Chứng khoán

FTSE công bố nâng hạng TTCK: Việt Nam tiếp tục trong danh sách chờ

Investing.com - FTSE công bố nâng hạng TTCK: Việt Nam tiếp tục trong danh sách chờ. Sau nhiều năm, các bước đi để tiến tới nâng hạng thị trường chứng khoán từ cận biên lên mới nổi được tiếp tục khởi rộng và tăng tốc với những nỗ lực, quyết tâm từ cơ quan quản lý. Trong chiến lược tổng thể về phát triển thị trường chứng khoán Việt Nam đến năm 2025, mục tiêu hướng đến là nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam từ thị trường cận biên lên mới nổi trước năm 2025.

https://cdn.stockproxx.com/2023/9/29/ftse.jpg

Việc nâng hạng thị trường sẽ mang lại vị thế mới cho thị trường chứng khoán Việt Nam, đồng thời thu hút nguồn vốn đầu tư, đặc biệt là vốn đầu tư nước ngoài. Với khoảng thời gian còn lại không quá dài, các cơ quan chức năng đang tập trung nhiều nguồn lực nhằm thỏa mãn các tiêu chí từ các tổ chức xếp hạng như FTSE Russel và MSCI.

Phân loại thị trường

Đánh giá chính thức hàng năm về phân loại quốc gia trong chỉ số vốn cổ phần toàn cầu FTSE được tiến hành vào tháng 9 hàng năm với các tiêu chí đều được xét trên phương pháp toàn diện, minh bạch và nhất quán. Đánh giá thường niên này kết hợp nghiên cứu phân loại quốc gia vốn cổ phần đang diễn ra và phân loại các thị trường thành Phát triển, Mới nổi nâng cao, Mới nổi thứ cấp hoặc Cận biên trong các chỉ số vốn cổ phần toàn cầu của FTSE.

Về danh sách theo dõi FTSE

Để đảm bảo rằng các nhà đầu tư có thể nhìn thấy được sự chuyển động tiềm năng của thị trường giữa các phân loại, Danh sách theo dõi các thị trường đang được xem xét phân loại lại sẽ được duy trì đánh giá hàng năm.

Các thị trường chứng khoán dưới đây nằm trong của Danh sách theo dõi theo đánh giá phân loại quốc gia của FTSE vào tháng 3 năm 2023:

  • Nigeria: có thể phân loại Thị trường cận biên sang Chưa được phân loại.
  • Việt Nam: có thể phân loại lại từ cận biên sang mới nổi thứ cấp.

Danh sách theo dõi cận biên

Nigeria – đã được thêm vào Danh sách theo dõi vào tháng 9 năm 2022 do các nhà đầu tư tổ chức quốc tế báo cáo rằng không thể rút vốn khỏi thị trường kể từ tháng 12 năm 2020. Do đó, những thay đổi về chỉ số đối với các thành phần của chỉ số vốn cổ phần FTSE Russell đối với Nigeria đã được xem xét lại.

Mặc dù một số cuộc họp tham gia đã được tiến hành với các cơ quan quản lý thị trường Nigeria để thảo luận về vấn đề này, nhưng đến cuối tháng 8 năm 2023, vẫn không có sự cải thiện đáng kể nào về khả năng thu hút nguồn vốn nước ngoài từ các nhà đầu tư tổ chức quốc tế về Nigeria, đây cũng là một trong những yếu tố quan trọng được các nhà đầu tư tổ chức quốc tế sử dụng để đánh giá các thay đổi chỉ số trong chỉ số vốn cổ phần FTSE Russell.

Do đó, vào ngày 08 tháng 9 năm 2023, FTSE Russell đã thông báo phân loại lại Nigeria từ trạng thái Thị trường cận biên sang Chưa được phân loại. Nigeria đã bị xóa khỏi chỉ số vốn cổ phần FTSE Russell có hiệu lực kể từ khi mở cửa vào Thứ Hai, ngày 18 tháng 9 năm 2023 với giá trị bằng 0 (0,0001 NGN).

Danh sách theo dõi thị trường mới nổi thứ cấp

Việt Nam

Việt Nam đã được thêm vào Danh sách theo dõi vào tháng 9 năm 2018 để có thể được phân loại lại thành Thị trường mới nổi thứ cấp. Tiến độ vẫn chậm hơn dự kiến, một phần do Covid-19. Việt Nam vẫn chưa đáp ứng tiêu chí 'Chu kỳ thanh toán (DvP)', hiện được đánh giá là 'Hạn chế' do thông lệ thị trường là tiến hành kiểm tra trước giao dịch để đảm bảo có sẵn tiền trước khi thực hiện giao dịch.

Ngoài ra, cần phải cải thiện quy trình đăng ký tài khoản mới, cũng như đưa ra cơ chế hiệu quả nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho giao dịch giữa các nhà đầu tư trong nước đối với những chứng khoán đã đạt hoặc sắp đạt đến giới hạn sở hữu nước ngoài của họ.

