Đây là một trong những ý kiến phát biểu đáng chú ý trong nội dung phiên thảo luận góp ý Dự thảo Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi).
Một số địa danh thân thương chỉ còn là 'hoài niệm'
Ngày 14/5, tại phiên thảo luận góp ý Dự thảo Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi), đại biểu Quốc hội Nguyễn Quốc Hận (Cà Mau) bày tỏ sự đồng tình với chủ trương sáp nhập, sửa đổi các quy định mô hình chính quyền địa phương hai cấp. Ông cho rằng đây là cuộc cách mạng trong cải cách nền hành chính và tin tưởng chắc chắn sẽ thành công.
Tuy nhiên, đại biểu cũng thẳng thắn bày tỏ những trăn trở khi cho rằng thay đổi này là quá lớn, ảnh hưởng sâu rộng tới tất cả các mặt đời sống xã hội, kinh tế đến tâm tư nguyện vọng của người dân. Dẫn chứng cụ thể, ông Hận cho biết việc sáp nhập các đơn vị hành chính có thể khiến một số địa danh thân thương, gắn bó với lịch sử dân tộc và ký ức của người dân địa phương, chỉ còn tồn tại như một "hoài niệm".
Một cấp chính quyền (cấp huyện) đã hoàn thành sứ mệnh lịch sử, chấm dứt sự tồn tại.
"Một số lượng lớn cán bộ, công chức, người không chuyên trách sau nhiều năm gắn bó với bộ máy nhà nước phải nghỉ việc, loay hoay tìm việc mới gặp không ít khó khăn trong tái hòa nhập thị trường lao động.
Số cán bộ còn lại không biết đi đâu về đâu, nơi ăn chốn ở thế nào?
Người dân lo lắng địa bàn sinh sống xa trung tâm hành chính giải quyết các thủ tục thế nào?”

Đại biểu Nguyễn Quốc Hận phát biểu tại phiên thảo luận. Ảnh: Gia Hân
Ông Nguyễn Quốc Hận đặt vấn đề khi cán bộ, công chức cấp xã dù có tăng nhưng vẫn thấp hơn so với khi còn cấp huyện, trong khi địa bàn lại rộng lớn, dẫn đến lo ngại về khả năng "sát dân, gần dân". Với lực lượng công an xã, ông cũng cho rằng trước đây dù số lượng ít nhưng vẫn có sự hỗ trợ từ công an huyện khi có tình huống xảy ra. Nay địa bàn xa tỉnh, ông đặt câu hỏi liệu có đủ năng lực ứng phó hiệu quả.
Từ những phân tích đó, ông Hận nhấn mạnh nhiều vấn đề cần được giải quyết để không ảnh hưởng đến sự phát triển của đất nước. Việc vận hành bộ máy phải đảm bảo thông suốt, không gây khó khăn cho hoạt động của người dân, doanh nghiệp, đồng thời giữ vững an ninh quốc phòng. Dù vậy, ông bày tỏ sự thống nhất cao với phương án sửa đổi các quy định phân cấp, phân quyền, đảm bảo rõ trách nhiệm cho chính quyền nhân dân cấp tỉnh và cấp xã.
Ông cho biết, sau sáp nhập, có những xã cách trung tâm hành chính tỉnh hàng trăm kilomet, hạ tầng giao thông lại thấp kém, khiến việc đến trung tâm hành chính trở nên “xa xỉ”, tốn kém thời gian và kinh phí. Vì vậy, việc phân cấp mạnh cho cấp xã để giải quyết thủ tục hành chính cho người dân là hết sức cần thiết. Ông đề nghị áp dụng linh hoạt như việc đầu tư tuyến đường giáp ranh do cấp tỉnh thực hiện nhưng giao cho cấp xã quản lý để thuận tiện hơn trong vận hành thực tế.
Để giải quyết các thách thức sau sáp nhập và vận hành mô hình chính quyền hai cấp, đại biểu đoàn Cà Mau nhấn mạnh phải tăng cường tuyên truyền, đặc biệt là trên không gian mạng để tránh bị các thế lực thù địch lợi dụng. Bên cạnh đó, cần phân quyền mạnh và ứng dụng công nghệ thông tin cho cấp xã, xây dựng đội ngũ công chức đáp ứng nhu cầu người dân, đồng thời đầu tư vào hạ tầng giao thông nối liền từ xã đến tỉnh. Ông Hận kết luận: "Không có sự thay đổi nào không trăn trở, dù khó khăn nhưng cần thực hiện vì tương lai tươi sáng, để nước ta bước vào kỷ nguyên mới của dân tộc".
Ghi cả địa chỉ trước và sau sáp nhập trên giấy tờ của người dân
Thảo luận tại phiên họp, đại biểu Nguyễn Văn Cảnh (Bình Định) cho rằng quy mô đơn vị cấp xã trong tương lai sẽ lớn hơn hiện nay rất nhiều, với nhiệm vụ được bổ sung gần như đầy đủ chức năng của cấp huyện. Ông đề xuất cần điều chỉnh cách dịch tên gọi “xã, phường, cấp xã” sang tiếng nước ngoài sao cho phù hợp với mô hình và nhiệm vụ mới để phản ánh đúng vị thế khi các đoàn cấp xã đi công tác nước ngoài.

