Các 'em nuôi' trong dự án Nuôi Em là ai, ở đâu?

Những ngày gần đây, dự án thiện nguyện Nuôi Em thu hút sự chú ý sau loạt ý kiến đặt vấn đề về tính minh bạch. Cùng với việc chờ kết quả xác minh từ cơ quan chức năng, câu hỏi được nhiều nhà hảo tâm đặt ra là các “em nuôi” của dự án là ai, tiêu chí lựa chọn thế nào và đang sinh sống tại khu vực nào?

Dự án thành lập từ 2014, mở rộng nhiều hạng mục hỗ trợ

Dự án thiện nguyện Nuôi Em do ông Hoàng Hoa Trung cùng nhóm Ánh sáng núi rừng thành lập từ năm 2014. Mục tiêu ban đầu là kết nối nguồn lực xã hội để hỗ trợ bữa cơm trưa cho học sinh vùng cao. Qua thời gian, dự án mở rộng sang xây dựng trường học, tặng tủ sách và phòng tin học, tạo thêm điều kiện học tập cho trẻ em khó khăn. Nhiều nhà hảo tâm đã đồng hành, đóng góp cho các hoạt động này.

Theo thông tin công bố trên website của Nuôi Em, nhóm trẻ được nhận hỗ trợ gồm trẻ 3-5 tuổi và học sinh cấp 1 đến cấp 3 chưa được Nhà nước bảo đảm suất ăn. Danh sách được xác nhận bởi chính quyền địa phương.

Với trẻ 3-5 tuổi, dù đã có chế độ hỗ trợ theo quy định, nhiều điểm trường vùng sâu vẫn gặp khó khăn về nguồn lực nên dự án bổ sung thêm phần ăn. Việc hỗ trợ nhóm tuổi này được dự án mở rộng từ năm học 2025-2026.

Với nhóm học sinh cấp 1 đến cấp 3, dự án hỗ trợ các em lớp 1, lớp 2 sống tại bản và một số trường hợp đặc biệt, ví dụ không được Nhà nước hỗ trợ tiền cơm trưa vì nhà ở xã nông thôn mới hoặc thiếu tiêu chí xét duyệt chế độ. Năm tiếp theo, nếu đến tuổi bé được Nhà nước nuôi cơm sẽ nuôi bé khác, dự án sẽ đổi thông tin bé khác nhưng giữ nguyên mã nuôi em.

Một số trường hợp học sinh nhà xa phải ngủ lại trường từ thứ 2 đến thứ 6, dự án sẽ hỗ trợ hai bữa/ngày để các em học nội trú, đảm bảo chuyên cần, tránh trường hợp các em bỏ học.

Mức đóng góp của nhà hảo tâm là 150.000 đồng/tháng trong 9 tháng của năm học. Từ năm học 2020-2021, dự án thu thêm 100.000 đồng để trang trải chi phí cơ sở vật chất. Tổng cộng, một nhà hảo tâm chi 1.450.000 đồng cho mỗi “em nuôi” mỗi năm học.

Nuôi Em triển khai tại các bản vùng cao thuộc hơn 900 xã khó khăn nhất cả nước, trải dài ở các tỉnh Điện Biên, Cao Bằng, Lào Cai, Lai Châu, Hà Giang (cũ), Lạng Sơn, Bắc Kạn (cũ), Hòa Bình (cũ), Thanh Hóa, Kon Tum (cũ), Gia Lai, Đắk Lắk và một số địa bàn vùng sâu khác.

Dự án “Nuôi em Nghệ An”

Bên cạnh hoạt động của dự án Nuôi Em trên phạm vi nhiều tỉnh, tại Nghệ An từ năm 2019 xuất hiện dự án độc lập mang tên “Nuôi em Nghệ An”. Dự án này hỗ trợ bữa ăn bán trú cho học sinh vùng khó khăn ở các huyện miền núi phía tây.

Mỗi học sinh mầm non hoặc tiểu học được một nhà hảo tâm nhận nuôi thông qua mã định danh. Sau khi nhận tiền từ nhà hảo tâm, dự án chuyển kinh phí cho các điểm trường để bổ sung bữa ăn. Đây là khoản hỗ trợ thêm bên cạnh chế độ ăn bán trú của ngân sách Nhà nước tại nhiều điểm trường.

Dự án “Nuôi em Nghệ An” do bà Đ.T.Ng. - Trưởng Ban thường trực mạng lưới tình nguyện quốc gia khu vực miền Trung, phụ trách. Giai đoạn 2019-2024, nhà hảo tâm hỗ trợ 1.550.000 đồng/học sinh/năm, bao gồm tiền ăn và vật dụng như khay, thìa, đĩa. Từ năm học 2024-2025 và 2025-2026, mức hỗ trợ tăng lên 1.910.000 đồng/học sinh. Mỗi bữa ăn, thầy cô giáo sẽ lên thực đơn, bữa ăn thịt, đậu, canh, rau... với giá chỉ 7.000-8.000 đồng/suất, cộng thêm sự hỗ trợ từ gia đình và địa phương các em sẽ có bữa ăn no và đủ chất.

Thống kê sơ bộ cho thấy tại Nghệ An có 241 học sinh được 61 nhà hảo tâm nhận nuôi với số tiền hơn 500 triệu đồng. Tuy nhiên, trong thời gian gần đây, các nhà hảo tâm gửi đơn kiến nghị tới cơ quan chức năng, phản ánh nhiều dấu hiệu bất thường trong quản lý tài chính.

Phần kinh phí được chuyển vào tài khoản cá nhân, hoạt động thu - chi theo quý không đầy đủ như cam kết, chứng từ công bố còn sai lệch và thiếu tính pháp lý. Một số bảng chi chỉ có xác nhận của nhà trường, không có xác nhận của phía dự án.

Từ ngày 15/10, bà Đ.T.Ng. mất liên lạc dù các nhà hảo tâm đã liên hệ qua điện thoại và mạng xã hội. Fanpage dự án “Nuôi em Nghệ An” với hơn 6.600 người theo dõi cũng ngừng cập nhật từ ngày 23/10.

Tối 6/12, mạng xã hội xuất hiện nhiều bài đăng đặt nghi vấn về tính minh bạch tài chính của dự án Nuôi Em. Một tài khoản trên Threads cho biết đã đóng tiền nuôi một em nhỏ vào tháng 8/2025 nhưng đến tháng 11 lại được yêu cầu tiếp tục đóng cho năm học 2025-2026. Người này cũng phản ánh trường hợp một mã trẻ được hai người cùng nhận nuôi, đồng thời đặt câu hỏi về việc khoản ủng hộ được chuyển vào tài khoản cá nhân của ông Hoàng Hoa Trung.

Tối 7/12, ông Hoàng Hoa Trung - đại diện dự án Nuôi Em, thông báo đã tạm đóng băng tài khoản ngân hàng nhằm ngắt dòng thu - chi, phục vụ việc thống kê lại toàn bộ nguồn lực tài chính qua các năm. Đại diện dự án khẳng định nhóm sẵn sàng công khai thông tin một cách rõ ràng và đầy đủ với cộng đồng.

Sáng 8/12, Công an tỉnh Nghệ An cho biết đã tiếp nhận đơn trình báo của công dân, đồng thời Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh cũng nhận được đơn kiến nghị yêu cầu giám sát hoạt động của dự án. Các nhà hảo tâm đề nghị làm rõ việc sử dụng kinh phí, bảo vệ quyền lợi của người đóng góp và bảo đảm uy tín cho hoạt động thiện nguyện.