Kiến nghị nâng mức doanh thu miễn thuế cho hộ kinh doanh lên 1 tỷ đồng/năm để 'phản ánh đúng thực tế'

Từ ngày 1/1/2026, Bộ Tài chính sẽ chính thức chấm dứt hoàn toàn phương thức thu thuế khoán đối với hộ, cá nhân kinh doanh và chuyển sang cơ chế tự kê khai, tự nộp thuế theo quy định của pháp luật về quản lý thuế. Đây được xem là bước ngoặt lớn trong tiến trình hiện đại hóa hệ thống thuế, hướng tới công bằng, minh bạch và tạo điều kiện cho kinh tế tư nhân phát triển bền vững.

Theo quy định mới, hộ, cá nhân kinh doanh sẽ được chia thành ba nhóm để tính thuế:

Nhóm 1: Doanh thu từ 200 triệu đồng/năm trở xuống được miễn thuế;

Nhóm 2: Doanh thu trên 200 triệu đến 3 tỷ đồng/năm áp dụng mức thuế từ 1 – 5% tùy ngành nghề;

Nhóm 3: Doanh thu trên 3 tỷ đồng/năm phải áp dụng phương pháp khấu trừ thuế giá trị gia tăng, với thuế thu nhập cá nhân 17% trên tổng lợi nhuận.

Tại Lễ công bố tặng miễn phí phần mềm cho 2 triệu hộ kinh doanh thực hiện xóa bỏ thuế khoán, diễn ra sáng 23/10, bà Nguyễn Thị Cúc, Chủ tịch Hội Tư vấn thuế Việt Nam, cho rằng mức doanh thu miễn thuế hiện nay cần được nâng lên từ 200 triệu đồng lên 1 tỷ đồng để phản ánh đúng thực tế thu nhập của hộ kinh doanh và tạo điều kiện phát triển minh bạch, bền vững hơn.

Bà Cúc lý giải: “Một hộ kinh doanh doanh thu 1 tỷ đồng/năm, với tỷ suất lợi nhuận bình quân 15 - 16%, chỉ đạt khoảng 150 triệu đồng/năm, tương đương chưa đến 14 triệu đồng/tháng - thấp hơn cả mức giảm trừ gia cảnh cho người nộp thuế là 15,5 triệu đồng/tháng.”

Theo bà Cúc, chuyển từ thuế khoán sang kê khai sẽ mang lại nhiều thuận lợi cho hộ, cá nhân kinh doanh. Họ có thể chủ động xác định doanh thu và số thuế phải nộp dựa trên kết quả kinh doanh thực tế, đồng thời không phải nộp thuế khi không phát sinh doanh thu.

Phương thức kê khai giúp giảm rủi ro bị ấn định hoặc truy thu thuế, trong khi kê khai, nộp thuế điện tử sẽ tiết kiệm thời gian, chi phí đi lại và có thể thực hiện 24/7.

Việc giữ sổ sách kế toán, hóa đơn, chứng từ, quản lý dòng tiền qua tài khoản cũng giúp hộ kinh doanh hoạt động minh bạch, chuyên nghiệp hơn, thuận lợi khi tiếp cận vốn vay, mở rộng sản xuất, và xây dựng thương hiệu.

Ngoài ra, hóa đơn điện tử giúp hộ kinh doanh dễ dàng giao dịch với doanh nghiệp, tổ chức, tăng uy tín và được tính chi phí hợp lệ khi kê khai thuế doanh nghiệp, điểm khác biệt lớn so với hộ nộp thuế khoán trước đây.

Tại cùng sự kiện, ông Mai Sơn – Phó Cục trưởng Cục Thuế (Bộ Tài chính) cho biết, 98% hộ kinh doanh kê khai đã nộp thuế điện tử, hơn 18.500 hộ nộp thuế khoán đã chuyển sang kê khai, và 133.000 hộ đăng ký sử dụng hóa đơn điện tử từ máy tính tiền.

“Việc chuyển đổi từ thuế khoán sang kê khai không chỉ là thay đổi cách tính thuế, mà là một cuộc chuyển mình toàn diện từ phương thức quản lý, tư duy phục vụ đến cách thức đồng hành cùng người nộp thuế,” ông Mai Sơn nhấn mạnh.

Theo ông, Bộ Tài chính đang hoàn thiện khung pháp lý, sửa đổi Luật Quản lý thuế và các văn bản liên quan, với mục tiêu khuyến khích hộ kinh doanh minh bạch chi phí, mạnh dạn đầu tư mở rộng kinh doanh mà không lo bị thiệt về thuế so với doanh nghiệp.

Ngành thuế cũng phân nhóm hộ kinh doanh theo ngưỡng doanh thu, áp dụng cơ chế quản lý rủi ro, đồng thời đơn giản hóa chế độ kế toán để hộ nhỏ lẻ không phát sinh chi phí kế toán chuyên trách.

Trong quý IV/2025, cơ quan thuế sẽ nâng cấp eTax Mobile và các ứng dụng liên quan, hướng tới xây dựng hệ sinh thái thuế điện tử thông minh. Ứng dụng này sẽ tự động tổng hợp dữ liệu doanh thu từ hóa đơn điện tử và các nguồn khác, tạo sẵn tờ khai gợi ý để hộ kinh doanh chỉ cần kiểm tra và xác nhận.

Ngành thuế cũng đang cắt giảm tối thiểu 30% thời gian xử lý thủ tục và chi phí tuân thủ, chuyển tối đa sang hình thức điện tử, đảm bảo người nộp thuế được phục vụ thuận lợi, an toàn, minh bạch và hiện đại.

Về phía cộng đồng doanh nghiệp, ông Nguyễn Văn Thân, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam, cho biết kỳ họp thứ 10 của Quốc hội khóa XV đang xem xét nhiều chính sách thể chế hóa Nghị quyết 68 của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân, trong đó đối tượng được hướng tới nhiều nhất chính là hộ kinh doanh và doanh nghiệp nhỏ.

Ông Thân nhấn mạnh: “Bước vào năm 2026, các hộ kinh doanh sẽ tự tin vận hành mô hình mới với sự hỗ trợ mạnh mẽ của công nghệ, nâng cao năng lực quản lý, điều hành và thực hiện tốt hơn các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước.”