Ngân hàng số bùng nổ, nhóm khách hàng nào sẽ hưởng lợi nhiều nhất tại Việt Nam?

Cơ hội cho người nghèo, nhóm yếu thế và SMEs

Chiều 11/9, tại Hội thảo “Thanh toán xuyên biên giới và vay vốn trực tuyến: Tiện ích số cho kinh doanh và tiêu dùng”,PGS.TS Đặng Ngọc Đức – Viện trưởng Viện Công nghệ Tài chính (Trường Đại học Đại Nam), cho rằng: “Chuyển đổi số không chỉ là một phần trong chiến lược phát triển của ngành ngân hàng, mà còn là điều kiện tiên quyết để triển khai các dự án lớn của Nhà nước, đồng thời bảo đảm mục tiêu tài chính toàn diện quốc gia”.

Một ví dụ điển hình là Đề án 1 triệu hecta lúa chất lượng cao, phát thải thấp ở Đồng bằng sông Cửu Long. Theo ông Đức, dự án này không thể dựa vào mô hình cho vay truyền thống với yêu cầu tài sản thế chấp. Thay vào đó, ngân hàng phải ứng dụng AI trong chấm điểm tín dụng, blockchain để truy xuất nguồn gốc, dữ liệu số để định giá quy mô sản xuất và giám sát phát thải. Đây chính là minh chứng cho thấy ngân hàng số đang trở thành “hạ tầng mềm” quyết định thành công của nhiều chương trình phát triển kinh tế.

Về nhóm đối tượng hưởng lợi nhiều nhất từ quá trình này, ông Đức cho hay, theo thống kê, hơn 95% doanh nghiệp Việt Nam là doanh nghiệp nhỏ và vừa (SMEs), tương đương hơn 2,4 triệu doanh nghiệp. Tuy nhiên, phần lớn trong số này gặp khó khăn khi vay vốn chính thức vì thiếu tài sản thế chấp và lịch sử tín dụng. Hệ quả là họ phải tìm đến các kênh vốn phi chính thức với lãi suất cao và rủi ro lớn.

Chuyển đổi số sẽ thay đổi hoàn toàn bức tranh này. Với mô hình cho vay trực tuyến dựa trên dữ liệu sản xuất, kinh doanh, SMEs có thể tiếp cận vốn minh bạch, nhanh chóng, chi phí hợp lý. Điều này không chỉ giúp họ mở rộng sản xuất, mà còn tạo thêm việc làm, giảm nghèo và đảm bảo “không ai bị bỏ lại phía sau”.

Cùng với SMEs, người nghèo và nhóm yếu thế cũng là đối tượng hưởng lợi. Họ sẽ có cơ hội tiếp cận dịch vụ tài chính chính thức thông qua các nền tảng số, thay vì phải chấp nhận rủi ro từ tín dụng đen.

Không chỉ khách hàng, chính các ngân hàng thương mại cũng hưởng lợi từ tiến trình số hóa. Việc ứng dụng công nghệ sẽ giúp ngân hàng mở rộng thị trường và tệp khách hàng và tự động hóa quy trình xét duyệt, giảm chi phí vận hành. Đồng thời gia tăng uy tín và khả năng sinh lời, cũng như quản trị rủi ro hiệu quả hơn nhờ dữ liệu lớn và trí tuệ nhân tạo.

Quan trọng hơn, số hóa còn giúp ngân hàng đáp ứng các tiêu chuẩn ESG. “Chuyển đổi số sẽ giúp ngân hàng giám sát dòng vốn được sử dụng đúng mục tiêu, khuyến khích sản xuất xanh, hạn chế hàng hóa kém chất lượng. Qua đó, hệ thống tài chính trở nên minh bạch, an toàn và bền vững hơn”, PGS.TS Đặng Ngọc Đức nhấn mạnh.

Cùng với SMEs, người nghèo và nhóm yếu thế cũng là đối tượng hưởng lợi. Họ sẽ có cơ hội tiếp cận dịch vụ tài chính chính thức thông qua các nền tảng số, thay vì phải chấp nhận rủi ro từ tín dụng đen.

Năm giải pháp để ngân hàng số phát triển bền vững

Để ngân hàng số, đặc biệt là cho vay trực tuyến phát huy hiệu quả, cần có sự đồng hành từ cơ quan quản lý, ngân hàng thương mại và cả hệ sinh thái Fintech. Ông Đức đưa ra 5 khuyến nghị then chốt:

- Hoàn thiện hành lang pháp lý: Bổ sung quy định về hợp đồng điện tử, bảo mật dữ liệu, xử lý tranh chấp. Khung pháp lý riêng cho P2P Lending là cần thiết.

- Đầu tư công nghệ lõi: Nâng cấp core banking, ứng dụng AI, Big Data, IoT và blockchain để quản lý rủi ro, cá nhân hóa dịch vụ

- Hợp tác chiến lược với Fintech: Xây dựng hệ sinh thái tài chính số, tích hợp cho vay, thanh toán, bảo hiểm, đầu tư.

- Truyền thông và giáo dục tài chính: Nâng cao nhận thức của người dân và SMEs về dịch vụ số.

- Đào tạo nhân lực số: Trang bị kỹ năng tài chính, công nghệ, quản trị rủi ro cho đội ngũ ngân hàng.

"Nếu được triển khai trong một hệ sinh thái số an toàn, minh bạch, có trách nhiệm, ngân hàng số sẽ trở thành trụ cột để thúc đẩy tài chính toàn diện, tạo động lực phát triển kinh tế xanh, đồng thời nâng cao năng lực cạnh tranh của cả ngân hàng lẫn doanh nghiệp Việt Nam trên trường quốc tế", ông Đức nhấn mạnh.

Minh Anh - nguoiquansat.vn

Theo Kiến thức đầu tư