết rồi”.

Bước ngoặt xảy ra từ năm 2018 khi THACO của ông Trần Bá Dương tham gia tái cấu trúc, giúp HAGL từng bước lấy lại niềm tin từ chủ nợ. Tập đoàn quyết liệt bán tài sản ngoài ngành, xử lý hàng chục nghìn tỷ đồng nợ cũ.

Nhiều khoản nợ được xóa sổ, như Eximbank xóa hơn 1.400 tỷ lãi vay; doanh nghiệp phát hành 130 triệu cổ phiếu huy động 1.300 tỷ đồng; hoán đổi 2.520 tỷ đồng nợ thành 210 triệu cổ phiếu. Nhờ đó, hệ số nợ/vốn chủ sở hữu giảm từ gần 3 lần (2021) xuống 1,09 lần cuối quý III/2025.

Việc chính thức xóa lỗ lũy kế trong quý II/2025 giúp HAGL thoát diện cảnh báo trên HoSE - minh chứng rõ ràng cho nỗ lực tái cấu trúc tài chính sau một thập kỷ.

Từ năm 2026-2027, HAGL định hướng mở rộng diện tích canh tác lên hơn 15.000 ha theo mô hình “4 cây - 1 con” gồm chuối, sầu riêng, cà phê, dâu tằm và nuôi heo, nền tảng cho chiến lược tăng trưởng bền vững mà OCB và OCBS đang cùng đồng hành.