Công an Hà Nội cảnh báo người dân tránh bị lừa bởi lời mời chào 'suất ngoại giao', 'suất nội bộ' mua nhà ở xã hội

An cư lập nghiệp luôn là mong mỏi bình dị và là quyền chính đáng của mỗi người dân, điều này thể hiện qua chính sách nhà ở xã hội (NƠXH) mang tính nhân văn sâu sắc của cả nước nói chung và thành phố Hà Nội nói riêng. Trong những năm qua, thành phố đã nỗ lực hoàn thiện chính sách NƠXH theo hướng cởi mở, minh bạch hơn, nhằm tạo cơ hội cho các hộ gia đình thu nhập thấp tiến gần hơn tới giấc mơ sở hữu nhà ở.

Tính đến nay, cả nước có 696 dự án nhà ở xã hội đang triển khai, gồm 380 dự án đã được chấp thuận chủ trương đầu tư, 151 dự án đang xây dựng và 165 dự án đã hoàn thành. Trong đó, Hà Nội tiếp tục là địa phương đi đầu về phát triển NƠXH, với tiến độ mạnh mẽ và số lượng dự án khởi công trong năm nay. Từ đầu năm, TP Hà Nội đã khởi công 4 dự án NƠXH và 4 dự án nhà ở cho lực lượng vũ trang nhân dân.

Tuy nhiên, hành trình tiếp cận các dự án NƠXH của người dân vẫn chưa thật sự dễ dàng do pháp lý còn phức tạp, nặng về tiền kiểm, quy trình thủ tục rời rạc chưa được liên thông, khiến trách nhiệm chứng minh dồn nhiều về phía người dân, gây kéo dài thời gian và đòi hỏi phải xác minh tại nhiều cơ quan.

Lợi dụng tâm lý mệt mỏi khi phải chật vật tranh suất mua nhà ở xã hội, thời gian qua tại thành phố Hà Nội, không ít đối tượng đã bày ra hàng loạt chiêu trò trục lợi chính sách, từ việc bán chỗ xếp hàng, khai khống bảng lương cho tới mời chào “suất ngoại giao”, "suất nội bộ".

Bàn về vấn đề này, tại Hội nghị đối thoại với chủ đề “Từ thủ tục liên thông đến an cư: Tháo gỡ khó khăn cho người dân mua nhà ở xã hội trên địa bàn thành phố Hà Nội" diễn ra chiều 3/12, Thượng tá Nguyễn Anh Tuấn - Phó trưởng Phòng An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao, Công an TP Hà Nội, đã khẳng định hoàn toàn không có cái gọi là "suất ngoại giao" hay "suất nội bộ"

Ông Tuấn nhấn mạnh rằng đây là những thông tin và hành vi liên quan đến nhóm hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Các đối tượng tạo lập trang mạng xã hội (đặc biệt là Facebook và Zalo) để lôi kéo người dân, đưa ra thông tin về mối quan hệ với các cấp lãnh đạo hoặc cam kết đảm bảo bốc thăm trúng.

Thượng tá Tuấn đề nghị người dân hết sức nâng cao cảnh giác và tìm hiểu kỹ càng quy định để không qua bất cứ kênh trung gian nào. Nếu phát hiện hành vi vi phạm, người dân cần cung cấp ngay cho lực lượng công an nơi gần nhất để được giải quyết triệt để.

Đồng thời, ông cũng kêu gọi các cá nhân, doanh nghiệp không có chức năng, thẩm quyền đã lỡ nhận tiền trái quy định của người dân thì khẩn trương hoàn trả trước khi cơ quan pháp luật làm rõ và xử lý.

Thực tế ghi nhận tại một số dự án NƠXH vừa mở bán cho thấy những bất cập và áp lực lớn đối với cơ quan nhà nước và chủ đầu tư khi số lượng hồ sơ đăng ký tăng đột biến.