Đối với giấy tờ hành chính, ông Cảnh cho rằng cần ghi cả địa chỉ mới sau sáp nhập và địa chỉ cũ trước sáp nhập theo yêu cầu của người dân, doanh nghiệp. Có thể bổ sung mã QR để khi quét có thể hiển thị cả hai thông tin, tương tự như cách Bộ Công an từng áp dụng trên căn cước công dân.
Đồng quan điểm về tính kế thừa sau sáp nhập, đại biểu Lý Thị Lan (Hà Giang) kiến nghị cần bổ sung quy định mang tính nguyên tắc để chính quyền địa phương cấp cơ sở tiếp tục thực hiện các nhiệm vụ đối ngoại, thỏa thuận quốc tế liên quan. "Cần có điều khoản quy định chính quyền địa phương cấp cơ sở hoặc cấp trên trực tiếp có trách nhiệm tiếp tục thực hiện các thỏa thuận quốc tế đã ký nhân danh đơn vị hành chính cũ, đồng thời cập nhật tên gọi mới của đơn vị hành chính" – bà Lan đề xuất.
Về tiêu chí miền núi, bà cho rằng cần được bổ sung vì vùng miền này có đặc điểm khác biệt hoàn toàn so với vùng nông thôn đồng bằng, đòi hỏi có phương thức tổ chức bộ máy và chính sách phù hợp. Việc bổ sung tiêu chí miền núi sẽ là cơ sở pháp lý quan trọng để xây dựng chính sách đặc thù, phân loại đơn vị hành chính và biên chế cho phù hợp.

Bà Lan cũng đề nghị tiếp tục nghiên cứu để tăng cường thẩm quyền quyết định của Hội đồng nhân dân và Thường trực Hội đồng nhân dân cấp tỉnh, đặc biệt trong việc ban hành cơ chế, chính sách đặc thù phù hợp với điều kiện kinh tế xã hội và khả năng cân đối ngân sách của từng địa phương.
Cuối cùng, bà nhấn mạnh khi Luật Tổ chức chính quyền địa phương có hiệu lực, Chính phủ cần tiếp tục chỉ đạo hoàn thiện các văn bản pháp luật liên quan để các địa phương có cơ sở xây dựng chiến lược truyền thông thống nhất, phát triển thương hiệu, định vị lại địa phương, xây dựng bản đồ du lịch phù hợp với tên gọi và địa giới mới.
Minh Phát - nguoiquansat.vn
Theo Thị trường tài chính
Bình luận
0 Bình luận