Nền kinh tế lớn nhất thế giới 'lung lay': Người dân chật vật vì thu nhập thấp, nhiều hộ gia đình không đạt mức sống cơ bản

Báo cáo Thịnh vượng Kinh tế (LISEP) của Viện Ludwig cho thấy, ngoài các chi phí thiết yếu như thực phẩm và nhà ở, người Mỹ còn phải chi trả cho hàng loạt nhu cầu khác như công nghệ phục vụ công việc, giáo dục, y tế và chăm sóc trẻ em – những yếu tố không thể thiếu để duy trì một chất lượng sống tối thiểu trong xã hội hiện đại.

LISEP đã xây dựng chỉ số "Chất lượng sống tối thiểu" (Minimal Quality of Life Index), theo dõi biến động hàng năm của chi phí sinh hoạt mà các hộ gia đình có thu nhập thấp và trung bình phải đối mặt. Chỉ số này được đánh giá là phản ánh chính xác hơn thực trạng đời sống của người dân so với các số liệu kinh tế vĩ mô như GDP hay tỷ lệ thất nghiệp.

“Chúng tôi không chỉ nhìn vào con số mà xem xét những yếu tố định hình khả năng của một gia đình trong việc đạt được mức sống mong muốn”, báo cáo của LISEP nêu rõ.

Giấc mơ Mỹ ngoài tầm với của 60% hộ gia đình

Theo LISEP, 60% các hộ gia đình có thu nhập thấp nhất tại Mỹ hiện không đạt được mức sống cơ bản. “Tầng lớp trung lưu đang dần suy yếu, chỉ là chúng ta chưa nhận ra hết mức độ nghiêm trọng của vấn đề” ,Chủ tịch LISEP, ông Gene Ludwig phát biểu với CBS MoneyWatch.

Ông cảnh báo: “Điều này rất nguy hiểm vì nó có thể dẫn đến bất ổn xã hội. Giấc mơ Mỹ không phải là thứ được trao tặng, mà là phần thưởng cho sự nỗ lực – rằng nếu bạn làm việc chăm chỉ, bạn sẽ có cơ hội vươn lên và đạt được điều mình mong muốn. Đó không phải là sống trong lều hay phải đi ăn trộm để tồn tại”.

LISEP cũng cho rằng tỷ lệ thất nghiệp chính thức của Mỹ ở mức 4,2% là không phản ánh đúng thực trạng. Nếu tính cả những người đang làm các công việc trả lương thấp, không đủ sống, và những người không tìm được việc toàn thời gian, thì tỷ lệ thất nghiệp thực tế hiện lên tới hơn 24%.

Thu nhập không theo kịp chi phí sống

Theo báo cáo, các hộ gia đình có thu nhập thấp nhất tại Mỹ – với mức thu nhập trung bình khoảng 38.000 USD/năm vào năm 2023 – cần tới 67.000 USD để trang trải những chi phí trong “giỏ nhu cầu cơ bản” mà LISEP đưa ra, bao gồm cả chi phí quần áo và các hoạt động giải trí cơ bản.

"Các chỉ số như GDP hay tỷ lệ thất nghiệp cho thấy nền kinh tế đang đi lên, nhưng thực tế lại không phản ánh đúng cuộc sống của đa số người dân", ông Ludwig giải thích. "Người Mỹ đang làm việc cực kỳ vất vả để thúc đẩy nền kinh tế, nhưng những lợi ích từ sự phát triển đó lại không được chia sẻ công bằng, khiến nhiều gia đình trung lưu và thu nhập thấp khó có cơ hội vươn lên", ông bổ sung.

Từ năm 2001 đến 2023, chi phí để duy trì mức sống tối thiểu tại Mỹ đã tăng gấp đôi, đặc biệt là các khoản chi cho nhà ở và chăm sóc y tế. Chi phí để học tại các trường Đại học công lập trong bang cũng tăng vọt tới 122%.

Trong khi đó, thu nhập trung bình của 60% nhóm có thu nhập thấp nhất lại giảm 4% nếu điều chỉnh theo chi phí sinh hoạt. Thu nhập của nhóm này chỉ tăng trung bình 0,37% mỗi năm – chưa bằng một nửa mức tăng của nhóm 40% thu nhập cao hơn.

Theo ông Ludwig, khoảng cách giữa thu nhập và mức sống tối thiểu sẽ còn tiếp tục nới rộng. “Thật đáng tiếc, chi phí của các mặt hàng thiết yếu đang tăng nhanh hơn nhiều so với tốc độ tăng lương”, ông cảnh báo.

Tham khảo CBS News

Chung Khanh - nguoiquansat.vn

Theo thitruongtaichinh.kinhtedothi.vn