Công ty chủ lực của Hóa chất Đức Giang (DGC) vướng loạt vi phạm: Từng bị xử phạt môi trường, liên đới vụ khai thác khoáng sản trái phép

Phiên sáng 17/12/2025, cổ phiếu DGC của CTCP Tập đoàn Hóa chất Đức Giang tiếp tục giảm sàn, với dư bán sàn hơn 11 triệu cổ phiếu chỉ sau hơn một giờ giao dịch. Hai phiên giảm mạnh cũng đẩy thị giá lùi về 80.500 đồng/cp, tiến sát vùng đáy thuế quan hồi tháng 4/2025.

Áp lực bán gia tăng trong bối cảnh doanh nghiệp đang gặp nhiều bất lợi gồm: (1) khả năng tăng thuế xuất khẩu phốt pho và (2) rủi ro bị loại khỏi rổ chỉ số VN30 trong các kỳ cơ cấu tới.

Ngoài ra, với đặc thù hoạt động trong lĩnh vực hóa chất, DGC còn trực tiếp khai thác khoáng sản nhằm chủ động nguồn nguyên liệu đầu vào cho sản xuất.

Tại Lào Cai, Công ty TNHH MTV Hóa chất Đức Giang Lào Cai là đơn vị chủ lực, đang được Tập đoàn rót vốn khoảng 2.785 tỷ đồng. Doanh nghiệp này vận hành nhiều nhà máy quy mô lớn, trong đó có nhà máy sản xuất phốt pho lớn nhất cả nước (công suất 40.000 tấn/năm) và nhà máy axit phosphoric trích ly với công suất 160.000 tấn/năm.

Tuy nhiên, hoạt động của Hóa chất Đức Giang Lào Cai trong nhiều năm qua cũng từng gắn với không ít vấn đề pháp lý. Doanh nghiệp này từng liên quan đến vụ án khai thác quặng apatit trái phép tại Lào Cai, dù cơ quan điều tra xác định không biết và không tham gia hành vi khai thác trái phép của đối tác.

Theo Báo Thanh tra, năm 2014, Công ty Hóa chất Đức Giang Lào Cai đã ký hợp đồng mua gần 20.000 tấn quặng apatit từ Công ty Lilama, với tổng giá trị thanh toán gần 24 tỷ đồng. Số quặng này sau đó được xác định thuộc khối lượng khai thác trái phép của Lilama tại khu vực khai trường ở xã Đồng Tuyển, TP. Lào Cai. Tuy nhiên, cáo trạng nêu rõ tại thời điểm giao dịch, Hóa chất Đức Giang Lào Cai không biết nguồn gốc quặng là trái phép, nên không bị xem xét xử lý hình sự.

Bên cạnh đó, trong tháng 10/2023, Hóa chất Đức Giang Lào Cai từng bị Thanh tra Bộ Tài nguyên và Môi trường xử phạt 85 triệu đồng do vi phạm trong báo cáo công tác bảo vệ môi trường và sử dụng không đúng mục đích công trình bảo vệ môi trường.

Đến năm 2024, doanh nghiệp này tiếp tục bị xử phạt hành chính về tập trung kinh tế. Cụ thể, Ủy ban Cạnh tranh Quốc gia đã xử phạt Hóa chất Đức Giang Lào Cai và Công ty TNHH MTV Phốt Pho 6 tổng cộng hơn 1 tỷ đồng do không thực hiện nghĩa vụ thông báo tập trung kinh tế khi mua lại 100% vốn của Phốt Pho 6, vi phạm quy định tại Điều 44 Luật Cạnh tranh 2018.

Hiện, Hóa chất Đức Giang đang đẩy mạnh kế hoạch đảm bảo nguồn nguyên liệu dài hạn. Doanh nghiệp dự kiến mở rộng khai trường 25 thêm khoảng 1.000ha và xin gia hạn khai trường 19 - dự kiến hết hạn khai thác trong năm 2026.

Theo lãnh đạo Tập đoàn chia sẻ tại ĐHĐCĐ, nếu được phê duyệt, nguồn quặng từ 2 khai trường này có thể đáp ứng nhu cầu sản xuất trong khoảng 5 năm tới. Doanh nghiệp cũng xúc tiến đề xuất đấu thầu thêm các khai trường 20, 22 và 23 tại Lào Cai.