Chi tiết biểu thuế TNCN mới từ năm 2026: Giảm còn 5 bậc, ngưỡng cao nhất vẫn là 35%

Sáng 10/12, với trên 92% đại biểu tán thành, Quốc hội thông qua luật Thuế thu nhập cá nhân (TNCN) sửa đổi. Theo đó, Quốc hội chốt phương án biểu thuế lũy tiến từng phần với TNCN giảm từ 7 bậc xuống còn 5 bậc và nới rộng khoảng cách giữa các bậc.

Cụ thể, mức thuế thấp nhất là 5% áp dụng với thu nhập đến 10 triệu đồng một tháng. Thuế suất cao nhất vẫn là 35% với thu nhập trên 100 triệu đồng, thay vì mức 80 triệu như hiện nay.

Biểu thuế này được áp dụng từ kỳ tính thuế năm 2026, tức là từ 1/1/2026 doanh nghiệp sẽ tạm tính và khấu trừ thuế thu nhập cá nhân hàng tháng, quý của người lao động theo mức mới. Sau đó, từ 1/1/2027 đến 31/3/2027, người nộp thuế sẽ thực hiện quyết toán để xác định tổng số thuế phải nộp trong cả năm 2026.

Biểu thuế lũy tiến từng phần được quy định như sau:

Chính phủ cho hay, với biểu thuế mới nêu trên, tất cả các cá nhân đang thực hiện nộp thuế ở các bậc hiện nay đều được giảm nghĩa vụ thuế so với biểu thuế hiện hành.

Biểu thuế mới cũng đã khắc phục được việc tăng đột ngột tại một số bậc, đảm bảo tính hợp lý hơn của biểu thuế.

Biểu thuế này được áp dụng từ kỳ tính thuế năm 2026, tức là từ 1/1/2026 doanh nghiệp sẽ tạm tính và khấu trừ thuế TNCN hàng tháng, quý của người lao động theo mức mới. Sau đó, từ 1/1/2027 đến 31/3/2027, người nộp thuế sẽ thực hiện quyết toán để xác định tổng số thuế phải nộp trong cả năm 2026.

Trước đó, trong quá trình tiếp thu ý kiến của đại biểu Quốc hội cùng thẩm tra từ Ủy ban Kinh tế và Tài chính liên quan dự án Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi), nhiều chuyên gia đã bày tỏ lo ngại khoảng cách giữa các bậc thuế hiện được xây dựng chưa hợp lý. Theo đó, khoảng cách giữa các bậc có mức độ chênh lệch là khác nhau, đặc biệt là giữa bậc 1, 2 và 3 cách nhau lên đến 10%, giữa bậc 4 và bậc 5 chỉ cách nhau 5%. Do đó, người có thu nhập ở bậc 2 và 3 sẽ chịu áp lực thuế cao hơn so với quy định hiện hành trong khi số người có thu nhập chịu thuế ở bậc 2 và 3 chiếm phần lớn trong tổng số đối tượng chịu thuế TNCN.

Một số ý kiến đề xuất chỉ nên duy trì mức thuế suất tối đa 25% hoặc 30% và đồng thời nâng ngưỡng thu nhập tương ứng để tăng sức cạnh tranh trong thu hút lao động chất lượng cao. Một hướng tiếp cận khác cho rằng nên cân nhắc áp dụng mức thuế suất trần 45%, tương đồng với chính sách của Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản, Pháp hay Australia.

Tuy nhiên, Chính phủ cho rằng biểu thuế lũy tiến từ tiền lương, tiền công đối với mức thuế suất cao nhất 35% ở bậc 5 là hợp lý.

Đây là mức thuế suất trung bình, không quá cao cũng không thấp so với các nước trên thế giới cũng như trong khu vực ASEAN. Một số nước trong khu vực như Thái Lan, Indonesia, Philippines cũng đang quy định mức thuế suất ở bậc thuế cao nhất là 35%; Trung Quốc là 45%.

Luật sửa đổi cũng nâng mức giảm trừ gia cảnh lên 15,5 triệu đồng/tháng. Tiếp thu ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội và các đại biểu Quốc hội, Chính phủ đã chính thức đưa mức giảm trừ gia cảnh mới vào ngay trong Luật.

Cụ thể, mức giảm trừ đối với bản thân người nộp thuế tăng lên 15,5 triệu đồng/tháng (thay vì 11 triệu đồng hiện nay); mức giảm trừ đối với mỗi người phụ thuộc tăng lên 6,2 triệu đồng/tháng (thay vì 4,4 triệu đồng hiện nay); Luật giao Chính phủ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội điều chỉnh các mức này trong tương lai dựa trên biến động của giá cả và thu nhập, đảm bảo linh hoạt phù hợp với tình hình kinh tế - xã hội.

Việc xác định mức giảm trừ gia cảnh với người phụ thuộc thực hiện theo nguyên tắc mỗi người phụ thuộc chỉ được tính giảm trừ một lần vào một người nộp thuế.

Người phụ thuộc là người mà người nộp thuế có trách nhiệm nuôi dưỡng, bao gồm: Con chưa thành niên; con là người mất năng lực hành vi dân sự, người khuyết tật, không có khả năng lao động;

Nhóm người phụ thuộc khác là các cá nhân không có thu nhập hoặc có thu nhập không vượt quá mức do Bộ trưởng Bộ Tài chính quy định, bao gồm con thành niên đang học đại học, cao đẳng, trung học chuyên nghiệp hoặc học nghề; vợ hoặc chồng không có khả năng lao động; bố, mẹ đã hết tuổi lao động hoặc không có khả năng lao động; những người khác không nơi nương tựa mà người nộp thuế phải trực tiếp nuôi dưỡng.