Livestream bán hàng phải xác thực danh tính, cấm quảng cáo sai sự thật

Sáng 3-11, dự án Luật Thương mại điện tử đã được Bộ trưởng Bộ Công thương Nguyễn Hồng Diên thừa uỷ quyền của Thủ tướng Chính phủ trình bày trước Quốc hội, trong đó có quy định người livestream bán hàng phải xác định danh tính, cấm thông tin quảng cáo gian dối về sản phẩm.

Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cho biết, dự thảo luật được thiết kế bao gồm 7 chương, 48 điều. Theo tờ trình, các nhóm trách nhiệm chung của các chủ thể tham gia hoạt động thương mại điện tử gồm minh bạch thông tin, báo cáo trực tuyến định kỳ, kiểm soát thông tin vi phạm pháp luật, lưu trữ thông tin giao dịch.

Trong minh bạch thông tin, dự thảo quy định nền tảng thương mại điện tử phải bảo đảm các thông tin sau được công bố công khai và minh bạch.

Gồm thông tin về chủ sở hữu; thông tin về người bán (đây là một điểm mới so với nghị định, phải hiển thị thông tin của người bán); thông tin về hàng hóa, dịch vụ; nội dung cơ bản về điều kiện hoạt động công khai trên nền tảng thương mại điện tử.

Với báo cáo trực tuyến định kỳ, dự thảo nêu rõ thông qua nền tảng quản lý hoạt động thương mại điện tử hoặc theo yêu cầu của cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền.

Trường hợp là nền tảng số lớn, phải thực hiện báo cáo trực tuyến về kết quả gỡ bỏ theo thời gian thực thông qua nền tảng quản lý hoạt động thương mại điện tử.

Nền tảng thương mại điện tử phải có cơ chế tự động kiểm duyệt thông tin trước khi hiển thị trên nền tảng; rà soát, gỡ bỏ thông tin vi phạm pháp luật khi phát hiện hoặc nhận được phản ánh.

Ngoài ra nền tảng thương mại điện tử phải lưu trữ thông tin giao dịch bao gồm thông tin về hàng hóa, dịch vụ đã đăng tải trên nền tảng tối thiểu 1 năm kể từ thời điểm đăng tải.

Thông tin liên quan đến nội dung cơ bản của hợp đồng giao dịch trên nền tảng trong thời gian tối thiểu 3 năm kể từ thời điểm giao kết hợp đồng.

Đối với hoạt động bán hàng livestream, chủ quản nền tảng phải xác thực danh tính người livestream, công khai và thực hiện cơ chế, biện pháp kiểm soát theo thời gian thực nội dung bán hàng livestream; người bán phải cung cấp cho người livestream các tài liệu pháp lý chứng minh đáp ứng điều kiện.

"Người livestream bán hàng không được cung cấp thông tin gian dối hoặc gây nhầm lẫn về công dụng, xuất xứ, chất lượng, giá cả, khuyến mại, chính sách bảo hành và các nội dung khác liên quan đến hàng hoá, dịch vụ; thực hiện đúng nội dung quảng cáo đã được cơ quan có thẩm quyền xác nhận đối với hàng hoá, dịch vụ thuộc trường hợp pháp luật quy định phải xác nhận nội dung quảng cáo", tờ trình nêu rõ.

Đối với hoạt động tiếp thị liên kết, dự thảo quy định tổ chức cung cấp dịch vụ tiếp thị liên kết phải định danh người tiếp thị liên kết. Có cơ chế theo dõi, giám sát hoạt động của người tiếp thị liên kết. Ngăn chặn, gỡ bỏ các liên kết cho hàng hóa, dịch vụ vi phạm pháp luật...

Người tiếp thị liên kết, theo dự luật không cung cấp thông tin gian dối hoặc gây nhầm lẫn về công dụng, xuất xứ, chất lượng, giá cả, khuyến mại, chính sách bảo hành và các nội dung khác liên quan đến hàng hóa, dịch vụ...

Qua thẩm tra, Uỷ ban Kinh tế và Tài chính (UBKTTC) nhất trí với cơ sở chính trị, cơ sở thực tiễn và mục tiêu tiếp tục hoàn thiện khung pháp lý về thương mại điện tử như đã nêu tại Tờ trình; đồng thời, đề nghị tiếp tục nghiên cứu, bảo đảm tính thống nhất giữa quy định của luật này với quy định về nền tảng số, kinh tế số nền tảng trong dự án Luật Chuyển đổi số.

Về trách nhiệm chủ quản các loại hình nền tảng thương mại điện tử (Điều 13 đến Điều 19), Chủ nhiệm UBKTTC Phan Văn Mãi đề nghị tiếp tục hoàn thiện theo hướng bảo đảm tính hợp lý, khả thi, phù hợp với đặc trưng của từng loại hình nền tảng thương mại điện tử, mức độ tham gia của nền tảng vào quá trình giao kết hợp đồng được thực hiện trên nền tảng.

"Đối với mạng xã hội hoạt động thương mại điện tử, đề nghị rà soát, làm rõ phạm vi trách nhiệm của chủ quản được xác định trên cơ sở có chức năng đặt hàng trực tuyến, livestream bán hàng gắn với đặt hàng thông qua chức năng đặt hàng trực tuyến trên nền tảng hoặc có tính năng hỗ trợ dịch vụ thanh toán, dịch vụ logistics (bao gồm cả hình thức hỗ trợ tích hợp với chức năng liên lạc trực tuyến) trên nền tảng để có quy định với mức độ phù hợp", Báo cáo thẩm tra đề nghị.

Về hoạt động livestream bán hàng và tiếp thị liên kết (Điều 20 đến Điều 24), UBKTTC đề nghị quy định rõ ràng hơn về những khía cạnh của hoạt động này được điều chỉnh riêng bởi Luật Thương mại điện tử phân định với những nội dung mang tính chất chung được điều chỉnh bởi Luật An toàn thông tin mạng, Luật An ninh mạng, Luật Quảng cáo, Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng...

“

Những nội dung mới của dự thảo Luật lần này so với pháp luật hiện hành, gồm: Bổ sung định vị pháp lý toàn diện các mô hình thương mại điện tử, từ bán hàng trực tiếp đến mô hình nhiều bên; tăng cường trách nhiệm của nền tảng trong việc rà soát, hỗ trợ thu hồi sản phẩm lỗi, bảo vệ người tiêu dùng và lưu trữ giao dịch phục vụ kiểm tra.

Mở rộng trách nhiệm của mạng xã hội có hoạt động thương mại điện tử, nền tảng tích hợp đa dịch vụ; bổ sung quy định về trách nhiệm ngăn lạm dụng vị thế, bảo đảm cạnh tranh lành mạnh. Bổ sung quy định về định danh người bán hàng trong nước (qua VNeID) và nước ngoài (qua giấy tờ pháp lý) nhằm minh bạch giao dịch. Bổ sung quy định về trách nhiệm của chủ thể bán hàng livestream, tiếp thị liên kết về định danh, minh bạch thông tin và bảo vệ người tiêu dùng.