'Đừng đầu tư theo cách đày đọa bản thân và trở thành nạn nhân của thị trường'

Kể từ khi VN-Index tiến sát mốc 1.800 điểm vào giữa tháng 10, thị trường đã trải qua nhịp điều chỉnh mạnh hơn 200 điểm, lùi về vùng 1.580 điểm chỉ trong hơn ba tuần. Đến phiên 13/11, chỉ số mới phục hồi nhẹ lên trên 1.630 điểm, cho thấy tâm lý thận trọng vẫn bao trùm.

Đáng chú ý, nhóm cổ phiếu ngân hàng, chứng khoán và bất động sản, những mã từng dẫn dắt đà tăng của VN-Index trong giai đoạn tháng 4-10/2025, nay đã giảm 20-30% trong nhịp điều chỉnh này. Đây cũng là nhóm ảnh hưởng lớn nhất đến diễn biến chỉ số và đang được giới đầu tư theo dõi sát về khả năng tạo đáy kỹ thuật trong các phiên tới.

Tại hội nghị đầu tư do Manulife Investments Việt Nam tổ chức, câu hỏi “nên bán ra hay bắt đáy khi thị trường chứng khoán biến động mạnh?” được nhiều nhà đầu tư quan tâm.

Về vấn đề này, Tổng Giám đốc Manulife IM Trần Thị Kim Cương nhấn mạnh, điều quan trọng nhất không phải là thời điểm mua/bán, mà là hiểu rõ mục tiêu và mức chấp nhận rủi ro của bản thân.

Theo bà, đầu tư không nên biến thành “cuộc đày đọa” cảm xúc với lo âu, sợ hãi và hối tiếc. “Mục tiêu cuối cùng của đầu tư là gia tăng tài sản để đạt được sự an nhiên, thong dong. Đừng đầu tư theo cách đày đọa bản thân và trở thành nạn nhân của thị trường”, bà nói.

Dữ liệu của Manulife cho thấy, trong 25 năm qua, xác suất VN-Index tăng là 70%, thể hiện xu hướng đi lên của thị trường chứng khoán song hành với tăng trưởng kinh tế.

Từ đó, Manulife IM khuyến nghị nhà đầu tư nên ở lại thị trường với sự hiểu biết và tầm nhìn dài hạn, bởi thời gian nắm giữ càng lâu, tỷ suất sinh lời càng cao. Thay vì lo lắng “bắt đáy”, việc đầu tư đều đặn - chẳng hạn thông qua phương pháp trung bình giá (DCA) - sẽ giúp giảm rủi ro biến động và tối ưu lợi nhuận theo thời gian.

Đồng quan điểm, ông Võ Nguyễn Khoa Tuấn - Giám đốc cấp cao Dragon Capital, cho rằng hiệu quả đầu tư không đến từ hành động ngắn hạn, mà từ sự kiên định với chiến lược dài hơi.

Theo thống kê của Dragon Capital, giao dịch quá thường xuyên thường làm giảm hiệu suất hơn là tối ưu hóa lợi nhuận. Ông khuyến nghị nhà đầu tư nên phân tích cơ bản doanh nghiệp, đa dạng hóa danh mục và tránh chạy theo đám đông.

Theo quan sát của Dragon Capital, mỗi khi thị trường điều chỉnh 5-10%, khả năng phục hồi sau đó là rất cao. Với triển vọng lợi nhuận doanh nghiệp niêm yết tăng 22% trong 9 tháng năm 2025, quỹ này dự báo năm 2026 sẽ tiếp tục tăng trưởng 15-16%, dẫn dắt bởi các nhóm ngân hàng, thép, khu công nghiệp và bán lẻ.

3 lớp phân bổ tài sản hiệu quả

Không chỉ dừng lại ở cổ phiếu, bà Trần Thị Kim Cương còn giới thiệu mô hình “đội bóng” phân bổ tài sản giúp nhà đầu tư xây dựng danh mục cân bằng:

- Hàng phòng thủ gồm bảo hiểm, quỹ khẩn cấp, vàng giúp bảo vệ trước rủi ro;

- Hàng tiền vệ là chứng chỉ quỹ linh hoạt giúp nhà đầu tư có thể “phòng thủ” hoặc “tấn công” tùy chiến lược;

- Hàng tiền đạo là các khoản đầu tư rủi ro cao như cổ phiếu riêng lẻ, khởi nghiệp hoặc bất động sản.

Tỷ trọng ba nhóm này nên thay đổi theo tuổi tác và khả năng chịu rủi ro: người càng lớn tuổi, càng nên giảm tỷ lệ đầu tư rủi ro để đảm bảo thu nhập ổn định. Khi có kế hoạch phân bổ rõ ràng và tâm thế vững vàng, nhà đầu tư không còn bị cuốn vào những “sóng gió” ngắn hạn, mà có thể kiên định tích sản dài hạn.

CEO Manulife IM cho rằng, thị trường luôn biến động, nhưng tài sản sẽ tăng giá theo thời gian. Sự an nhiên của nhà đầu tư nằm ở khả năng hiểu mình và kiên định với chiến lược dài hạn.