Đơn cử, tại Đông Anh, nơi có dự án NƠXH Kim Chung, có thời điểm Văn phòng Đăng ký đất đai Hà Nội phải tiếp nhận tới 400 hồ sơ một ngày. Tình trạng người dân phải thức trắng đêm, mang theo chăn chiếu chờ đợi nhiều giờ để nộp hồ sơ đã xảy ra tại dự án NƠXH Uy Nỗ (Đông Anh) và CT3 Kim Chung. Ngay cả hình thức nộp hồ sơ trực tuyến, vốn được kỳ vọng giảm tải, cũng không thuận lợi hơn khi hệ thống thường xuyên ghi nhận tới hàng nghìn lượt truy cập cùng thời điểm, dẫn đến quá tải và nghẽn mạng.

Đối với vai trò đảm bảo an ninh trật tự, Đại tá Mai Tùng Lâm, Phó trưởng phòng An ninh kinh tế Công an thành phố Hà Nội, cho biết lực lượng công an tham gia vào khắp 'vòng đời' của dự án, từ khâu chấp thuận chủ trương đầu tư, giải phóng mặt bằng, đến tiếp nhận hồ sơ xét duyệt.

Công an đã thức đêm cùng người dân tại các điểm nóng để đảm bảo an ninh trật tự và phát hiện các đối tượng cò mồi, môi giới gây nhốn nháo, nhằm đảm bảo một môi trường an toàn và thuận lợi cho người dân đăng ký NƠXH.

Nhằm giải quyết căn cơ các vướng mắc, ông Đỗ Khánh Phương, Trưởng phòng Kiểm soát Thủ tục Hành chính (Trung tâm Phục vụ hành chính công TP.Hà Nội), cho biết thành phố đang quyết liệt tái cấu trúc quy trình liên thông giữa việc xác nhận điều kiện nhà ở với điều kiện thu nhập, để người dân chỉ cần nộp hồ sơ một lần duy nhất.

Đặc biệt, thành phố đang chuyển mạnh từ tiền kiểm sang hậu kiểm, theo đó người dân sẽ hoàn toàn chịu trách nhiệm với cam kết và xác nhận đối tượng của mìnhvà nếu không thực hiện đúng sẽ phải chịu chế tài pháp luật. Mục tiêu xa hơn là mở thông dữ liệu dân cư, dữ liệu thu nhập và dữ liệu nhà ở để tự động hóa toàn bộ khâu xác minh thông tin, giảm tối đa giấy tờ người dân phải chuẩn bị.

Hiện để ngăn chặn hành vi trục lợi nhà ở xã hội, Bộ Xây dựng đang dự thảo Nghị định quy định xử phạt vi phạm hành chính về xây dựng. Tại dự thảo, Bộ Xây dựng đã đề xuất tăng mức xử lý vi phạm đối với hành vi mua bán nhà ở xã hội sai quy định.

Theo đó, mức phạt tiền sẽ từ 120 - 160 triệu đồng đối với một trong các hành vi sau đây:

Bán, cho thuê, cho thuê mua nhà ở thuộc tài sản công không đúng thẩm quyền hoặc không đúng đối tượng hoặc không đủ điều kiện quy định; Bán, cho thuê, cho thuê mua nhà ở xã hội không đúng đối tượng theo quy định; Bán, cho thuê, cho thuê mua nhà ở xã hội không tuân thủ các điều kiện theo quy định.

Ngoài ra, mức phạt tiền sẽ từ 80 - 120 triệu đồng đối với một trong các hành vi sau đây:

Bên thuê, thuê mua nhà ở xã hội không sử dụng nhà ở phục vụ vào mục đích ở cho bản thân và thành viên trong gia đình trong thời gian thuê, thuê mua; Bên mua, thuê mua nhà ở xã hội bán lại nhà ở không đúng theo quy định; Thu tiền ứng trước của người mua nhà ở xã hội không đúng theo quy định…