Châu Mỹ

Đòn thuế làm thâm hụt Mỹ - Trung thu hẹp kỷ lục, doanh nghiệp Mỹ lại lãnh hệ quả không tưởng

Cục Phân tích Kinh tế thuộc Bộ Thương mại Mỹ (BEA) cho biết, thâm hụt thương mại hàng hóa của Mỹ với Trung Quốc vào tháng 6 là 9,5 tỷ USD - thấp nhất kể từ tháng 2/2004.

Thâm hụt thương mại của Mỹ trong tháng 6 đã thu hẹp mạnh do nhập khẩu hàng tiêu dùng sụt giảm, trong đó khoảng cách thương mại với Trung Quốc giảm xuống mức thấp nhất hơn 21 năm. Đây là minh chứng mới cho tác động mạnh mẽ của các mức thuế nhập khẩu mà Tổng thống Donald Trump đang áp dụng lên thương mại toàn cầu.

Cục Phân tích Kinh tế thuộc Bộ Thương mại Mỹ (BEA) cho biết, thâm hụt thương mại hàng hóa của Mỹ với Trung Quốc vào tháng 6 là 9,5 tỷ USD - thấp nhất kể từ tháng 2/2004. Sau 5 tháng liên tiếp sụt giảm, thâm hụt với Trung Quốc đã giảm 70%, tương đương 22,2 tỷ USD.

Tuần trước, các nhà đàm phán thương mại Mỹ và Trung Quốc đã gặp nhau tại Thụy Điển, trong bối cảnh căng thẳng thương mại giữa hai nước tiếp tục leo thang kể từ khi ông Trump tái nhiệm. Hiện Mỹ đang áp mức thuế 30% đối với phần lớn hàng nhập khẩu từ Trung Quốc, gây ra sự sụt giảm mạnh lượng hàng hóa nhập từ quốc gia này. Cụ thể, nhập khẩu từ Trung Quốc tháng 6 chỉ còn 18,9 tỷ USD, mức thấp nhất từ năm 2009.

Các nhà đàm phán đã khuyến nghị ông Trump gia hạn thời hạn ngày 12/8, khi thuế suất hiện tại dự kiến hết hiệu lực và có nguy cơ “bật trở lại” mức hơn 100%, như từng xảy ra đầu năm nay sau các đòn đáp trả thuế giữa hai bên.

“Chúng tôi đang tiến rất gần đến một thỏa thuận. Quan hệ với Trung Quốc đang rất tốt”, ông Trump cho biết trong cuộc phỏng vấn với CNBC.

chart.png
Cán cân thương mại hàng hóa giữa Mỹ và Trung Quốc từ khoảng năm 1980 đến 2025

Không chỉ với Trung Quốc, thâm hụt thương mại với Canada – trong bối cảnh bế tắc đàm phán và thuế cao với ô tô, thép và nhôm – cũng giảm xuống còn 1,3 tỷ USD, mức thấp nhất gần 5 năm. Thâm hụt với Đức cũng thu hẹp còn 3,8 tỷ USD, thấp nhất trong 5 năm qua.

Không chỉ ảnh hưởng đến cán cân thương mại, các biện pháp thuế quan của ông Trump còn tác động tiêu cực đến nền kinh tế Mỹ. Một chỉ số đo lường hoạt động trong lĩnh vực dịch vụ - vốn chiếm phần lớn nền kinh tế - đã gần như đứng yên trong tháng 7. Các doanh nghiệp cho biết hàng loạt loại thuế nhập khẩu mới đang đẩy chi phí lên cao và khiến việc lập kế hoạch kinh doanh trở nên khó khăn hơn.

Theo Cục Phân tích Kinh tế thuộc Bộ Thương mại Mỹ, thâm hụt thương mại tổng thể của Mỹ giảm 16% trong tháng 6, còn 60,2 tỷ USD. Trước đó vài ngày, Chính phủ đã báo cáo thâm hụt thương mại hàng hóa giảm mạnh 10,8%, xuống mức thấp nhất kể từ tháng 9/2023. Giờ đây, thâm hụt thương mại bao gồm cả dịch vụ cũng đã thu hẹp xuống mức thấp nhất trong cùng kỳ.

Tổng kim ngạch xuất khẩu hàng hóa và dịch vụ trong tháng 6 đạt 277,3 tỷ USD, giảm nhẹ so với hơn 278 tỷ USD trong tháng 5. Tổng kim ngạch nhập khẩu đạt 337,5 tỷ USD, giảm đáng kể so với mức 350,3 tỷ USD tháng trước đó.

