Chuyên gia kinh tế, World Bank Việt Nam: Rủi ro về lạm phát hiện nay là thấp

Tại Diễn đàn Đầu tư Việt Nam 2026 (Vietnam Investment Forum - VIF 2026), ông Sacha Dray, Chuyên gia kinh tế, World Bank Việt Nam đối với tôi rủi ro về lạm phát hiện nay là thấp.

“Chúng ta đang lo tiêu dùng chưa đi lên thì lấy gì để lạm phát.Cái thứ hai là chính sách tiền tệ vẫn có một mức độ rủi ro nhất định liên quan đến tỷ giá”, ông Sacha Dray nói.

Theo quan điểm của ông Sacha Dray, nền kinh tế của chúng ta bị đô la hóa khá cao, với lượng dự trữ ngoại tệ và dự trữ vàng lớn, nên tỷ giá tác động rất mạnh đến chính sách tiền tệ. Chính vì vậy, lãi suất hiện nay có xu hướng nhích lên, dù mặt bằng lãi suất toàn cầu đang đi xuống.

“Nếu nói về chính sách tiền tệ trong năm 2026, tôi cho rằng, chừng nào tỷ giá còn ổn định thì chính sách tiền tệ vẫn nên duy trì xu hướng nới lỏng - còn nới lỏng đến mức nào thì chưa nên phán đoán trước”, ông Sacha Dray nói.

Theo vị chuyên gia, Việt Nam đang có những tiến bộ rất là tích cực và chuyển biến cũng rất là mạnh mẽ ở trong tình hình kinh tế. Vốn đăng ký kinh doanh đã tăng đến 8,2% so với năm ngoái và cái tỷ lệ này đang tăng trưởng nhanh nhất trong khu vực.

Đồng thời, ông Sacha Dray khẳng định đây cũng sẽ là một kỷ lục của Việt Nam trong suốt một thập kỷ vừa qua, ngoại trừ cái giai đoạn mà chúng ta phục hồi lại sau Covid-19. Ở thời điểm đầu năm, nếu mà chúng ta nhìn thì câu chuyện vô cùng khác với bây giờ, bởi vì tình huống toàn cầu cũng rất là phức tạp, địa chính trị cũng khó khăn.

“Lúc đó với chính sách thuế đối ứng của Chính phủ Mỹ thì với xuất khẩu cũng rất là lo ngại. Nhưng đến bây giờ thì đã có rất là nhiều chính sách được đưa ra, được thực tiễn hóa. Chúng ta cũng thấy xuất khẩu bây giờ đã phục hồi lại một cách vô cùng bền bỉ”, ông Sacha Dray nói.

Ông Sacha Dray cho rằng chúng ta đang có một sự tăng trưởng đến 23% so với cùng kỳ năm ngoái và đạt khối lượng xuất khẩu đến thị trường Mỹ là 113 tỷ USD. Đây cũng là con số kỷ lục trong lịch sử xuất khẩu của Việt Nam. Do đó thì đây là những tình hình chung về toàn cầu trước khi mà tôi muốn nói đến những cái tác động kinh tế cụ thể của Việt Nam.

“Chính sách thuế quan của Mỹ đã ảnh hưởng lớn đến các đơn vị xuất khẩu của Việt Nam. Chi phí xuất khẩu và nhập khẩu đều bị tăng lên. Mặc dù người mua của Mỹ chị chi phí cao hơn lên tới 51%, còn người xuất khẩu khẩu chịu 49% chi phí. Giá cả tại Mỹ tăng không dừng từ tháng 4 đến nay”, ông Sacha Dray khẳng định.

Theo ông Sacha Dray, vấn đề thứ hai cũng xoay quanh vấn đề thuế quan này là cái cơ chế thuế quan không đồng đều của Mỹ đối với các quốc gia, nó sẽ dao động từ mức lúc trước chúng ta thấy là 40% bây giờ nó có thể điều chỉnh đến 15% và ảnh hưởng không chỉ đến những nhà xuất khẩu của Việt Nam mà còn nhiều quốc gia khác.

“Cái cơ cấu hiện tại lúc trước chúng ta sẽ thấy là thuế áp dụng 10% đồng đều trên toàn cầu cho tất cả các sản phẩm, nhưng bây giờ đã có phân biệt theo quốc gia, theo khu vực và chưa kể là những cái nhóm ngành nghề đặc biệt cũng sẽ có những cái chính sách thuế khác nhau”, ông Sacha Dray khẳng định.

Ví dụ cụ thể, ông Sacha Dray khẳng định như là những cái kim loại, nhôm thì sẽ có chính sách khác, hoặc là đối với những cái sản phẩm đặc thù như là sản phẩm công nghệ cao thì lại được những giảm rất là đặc biệt nữa.

“Cộng hết tất cả những cái này lại, chúng ta sẽ đang có một thuế có hiệu lực đối với các hàng hóa của Việt Nam xuất khẩu sang Mỹ là 15,3% và cái mức này thì cũng khá tương đồng với các quốc gia khác trong ASEAN”, ông Sacha Dray nói.