Mặc dù tiến độ cải cách thị trường theo kế hoạch vẫn còn chậm, các cấp chính quyền cấp cao đã đưa ra cam kết về những công việc cần thiết. Ngoài ra, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (SSC) đã thể hiện năng lực đổi mới trong việc tìm kiếm giải pháp khả thi giúp loại bỏ nhu cầu cấp vốn trước.

FTSE Russell tiếp tục duy trì mối quan hệ mang tính xây dựng với SSC, Nhóm Ngân hàng Thế giới (World Bank Group) và Ernst & Young, những tổ chức đang hỗ trợ chương trình cải cách thị trường rộng rãi hơn cũng như các cơ quan quản lý thị trường quan trọng khác. Việc hoàn thiện các vai trò và trách nhiệm cần thiết trong mô hình giải quyết phù hợp với luật mới vẫn là bước quan trọng tiếp theo. FTSE Russell tiếp tục khuyến khích cơ quan quản lý thị trường Việt Nam hướng dẫn rõ ràng hơn về các bước và khung thời gian thực hiện.

Việt Nam sẽ vẫn nằm trong Danh sách theo dõi với tư cách là thị trường cận biên và được xem xét để có thể phân loại lại thành Thị trường mới nổi thứ cấp trong Đề án phân loại quốc gia công bằng của FTSE tại Đánh giá tạm thời vào tháng 3 năm 2024.

Việt Nam cần làm gì để nâng hạng?

Nâng hạng thị trường là một quá trình tương đối dài, là đích đến đã được Việt Nam đặt ra cách đây hàng chục năm, đòi hỏi nhiều nỗ lực để tạo ra những thay đổi về nội lực cũng như khung pháp lý. Do vậy, việc cán đích đúng thời điểm sẽ rất cần sự nỗ lực chung từ nhiều phía, từ tất cả các thành viên tham gia thị trường chứ không chỉ thụ động chờ đợi.

về phía cơ quan quản lý và các yếu tố pháp lý, Việt Nam cần có sự điều chỉnh hài hòa các luật liên quan tới đầu tư và giao dịch chứng khoán để có thể hỗ trợ được nhà đầu tư. Trước đó, vào cuối năm 2021, việc chính thức ra mắt Sở giao dịch chứng khoán Việt Nam (VNX) là bước đầu giúp đồng nhất các yếu tố liên quan đến hệ thống giao dịch hay cơ sở hạ tầng.

Ngoài ra, một trong những điều kiện quan trọng nhất mà cả FTSE hay MSCI đều nhắc đến đối với hạn chế của Việt Nam chính là việc quy định phải có tiền trước khi giao dịch (prefunding). Do vậy, việc thỏa mãn yếu tố này (hoặc có thể ít nhất thực hiện giao dịch ký quỹ cho các nhà đầu tư nước ngoài) nên được được áp dụng sớm hơn so với việc nới sở hữu của nhà đầu tư nước ngoài.

Tuy nhiên, cả hai chính sách/biện pháp trên cần được phối hợp cùng nhau để đưa lại hiệu quả tối đa của quá trình đón nhận dòng vốn từ nước ngoài vào. Để có thể làm được điều này, việc vận hành hệ thống KRX là điều kiện cần và sự xuất hiện của cơ chế thanh toán bù trừ trung tâm (CCP) là điều kiện đủ để các giao dịch này được thực hiện và kiểm soát rủi ro về mặt thanh toán, trong trường hợp giao dịch không được thực hiện.

Việc vận hành có hiệu quả của cơ chế thanh toán bù trừ trung tâm CCP cần sự tham gia nỗ lực từ các bên trong đó về phía các cơ quan quản lý như Ngân hàng Nhà Nước, Bộ Tài chính hay Ủy Ban Chứng khoán, các Luật liên quan cần phải sửa đổi như Luật các Tổ chức tín dụng, Luật Chứng khoán, Luật Đầu tư, Luật Doanh nghiệp.

Đối với vấn đề về sở hữu nước ngoài, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 60/2015/NĐ-CP cho phép nới “room” (tăng mức tỷ lệ % sở hữu) cho nhà đầu tư nước ngoài lên 100% đối với các doanh nghiệp không thuộc danh mục ngành nghề kinh doanh có điều kiện.

Số lượng cổ phiếu chính thức nới room vẫn khá khiêm tốn, một phần do bị hạn chế bởi các quy định từ các luật liên quan, một phần do không nhận được sự đồng tình của cổ đông về việc nới “room”.

Một lựa chọn khác là đề xuất áp dụng NVDR (chứng chỉ lưu ký không có quyền biểu quyết) tương tự như mô hình ở Thái Lan. Bởi cơ cấu sở hữu doanh nghiệp có thể bị thay đổi và lãnh đạo doanh nghiệp cũng cần được chuẩn bị kiến thức một cách đầy đủ và cẩn thận để có thể hiểu và áp dụng các thay đổi này một cách chủ động hơn.

Dong Hai

Theo vn.investing.com