Giá vàng chạm ngưỡng 150 triệu đồng/lượng: Chuyên gia cảnh báo ảnh hưởng đến kinh tế, tăng trưởng GDP

Thị trường vàng Việt Nam đang chứng kiến những diễn biến khó lường, giá liên tục leo thang, chênh lệch với giá vàng thế giới có thời điểm lên tới cả chục triệu đồng mỗi lượng.

Trong bối cảnh đó, người dân bày tỏ sự lo ngại đồng tiền bị mất giá, dẫn đến việc nhiều người sẵn sàng rút tiền tiết kiệm để mua vài chỉ vàng, thậm chí chấp nhận xếp hàng hàng tiếng đồng hồ. Trong phiên thảo luận gần đây, Đại biểu Quốc hội (ĐBQH) Phạm Văn Hòa, đoàn đại biểu Đồng Tháp, đã bày tỏ mối lo ngại sâu sắc về sự thiếu ổn định của thị trường vàng và đề xuất đưa vàng vào danh mục bình ổn giá, tương tự như xăng dầu hay gạo.

Trong buổi thảo luận mới đây do VTC News thực hiện, đại biểu Phạm Văn Hòa nhấn mạnh rằng: "Việc giá vàng chạm ngưỡng 150 triệu đồng một lượng là mức quá cao. Tình hình giá vàng cứ liên tục tăng lên như hiện nay là nguy hiểm cho nền kinh tế vĩ mô".

Theo ông, giá vàng cao đồng nghĩa với việc đồng tiền bị mất giá. Ông nhớ lại cách đây khoảng 2 đến 3 năm, giá vàng lúc đó chỉ khoảng chừng 70 triệu đồng một lượng, thậm chí dưới 70 triệu. Việc giá vàng tăng vọt liên tục hàng ngày như thế này trong thời gian ngắn 2-3 năm là một điều đáng báo động.

Mức chênh lệch giữa giá vàng trong nước và thế giới hiện tại đang ở mức trên dưới 20 triệu đồng một lượng. Mặc dù đã có lúc chênh lệch là 5 triệu, 7 triệu, 10 triệu, 15 triệu, hay 17 triệu đồng, nhưng con số 20 triệu đồng hiện nay là một khoảng cách rất lớn.

Ông cũng bày tỏ lo ngại rằng, nếu giá vàng cứ cao như thế, người dân sẽ đổ xô rút tiền từ ngân hàng ra để mua vàng.

"Người dân coi vàng là mặt hàng dự trữ chiến lược và là mặt hàng ổn định nhất, dùng để tính toán, lo toan cho tương lai. Thay vì đầu tư vào sản xuất kinh doanh, người dân lại rút tiền tiết kiệm để mua vàng. Điều này gây ảnh hưởng rất lớn đến hoạt động sản xuất kinh doanh, kinh tế, thu nhập bình quân đầu người, và tăng trưởng GDP", ông Hòa nhấn mạnh.

Ông giải thích rằng đồng tiền cần được quay vòng, lưu thông ngoài thị trường để tạo công ăn việc làm và thúc đẩy tăng trưởng. Ngược lại, việc đồng tiền bị quăng vào mua vàng, nơi nó nằm yên như "kho bạc", sẽ không tạo ra lợi nhuận hay lãi suất, không tạo đà phát triển kinh tế.

Về tâm lý người dân xếp hàng mua vàng, ông Hòa cho rằng điều này phản ánh sự bất an trước diễn biến kinh tế phức tạp, nhưng nguyên nhân sâu xa là do người ta thấy vàng cứ liên tục lên giá, không thấy xuống. Người dân cứ nghĩ rằng vàng sẽ tiếp tục lên, đặc biệt khi thấy tình hình thế giới bất ổn (như căng thẳng ở Ukraine, Nga, Israel, Hamas).

Thậm chí, người dân chấp nhận việc mua vào bán ra có thể lỗ tới 5-6 triệu đồng một lượng, nhưng họ vẫn mua. Đây là một điều đáng quan tâm và đáng quan ngại đối với tình hình tích trữ và mua bán vàng hiện nay.

Chính bởi mức chênh lệch bất hợp lý này, ĐBQH Phạm Văn Hòa kiến nghị đưa vàng vào danh mục bình ổn giá của Nhà nước. Ông thừa nhận rằng bình ổn giá vàng là cực kỳ khó khăn, vì vàng bị ảnh hưởng bởi thị trường vàng thế giới, vàng trong nước và có sự liên thông tới thị trường.