Và ngoài ra thì nó vẫn giữ được một cái vị thế tốt cho Việt Nam bên cạnh Trung Quốc và Ấn Độ. Đây vẫn sẽ là một nơi lắp ráp và xuất khẩu hàng hóa tốt sang thị trường Mỹ.

Vấn đề thứ ba, ông Sacha Dray chia sẻ ở đây nữa đó chính sự can thiệp vô cùng kịp thời cũng như là mạnh mẽ của Nhà nước và Chính phủ để có thể hỗ trợ cho doanh nghiệp trong bối cảnh mọi thứ đang rất là khó đoán.

Thời điểm đầu năm, cả thị trường quan ngại về thuế quan, chưa kể Việt Nam là quốc gia xuất khẩu lớn thứ ba sang Mỹ. Do đó, với chính sách thuế quan rất bất ổn trên nền kinh tế. Nhưng với chính sách của Chính phủ, những lo lắng trong nền kinh tế giảm đi rất nhiều, thể hiện rõ ràng qua tăng trưởng bền bỉ của GDP từ đầu năm đến nay cũng như sự phục hồi của chỉ số sản xuất công nghiệp và xuất khẩu.

“Vậy khía cạnh nào là sẽ giúp chúng ta tăng trưởng và phát triển tốt hơn trong giai đoạn sắp tới? Tôi có thể thấy là với những cái chính sách hỗ trợ hiện tại của nhà nước đã giúp cho chúng ta giảm được mức độ lo âu ở trong nền kinh tế và từ đó có thể bình thường hóa lại đường quan hệ thương mại. Và những điều đó đã giúp đỡ cho nền kinh tế phát triển rất tốt rồi, mảng xuất khẩu cũng phục hồi tốt trong thời gian tới”, ông Sacha Dray nói.

Một điều tiếp theo, ông Sacha Dray cho rằng có thể thấy hiện tại chúng ta vẫn còn mức thuế đối ứng ở 40% đối với những cái hàng hóa quá cảnh và khi chúng tôi phân tích ở trong World Bank thì chúng tôi sẽ thấy nó ảnh hưởng đến 17% doanh thu của các mặt hàng.

“Do đó thì sẽ có những cái mặt hàng chúng ta đang xuất khẩu có những cái mặt hàng rất là trọng điểm của mình ví dụ như là nông sản hay là hàng may mặc thì đây sẽ là những cái mảng mà chúng ta cần phải cân nhắc và nghiên cứu kỹ về cái cơ chế xuất khẩu để có thể giảm thiểu được những tác động đối với chi phí và một phần quan trọng nữa là cần phải cân đối giữa việc tăng cái tỷ trọng của hàng hóa và giá trị tiêu dùng nội địa”, ông Sacha Dray nói.

Và nói đến chính sách tiền tệ, hiện tại ông Sacha Dray cho rằng chúng ta cũng thấy là tỷ lệ lãi suất của Fed đang có mức tăng và từ đó ảnh hưởng đến lạm phát. Và khi mà lạm phát tăng như vậy, nó sẽ gây ra hiệu ứng lần thứ hai lên đến cái khả năng tiêu dùng của thị trường Mỹ bởi vì chi phí được tăng lên trên hàng hóa tiêu dùng nên nó cũng sẽ ảnh hưởng đến cái hoạt động của nền kinh tế Việt Nam.

“Còn đối với các chính sách tiền tệ của Việt Nam thì tôi có thể lãi suất của Fed thì đang có xu hướng tăng và có thể ảnh hưởng đến cả lãi suất ở Việt Nam. Tuy nhiên Việt Nam cũng đã có những chính sách để mà có thể kiểm soát được cái dòng vốn và cả tiền tệ. Nhưng điều này không hề dễ dàng, bởi vì trong tình hình hiện tại mọi thứ nó rất là khó đoán”, ông Sacha Dray nói.

Về xu hướng của Fed, vị chuyên gia cho rằng chúng ta cũng không đoán được và tình hình địa chính trị thì cũng khá bất ổn. Có một điều tôi thấy khá là tốt ở Việt Nam đó là chúng ta đã có một nguồn dự trữ ngoại tệ có thể hỗ trợ cho việc bình ổn này và đây là một yếu tố rất là quan trọng ở thời điểm hiện tại. Một cái nữa mà tôi muốn nhấn mạnh đó là cái sự linh hoạt của những cái bộ công cụ liên quan đến chính sách tiền tệ và lãi suất.

“Với những cái sự linh hoạt như vậy thì nó có thể thích ứng được tốt hơn trước những biến động của toàn cầu và tôi thấy là Ngân hàng Nhà nước bây giờ cũng đang đi theo đúng hướng và cũng đang có những cái chính sách rất là tốt để có thể hỗ trợ cho nền kinh tế thích ứng được những điều này”, ông Sacha Dray kết luận.