Nhập khẩu hàng tiêu dùng và vật liệu công nghiệp đã giảm xuống mức thấp nhất kể từ giữa đại dịch COVID-19, trong khi xuất khẩu hàng hóa vốn đạt mức kỷ lục.

Việc thâm hụt thương mại giảm mạnh đã giúp GDP Mỹ tăng trưởng trở lại trong quý II, sau khi bị kéo tụt trong quý I do lượng lớn hàng nhập khẩu được dồn mua để tránh các mức thuế mới của ông Trump. Kinh tế Mỹ trong quý II tăng trưởng 3,0% theo năm, đảo chiều so với mức suy giảm 0,5% trong quý đầu năm. Tuy nhiên, con số tăng trưởng này che giấu nhiều dấu hiệu cho thấy nền kinh tế đang yếu đi.

Tuần trước, trước thời hạn tự đặt ra là ngày 1/8, Tổng thống Trump đã phát đi loạt thông báo áp thuế mới với nhiều đối tác thương mại. Với mức thuế mới dao động từ 10% đến 41% dự kiến có hiệu lực từ ngày 7/8, giới nghiên cứu tại Đại học Yale ước tính thuế suất trung bình của Mỹ đã tăng lên 18,3%, cao nhất kể từ năm 1934, so với chỉ khoảng 2–3% trước khi ông Trump trở lại Nhà Trắng vào tháng 1 năm nay.

“Thông báo thuế quan tuần trước đã phần nào giảm bớt sự bất định về chính sách, nhưng các doanh nghiệp giờ đây buộc phải đối mặt với thực tế rằng mức thuế cao này sẽ tồn tại lâu dài. Chúng tôi cho rằng tác động tiêu cực từ mức thuế cao sẽ lớn hơn lợi ích từ việc giảm bất định”, chuyên gia Oren Klachkin của Nationwide Financial Markets nhận định.

Tác động từ thuế quan cũng đang lan sang khu vực dịch vụ, chiếm gần 2/3 tổng hoạt động kinh tế Mỹ. Trong tháng 7, hoạt động của ngành dịch vụ gần như giậm chân tại chỗ, với đơn hàng mới ít biến động, việc làm tiếp tục suy yếu, và chi phí đầu vào tăng mạnh nhất trong gần 3 năm – cho thấy tác động kéo dài của sự bất ổn từ chính sách thuế.

Theo Viện Quản lý Cung ứng (ISM), chỉ số PMI dịch vụ giảm xuống 50,1 điểm trong tháng 7, từ mức 50,8 điểm trong tháng 6. Các nhà kinh tế được Reuters khảo sát dự đoán chỉ số này sẽ tăng lên 51,5. Mức trên 50 cho thấy tăng trưởng; mức dưới 50 cho thấy suy giảm.

Chỉ số đo lường việc làm trong ngành dịch vụ giảm xuống 46,4, thấp nhất kể từ tháng 3 và đánh dấu tháng thứ 4 trong 5 tháng qua cho thấy ngành này đang thu hẹp lực lượng lao động.

Trong khi đó, áp lực giá cả tiếp tục gia tăng. Chỉ số “giá đầu vào” của ISM tăng lên 69,9, cao nhất kể từ tháng 10/2022.

Trước đó, lạm phát vẫn được kiểm soát nhờ các doanh nghiệp tiêu thụ lượng hàng tồn kho mua vào trước khi thuế quan có hiệu lực. Nhưng số liệu tuần trước cho thấy giá hàng hóa như đồ nội thất và thiết bị giải trí đã bắt đầu tăng mạnh.

Lạm phát dịch vụ vốn dĩ diễn biến nhẹ nhàng đã giúp giữ ổn định lạm phát chung, nhưng số liệu mới làm dấy lên lo ngại rằng xu hướng này có thể đảo chiều, thậm chí gây lo ngại về nguy cơ “đình lạm”.

Nhiều doanh nghiệp tham gia khảo sát ISM đã thẳng thắn nêu rõ mối lo ngại từ thuế. Một đại diện ngành xây dựng chia sẻ: “Sự bất ổn về thương mại đang khiến khách hàng phải đánh giá lại tính khả thi của một số dự án, dẫn đến trì hoãn hoặc hủy bỏ”.

Tham khảo Reuters

 

 

Chung Khanh - nguoiquansat.vn

Theo thitruongtaichinh.kinhtedothi.vn