Chính phủ đề xuất bao tiêu 75% điện LNG: Cú hích mở đường cho tham vọng năng lượng của Vingroup

Chính phủ vừa trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội dự thảo Nghị quyết về phát triển năng lượng tái tạo quốc gia giai đoạn 2026-2030, trong đó đề xuất tăng tỷ lệ bao tiêu điện khí LNG nhập khẩu lên tối thiểu 75% sản lượng trong tối đa 15 năm.

Theo tờ trình, các dự án nhiệt điện khí LNG nhập khẩu sẽ được cam kết huy động điện tối thiểu 75% sản lượng bình quân nhiều năm, do EVN và chủ đầu tư thỏa thuận, nhưng không thấp hơn mức quy định. Thời hạn áp dụng trong chu kỳ trả nợ gốc và lãi vay, tối đa 15 năm kể từ ngày phát điện thương mại.

So với Nghị định 100, cơ chế mới tăng thêm 10 điểm phần trăm và kéo dài 5 năm, được kỳ vọng tháo gỡ “nút thắt dòng tiền” cho các dự án LNG - vốn có suất đầu tư cao và rủi ro tài chính lớn.

Theo Quy hoạch điện VIII điều chỉnh, Việt Nam cần phát triển 37.500MW điện khí đến năm 2030, trong đó 60% (22.524MW) đến từ LNG nhập khẩu. Chính phủ coi đây là nguồn điện nền ổn định, giúp bảo đảm cung ứng điện trong giai đoạn giảm dần điện than và mở rộng năng lượng tái tạo.

Trong bối cảnh đó, cơ chế bao tiêu sản lượng được xem là điều kiện tiên quyết giúp các chủ đầu tư đảm bảo dòng tiền để trả nợ vay và thu hút vốn quốc tế.

Vingroup và tham vọng “đại dự án” LNG Hải Phòng

Hồi đầu năm 2025, Tập đoàn Vingroup đã đề xuất bổ sung vào Quy hoạch điện VIII điều chỉnh loạt dự án năng lượng tái tạo và điện khí LNG, với tổng vốn đầu tư đến năm 2030 khoảng 25-30 tỷ USD. Trong đó, dự án Nhà máy nhiệt điện khí LNG Hải Phòng nổi bật nhất, quy mô 5.000MW, vốn đầu tư 5,5 tỷ USD, do liên danh Vingroup - VinEnergo làm chủ đầu tư.

Dự án được khởi công ngày 26/9, cùng Khu công nghiệp Tân Trào (giai đoạn 1), với sự hiện diện của Thủ tướng Phạm Minh Chính. Khi hoàn thành vào năm 2030, nhà máy dự kiến cung cấp 9,6 tỷ kWh/năm ở giai đoạn 1, tăng lên 19,2 tỷ kWh/năm ở giai đoạn 2, trở thành nhà máy điện LNG lớn nhất Việt Nam và nằm trong nhóm hàng đầu khu vực.

Ông Nguyễn Việt Quang, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Giám đốc Vingroup, cho biết mô hình “Khu công nghiệp - Nhà máy điện LNG song hành” sẽ được nhân rộng, vừa cung cấp điện ổn định cho các khu công nghiệp, trung tâm dữ liệu, chuỗi nhà máy VinFast, VSmart, vừa bổ sung nguồn cung cho lưới điện quốc gia.

Cơ chế bao tiêu - Chìa khóa mở đường tư nhân hóa năng lượng

Nếu đề xuất bao tiêu tối thiểu 75% sản lượng điện LNG trong 15 năm được thông qua, đây sẽ là bước ngoặt lớn trong chính sách năng lượng Việt Nam. Cơ chế này đảm bảo đầu ra ổn định cho các dự án LNG, giúp nhà đầu tư yên tâm huy động vốn và vận hành lâu dài.

Với doanh nghiệp tư nhân như Vingroup, đây là “điều kiện lý tưởng” để triển khai dự án quy mô hàng tỷ USD, vốn đòi hỏi chu kỳ đầu tư dài và khả năng hoàn vốn chậm.

Về phía Chính phủ, việc tăng bao tiêu cũng mang ý nghĩa chiến lược: Thu hút vốn tư nhân vào lĩnh vực hạ tầng năng lượng, giảm áp lực đầu tư công và đa dạng hóa nguồn cung điện quốc gia.

Theo Quy hoạch điện VIII điều chỉnh (2025-2030), điện khí LNG là “nguồn năng lượng chuyển tiếp” trong hành trình giảm phát thải carbon và hướng tới mục tiêu trung hòa vào năm 2050. Khi cơ chế bao tiêu được áp dụng, các dự án của Vingroup, PVN, T&T, AES – PV Gas, Delta Offshore Energy sẽ có cơ sở triển khai nhanh hơn, tránh tình trạng đình trệ do thiếu đầu ra.

Từ góc nhìn thị trường, giới phân tích cho rằng chính sách này không chỉ giúp Vingroup củng cố vị thế trong lĩnh vực năng lượng sạch, mà còn đánh dấu bước tiến mới trong chiến lược tự chủ năng lượng của khu vực tư nhân Việt Nam.

Nếu được thông qua, đề xuất bao tiêu 75% điện LNG có thể trở thành “điểm khởi đầu” cho làn sóng đầu tư năng lượng hàng chục tỷ USD, đưa Việt Nam tiến gần hơn tới mục tiêu an ninh năng lượng và phát triển xanh bền vững.