Chưa đầy nửa năm, Việt Nam đã thu được hơn 3,7 tỷ USD từ thị trường Mỹ nhờ bán ngành hàng thế mạnh

Theo số liệu từ Tổng cục Hải quan, kim ngạch xuất khẩu tháng 5/2025 đạt hơn 1,41 tỷ USD, tăng 11,6% so với cùng kỳ năm ngoái. Cộng dồn 5 tháng đầu năm, cả nước xuất khẩu khoảng 6,81 tỷ USD, tăng 10,3% so với cùng kỳ năm trước. Trong đó, riêng Mỹ đóng góp 55,6% tổng giá trị xuất khẩu (tương đương 3,78 tỷ USD), tăng 13,5% so với cùng kỳ .

Tháng 5/2025, hàng gỗ xuất sang Mỹ đạt 852 triệu USD, tăng 25,9% so với cùng kỳ năm 2024 . Hiện thuế nhập khẩu đồ gỗ Việt Nam vào Mỹ đang ở mức 0%, điều này càng khiến thị trường này trở thành “cây kim tiền” trân quý của ngành gỗ Việt.

Tuy vậy, ngành gỗ Việt đang đứng trước một “cơn bão” thuế quan tiềm ẩn. Đầu tháng 6, Bộ Thương mại Mỹ (DOC) chính thức nhận đơn đề nghị điều tra chống bán phá giá (AD) và chống trợ cấp (CVD) với nhóm gỗ dán cứng và trang trí nhập từ Việt Nam (HS 4412 và 9403), cùng với Trung Quốc và Indonesia. Danh sách nghi vấn vượt hơn 130 doanh nghiệp, trong đó có nhiều tên tuổi lớn như Gỗ Khang Đạt, Triệu Thái Sơn, Thái Hoàng... Mức cáo buộc biên độ phá giá từ 112–134%, thấp nhất trong ba nước, nhưng DOC có thể sử dụng Indonesia làm nước tham chiếu, do xem Việt Nam là nền kinh tế “phi thị trường”.

Mỹ hiện là khách hàng lớn nhất của gỗ Việt. Ảnh minh họa

Trong vòng 20–40 ngày kể từ ngày tiếp nhận đơn (đến trước hoặc vào ngày 11/6/2025), DOC sẽ quyết định có khởi xướng điều tra hay không; sau đó, Ủy ban Thương mại Quốc tế Mỹ (ITC) có 45 ngày để đưa ra kết luận sơ bộ về thiệt hại. Nếu không chứng minh thiệt hại, vụ việc sẽ bị hủy bỏ. Tuy nhiên, trường hợp bị áp thuế bổ sung, ngành gỗ có thể chịu cú sốc cực lớn từ thị trường Mỹ.

Mỹ hiện vẫn là thị trường xuất khẩu gỗ lớn nhất của Việt Nam, chiếm hơn nửa tổng kim ngạch. Khi Trung Quốc, nguồn cung lớn thứ hai cũng đang chịu thuế rất cao, đường trốn sang thị trường khác dường như rất hẹp. Các doanh nghiệp Việt Nam đang thực hiện đồng thời hai chiến lược: đẩy mạnh giao hàng trước khi thuế được áp dụng, và “cầu vận may” rằng thuế mới sẽ ở mức chấp nhận được.

Gỗ Việt đang đứng trước nguy cơ bị đánh thuế. Ảnh minh họa

Một giải pháp được ngành gỗ nội địa kỳ vọng là tăng nguồn gỗ nhập khẩu từ Mỹ để chứng minh xuất xứ, giảm bớt phần nguyên liệu không phải của Mỹ, từ đó có thể giảm mức thuế đánh vào sản phẩm cuối cùng . Số liệu cập nhật cho thấy, từ đầu năm, Việt Nam đã nhập gần 79 triệu USD gỗ thô từ Mỹ, tăng 28% về giá trị so với cùng kỳ .

Trong khi Mỹ vẫn là thị trường dẫn đầu, các đối tác như Nhật Bản (chiếm 12,6% và đạt 859 triệu USD, tăng 27,4%) và Trung Quốc (10,4%, 707 triệu USD, giảm 20,3%) thể hiện rõ nhu cầu trái chiều . Trung Quốc giảm sâu chủ yếu do suy yếu thị trường nội địa, trong khi Nhật tăng trưởng nhờ nhu cầu nội địa mạnh. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, việc dịch chuyển sang thị trường khác không đơn giản, vì tiêu chuẩn và sở thích riêng biệt từng vùng. Ngoài ra, dung lượng thị trường mới vẫn rất hạn chế, khó đủ lấp vào chỗ trống Mỹ để lại .

Ngành gỗ Việt đặt mục tiêu đầy tham vọng: đạt kim ngạch xuất khẩu 18 tỷ USD năm 2025, và 25 tỷ USD vào năm 2030. Đồng thời, Việt Nam tập trung phát triển quản lý rừng bền vững: 100% diện tích rừng phải có chứng chỉ và nâng cấp chất lượng 20% rừng tự nhiên đến 2030 .

Nhiều doanh nghiệp cũng đang khai thác kênh thương mại điện tử như Amazon, Wayfair (Mỹ), mở ra hướng tiếp cận trực tiếp người tiêu dùng cuối cùng với dòng sản phẩm giá trị gia tăng cao .

Bảo Linh - nguoiquansat.vn

Theo Kiến thức Đầu tư