Ngoài ra, việc bình ổn giá vàng sẽ khó hơn so với bình ổn giá gạo, vì gạo được sản xuất trong nước và Nhà nước có kho dự trữ để đưa ra khi giá gạo lên cao. Tuy nhiên, ông Hòa lấy ví dụ về xăng dầu, dù Việt Nam nhập khẩu xăng dầu rất nhiều, Nhà nước vẫn bình ổn được giá, không để xăng dầu lên quá cao.

Đại biểu Hòa cho biết, trước đây, khi giá vàng chênh lệch rất cao và sức mua của người dân lớn, Nhà nước từng xuất kho dự trữ vàng ra để bình ổn giá thị trường, và thị trường tự nhiên ổn định ngay lập tức.

Ông đặt câu hỏi tại sao đến lúc này chúng ta không làm điều đó nữa. Ông thừa nhận rằng trong nhiều năm gần đây, Nhà nước đã không nhập khẩu vàng. Theo quan điểm của ông, nếu có điều kiện, chúng ta nên nhập khẩu vàng và Nhà nước trực tiếp nhập khẩu vàng để bình ổn giá là điều hết sức cần thiết. Ông khẳng định: "Nếu nhập khẩu vàng, chúng ta sẽ bình ổn được giá vàng ngay lập tức".

Ngoài ra, ĐBQH Phạm Văn Hòa cho rằng việc cho phép doanh nghiệp nhập khẩu vàng là hết sức cần thiết và cần tạo điều kiện thuận lợi nhất, tốt nhất để họ nhập khẩu, từ đó bình ổn giá vàng trong nước. Ông tin rằng nếu doanh nghiệp được nhập khẩu, giá vàng trong nước và thế giới sẽ gần lại nhau. Khi nguồn cung được đảm bảo dồi dào, giá vàng trong nước sẽ ổn định, và người dân sẽ không còn tin rằng mua vàng có lời nữa.

Trước đề xuất bình ổn giá vàng, Bộ Tài chính vừa qua đã giải trình rằng cần tiếp tục nghiên cứu kỹ và tính toán tới nền kinh tế vĩ mô trước khi đưa vàng vào danh mục bình ổn giá ngay lập tức. Ông Hòa bày tỏ sự đồng tình với phản hồi này, thừa nhận rằng việc bình ổn giá vàng cần được nghiên cứu thật kỹ để đảm bảo ổn định kinh tế vĩ mô.

Tuy nhiên, ông cũng kiến nghị rằng việc nghiên cứu phải bằng một biện pháp tối ưu nhất là làm sao giá vàng trong nước và giá vàng thế giới, dù chấp nhận theo cơ chế thị trường, nhưng phải gần nhau, không thể có khoảng cách xa như hiện nay.

Để không làm méo mó thị trường, nguyên tắc cốt lõi là phải giúp người dân yên tâm khi nắm giữ vàng như một tài sản an toàn. Ông cho rằng tâm lý đổ xô mua vàng dẫn đến cung cầu bất hợp lý. Để người dân không đổ xô mua vàng và không rút tiền ngân hàng, giá vàng trong nước phải được bình ổn trong một thời gian dài, khiến người dân thấy mua không có lời. Khi đó, đồng tiền sẽ được gửi vào ngân hàng, hoặc đổ vào chứng khoán, hoặc sản xuất kinh doanh.

Ông cũng cho rằng, việc vẫn còn loay hoay giữa nhập khẩu độc quyền và nhập khẩu qua doanh nghiệp là một vấn đề cần giải quyết. Theo ông, cần tạo điều kiện thuận lợi cho thêm nhiều doanh nghiệp nhập khẩu vàng thì giá vàng trong nước sẽ ổn. Mặc dù nhập khẩu vàng tốn ngoại tệ và cần có sự cân nhắc chi ly để ổn định kinh tế vĩ mô và giữ vững ngoại tệ, nhưng nếu không có nguồn vàng tốt nhất để tung ra bán khi thị trường biến động bất thường, bất ổn sẽ tiếp tục kéo dài.

"Nếu nguồn cung dồi dào, những người mua bán vàng sẽ tính toán lại. Khi lợi nhuận chênh lệch không cao, họ sẽ không mua nữa, hoặc thậm chí mua vào bán ra sẽ bị lỗ, dẫn đến việc họ xả hàng", ông Hòa khẳng định.