Doanh nghiệp được cấp bảo lãnh chính phủ và được vay lại nếu không lỗ trong ba năm liên tiếp

Sáng 3/11, Quốc hội đã nghe Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng trình bày tờ trình về 4 dự án: Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quản lý nợ công; Luật sửa đổi, bổ sung một số điều Luật Kinh doanh bảo hiểm; Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Thống kê; Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giá.

Theo Bộ trưởng, mục tiêu sửa các luật này là nhằm kịp thời tháo gỡ vướng mắc về thể chế, đơn giản hóa thủ tục hành chính và đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, chuyển mạnh từ “tiền kiểm” sang “hậu kiểm” gắn với tăng cường kiểm tra, giám sát để tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động đầu tư, kinh doanh, khơi thông nguồn lực cho phát triển kinh tế - xã hội.

Cụ thể, Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quản lý nợ công quy định trao quyền cho Thủ tướng Chính phủ, Bộ Tài chính trong một số nhiệm vụ về quản lý nợ, tăng cường sự chủ động và tự chịu trách nhiệm cho chính quyền địa phương trong việc quyết định, sử dụng ngân sách, theo đó sửa đổi, bổ sung để quy định rõ hơn về nhiệm vụ, quyền hạn của Chủ tịch nước, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và Bộ Tài chính.

Để cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục, dự thảo Luật bổ sung quy định Bộ, UBND tỉnh và doanh nghiệp nhà nước được lập đề xuất khoản vay gửi Bộ Tài chính để đánh giá và trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt làm cơ sở thực hiện thủ tục đầu tư chương trình, dự án.

Đồng thời, thay vì lập đề xuất dự án như quy định trước đây với hàm lượng thông tin nhiều tương tự như lập báo cáo chủ trương đầu tư, thì nay cơ quan chủ quản dự án chỉ cần chuẩn bị các thông tin cơ bản về khoản vay như trị giá vay, nhà tài trợ, mục đích sử dụng vốn, cơ chế tài chính và nguồn trả nợ.

Nhờ đó, thời gian xem xét báo cáo trước đây mất nhiều tháng, thậm chí cả năm nay chỉ còn một tháng, thời gian triển khai các thủ tục liên quan đến dự án đã giảm đáng kể. Mặt khác, theo dự thảo sửa đổi, doanh nghiệp có quyền tự chủ động đề xuất khoản vay.

Cùng đó, Thủ tướng phê duyệt kế hoạch vay trả nợ công trước ngày 20-12 hằng năm, đơn giản hóa thủ tục cho vay lại trên cơ sở Bộ Tài chính đánh giá và báo cáo Thủ tướng.

Dự luật cũng mở rộng nhóm các đối tượng được tiếp cận vốn vay nước ngoài, nguyên tắc phân bổ, sử dụng vốn vay ODA, vay ưu đãi nước ngoài, Chính phủ quy định tỉ lệ cấp phát và vay lại gắn với cơ chế giám sát.

Cùng đó, bổ sung quy định doanh nghiệp được cấp bảo lãnh chính phủ và được vay lại phải đáp ứng điều kiện không bị lỗ trong ba năm liền kề gần nhất, hoặc có xếp hạng tín nhiệm ở mức ngang bằng hoặc thấp hơn một bậc so với mức xếp hạng tín nhiệm quốc gia.

Báo cáo thẩm tra do Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi trình bày nêu rõ, Ủy ban nhất trí sự cần thiết sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quản lý nợ công nhằm hoàn thiện bộ máy của hệ thống chính trị và hoàn thiện hệ thống pháp luật, đẩy mạnh phân cấp, phân quyền.

Về phạm vi sửa đổi, Ủy ban đề nghị cơ quan soạn thảo rà soát tập trung vào những vấn đề cấp bách, vướng mắc trong thực tiễn và cần sửa đổi để bảo đảm tính thống nhất trong hệ thống pháp luật.

Đối với các nội dung chưa rõ, còn nhiều ý kiến khác nhau, chưa được đánh giá tác động kỹ, cần tiếp tục nghiên cứu tổng hợp thực tiễn và đề xuất khi sửa đổi toàn diện.

Ủy ban cơ bản thống nhất với dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số nội dung liên quan đến phân cấp thẩm quyền Thủ tướng Chính phủ quyết định hạn mức vay về cho vay lại và hạn mức bảo lãnh Chính phủ hằng năm gắn liền với việc phê duyệt Kế hoạch vay, trả nợ công, góp phần rút ngắn thủ tục phê duyệt hạn mức vay về cho vay lại và hạn mức bảo lãnh Chính phủ hàng năm.

Bổ sung nhiệm vụ của Bộ Tài chính nhằm bảo đảm linh hoạt trong quá trình thực thi, cắt giảm thủ tục hành chính.

Ủy ban đề nghị Chính phủ tiếp tục rà soát để bảo đảm quy định phân cấp, phân quyền đi đôi với tăng cường khách quan, minh bạch và bảo đảm quản lý hiệu quả huy động, sử dụng vốn vay.

Ủy ban cũng thống nhất quy định đơn vị sự nghiệp công lập được tiếp cận vay vốn ODA, vay ưu đãi nước ngoài. Tuy nhiên, đề nghị cân nhắc quy định cơ quan cho vay không bị chịu rủi ro về tín dụng, đánh giá kỹ lưỡng về tác động, rủi ro phát sinh để bảo đảm an toàn nợ công.