Chủ tịch Trương Gia Bình kể chuyện Mediatek và nỗi đau bán dẫn: 'Việt Nam không được phép chậm chân lần nữa'

Chiều 13/6, Hiệp hội phần mềm và dịch vụ công nghệ thông tin Việt Nam (Vinasa) tổ chức chương trình “Chương mới ngành bán dẫn - Cơ hội của Việt Nam”.

Trong bài phát biểu khai mạc hội nghị, ông Trương Gia Bình, Chủ tịch Hội đồng Sáng lập VINASA, Chủ tịch Ủy ban Phát triển Công nghiệp Bán dẫn, Chủ tịch HĐQT Tập đoàn FPT không ngần ngại nhìn lại những dấu mốc đầy tiếc nuối của FPT – từ một trong những doanh nghiệp đầu tiên mở cửa “go global” từ thập niên 1990, tiên phong xuất khẩu phần mềm sang Ấn Độ, tới việc từng có mặt ở trung tâm công nghệ Tân Trúc (Đài Loan) và gặp Mediatek từ thuở sơ khai, nhưng rốt cuộc đã bỏ lỡ cơ hội bước vào sân chơi bán dẫn.

“Ngày ấy, chúng tôi đến thăm Mediatek, khi ấy chỉ là một công ty còn non trẻ. Nhưng vì định kiến, vì thiếu niềm tin, chúng tôi đã không quan tâm đến bán dẫn. Bây giờ Mediatek là hãng bán dẫn lớn thứ hai nước Mỹ. Nếu ngày đó, chúng tôi nói tới phần mềm và bán dẫn như hai mặt của một bàn tay, có lẽ hôm nay Việt Nam đã ở một vị thế rất khác”, ông Bình chia sẻ.

Ông Trương Gia Bình, Chủ tịch Hội đồng Sáng lập VINASA, Chủ tịch Ủy ban Phát triển Công nghiệp Bán dẫn, Chủ tịch HĐQT Tập đoàn FPT phát biểu tại sự kiện.

Từ nỗi tiếc nuối đó, ông Bình cảnh tỉnh cộng đồng công nghệ trong nước rằng: “Việt Nam không thể tiếp tục chậm chân thêm một lần nào nữa”. Đó không chỉ là lời nhắc nhở FPT mà là lời gửi gắm chung tới cả hệ sinh thái công nghệ đang lớn dậy ở Việt Nam.

Lý giải sâu hơn về tiềm năng hiện tại, ông Bình nhấn mạnh: Các công nghệ lõi như AI và bán dẫn không còn là lựa chọn, mà là bắt buộc nếu Việt Nam muốn trở thành quốc gia công nghệ.

“Chúng ta giỏi làm ra những thứ nhỏ bé, tinh gọn, chính xác tuyệt đối. Và đó chính là điều mà thế giới AI, đặc biệt là AI on chip đang rất cần. Những con chip hiệu suất cao, tiết kiệm năng lượng, chính xác đến từng nano giây, sẽ là cuộc chơi tiếp theo mà Việt Nam có thể và cần phải tham gia mạnh mẽ”, ông chia sẻ.

Nói về cơ hội của Việt Nam, ông Trương Gia Bình ví bán dẫn là “lương thực của kỷ nguyên số - như gạo với Hàn Quốc”, còn AI là “năng lượng chiến lược mới - như dầu khí trong tương lai”. Quyết định 1131/QĐ-TTg của Thủ tướng đã xác lập: AI và Bán dẫn là hai công nghệ quan trọng và Việt Nam hoàn toàn có thể gặt hái thành tựu trong chuỗi giá trị công nghệ toàn cầu, nếu hội tụ đủ 3 yếu tố: Nguồn nhân lực, quyết tâm chiến lược và khát vọng đổi đời.

Không chỉ dừng ở lời kêu gọi, ông Bình nhấn mạnh Việt Nam đang nắm trong tay một lợi thế có một không hai đó là nguồn nhân lực trẻ, giỏi toán, cần cù, kỷ luật, và có khát vọng đổi đời, điều không phải quốc gia nào cũng có được.

Ông trích lại phát biểu từ Hội nghị Diên Hồng về bán dẫn năm 2024 tại Đà Nẵng rằng “Việt Nam có nguồn nhân lực bán dẫn số 1 thế giới”. Một phần vì những phẩm chất đặc biệt: “Phải tóc đen, ăn đũa, và còn khát vọng đổi đời”, ông Bình ví von với đầy hàm ý sâu sắc về bản lĩnh dân tộc trong ngành công nghiệp siêu tinh vi này.

Câu chuyện ông kể về những ngày đầu của FPT khi các thành viên trong công ty còn phải họp mới được hút thuốc cuốn, đã nói lên tất cả: “Phải có khát vọng đổi đời mới khiến con người ta kiên trì đến cùng”.

Sau những trải nghiệm và bài học đắt giá, FPT giờ đây đã đặt ra 5 trụ cột chiến lược công nghệ: AI – BÁN (bán dẫn) – XE – SỐ – XANH. Trong đó, AI và bán dẫn được xác định là trụ đỡ của tương lai số.

“Bắt đầu là muốn đổi đời nhưng khi đổi đời xong thì lại lỡ yêu mất rồi, chung thủy với niềm đam mê công nghệ, bán dẫn, Al”, ông Bình ám chỉ việc người Việt phù hợp với bán dẫn. ông Bình khẳng định. “Khi chúng tôi nói về AI chip, có người còn nghi ngờ. Nhưng rồi DeepSeek ra đời, cho thấy chúng ta đang đi đúng hướng”.

Một điều đáng chú ý là dù nói nhiều về tiềm năng, ông Trương Gia Bình luôn nhắc lại một nỗi đau: FPT từng “đi một mình” trong cuộc chơi toàn cầu hóa phần mềm những năm 1990.

“Ngày đó, chỉ khi doanh thu xuất khẩu phần mềm của FPT vượt doanh thu nội địa, các doanh nghiệp Việt khác mới tin và vào cuộc. Nhưng chúng ta đã mất 5–7 năm quý giá chỉ vì thiếu niềm tin tập thể”, ông nói.

Và giờ đây, ông kêu gọi: “Đừng để những doanh nghiệp tiên phong trong AI và bán dẫn phải đi một mình nữa. Việt Nam cần đi cùng nhau, tạo nên một hệ sinh thái công nghệ mạnh, đồng lòng và dấn thân".

Hồng Gấm - nguoiquansat.vn

Theo Kiến thức Đầu tư