Đề xuất: Phụ nữ sinh 2 con được giảm thuế, hỗ trợ tiền mặt

Chiều 10/11, Quốc hội thảo luận ở hội trường về dự án Luật Dân số. Quan tâm tới quy định nhằm duy trì mức sinh thay thế, đại biểu Quốc hội (ĐBQH) Tô Văn Tám (Quảng Ngãi) cho rằng, quy định hỗ trợ phụ nữ sinh đủ 2 con trước 35 tuổi, phụ nữ dân tộc thiểu số ít người và phụ nữ tại các địa phương có mức sinh thấp là chưa công bằng.

"Nhiều phụ nữ muốn sinh con trước 35 tuổi nhưng chưa thể thực hiện vì điều kiện kinh tế, việc làm chưa ổn định hay khó khăn trong tìm kiếm bạn đời. Nếu sinh đủ hai con sau 35 tuổi, họ sẽ không được hưởng hỗ trợ, điều này thiếu công bằng và thực tế là bất hợp lý", ông nêu.

Ông đề xuất sửa đổi chính sách, hỗ trợ phụ nữ sinh đủ 2 con ở mọi lứa tuổi và đồng thời có các chính sách hỗ trợ mẹ sau sinh. Ngoài ra, ông cũng nhấn mạnh việc trao quyền cho địa phương trong việc xác định đối tượng, mức hỗ trợ cụ thể, nhằm đảm bảo tính linh hoạt và phù hợp với điều kiện thực tế.

ĐBQH Nguyễn Hoàng Uyên (Tây Ninh) nhận định, nhiều chính sách hỗ trợ về tài chính hay nhà ở còn gặp khó khăn do hạn chế nguồn lực, ngân sách địa phương. Đồng thời, các chính sách chưa thực sự khuyến khích vai trò của nam giới trong chăm sóc con cái, từ đó giảm áp lực cho phụ nữ.

Bà Uyên đề xuất phát triển hệ thống nhà trẻ công lập và ngoài công lập chất lượng, giảm gánh nặng chăm sóc con nhỏ, tạo điều kiện để phụ nữ sớm quay trở lại thị trường lao động. Bên cạnh đó, cần có chính sách giảm thuế thu nhập cá nhân cho các cặp vợ chồng sinh đủ 2 con.

"Giải pháp này không chỉ mang tính chất hỗ trợ tài chính mà còn giúp phụ nữ yên tâm sinh con, mang ý nghĩa thực tiễn cao, phù hợp với xu hướng các quốc gia đang đối mặt với tỷ suất sinh thấp", ĐBQH Nguyễn Hoàng Uyên nhấn mạnh.

Liên quan đến các quy định về cấm phá thai cưỡng bức, ĐBQH Tô Văn Tám đề xuất mở rộng mọi hành vi ép buộc và cưỡng bức phá thai đều phải cấm, không chỉ hạn chế theo giới tính. ĐBQH Nguyễn Anh Trí (Hà Nội) cũng góp ý sửa đổi điều khoản về cấm "tiết lộ, lựa chọn giới tính thai nhi" để tránh hiểu nhầm, chỉ cấm khi việc tiết lộ nhằm mục đích can thiệp lựa chọn giới tính.

Về duy trì mức sinh thay thế, các đại biểu đề nghị bổ sung chính sách hỗ trợ các cặp vợ chồng hiếm muộn, bao gồm thanh toán chi phí khám chữa bệnh vô sinh qua bảo hiểm y tế tại các tỉnh, thành có mức sinh thấp. ĐBQH Nguyễn Thị Việt Nga (Hải Phòng) nhấn mạnh: "Các biện pháp này vừa mang ý nghĩa nhân văn, vừa góp phần nâng cao chất lượng dân số và hỗ trợ thực chất cho các gia đình trong việc thực hiện thiên chức làm cha mẹ."

Đáng chú ý, việc kéo dài thời gian nghỉ thai sản cho phụ nữ khi sinh con thứ hai cũng được bàn thảo. Theo các đại biểu, nếu chỉ tập trung kéo dài nghỉ thai sản cho nữ, doanh nghiệp có thể e ngại tuyển dụng hoặc bố trí phụ nữ vào các vị trí quan trọng. Thay vào đó, cần mở rộng các chính sách thực chất như hệ thống nhà trẻ từ 6 tháng tuổi, hoặc cho phép cả vợ và chồng nghỉ dài ngày chăm con, với tổng thời gian nghỉ linh hoạt (7–8 tháng tùy gia đình phân bổ). Cách tiếp cận này vừa bảo đảm trẻ được chăm sóc, vừa thúc đẩy chia sẻ trách nhiệm giữa cha và mẹ, giảm áp lực cho phụ nữ.

Dự án Luật Dân số tiếp tục được các đại biểu góp ý nhằm hoàn thiện chính sách hỗ trợ sinh đẻ toàn diện, công bằng và thực tế, hướng tới mục tiêu duy trì mức sinh thay thế và nâng cao chất lượng dân số Việt Nam.