Nhà tình báo Việt Nam duy nhất là Giáo sư Toán học: Sống ‘lập dị’ trong căn phòng 7 lớp khóa, được phong hàm Thiếu tướng Công an

Thiếu tướng, Giáo sư Nguyễn Đình Ngọc (1932-2006), quê tại xã Phượng Dực, huyện Phú Xuyên, Hà Nội, là một trong những gương mặt đặc biệt của lực lượng Công an Nhân dân. Ông vừa là nhà khoa học tài năng, vừa là chiến sĩ tình báo trung kiên.

Cuối năm 1947, ông cùng cha là bác sĩ yêu nước Nguyễn Đình Diệp bị thực dân Pháp bắt giữ. Trước lúc hai cha con bị đưa tới Đáp Cầu (Bắc Ninh), người cha đã dặn con trai: "Con hãy cố học và giúp người khác học, dân mình khổ trước hết vì giặc dốt đấy". Câu nói đó đã trở thành kim chỉ nam suốt đời Nguyễn Đình Ngọc.

Năm 1953, ông được tổ chức đưa sang Pháp học tập và chính thức gia nhập lực lượng điệp báo Công an Nhân dân Việt Nam. Trong suốt thời gian ở nước ngoài, ông học tập và nghiên cứu miệt mài, lấy tới 3 bằng Kỹ sư và 2 bằng Tiến sĩ, trong đó có học vị Tiến sĩ Quốc gia về Toán cao cấp. Đồng thời, ông còn tham gia giảng dạy tại một số đại học tại Pháp.

Năm 1966, Nguyễn Đình Ngọc trở về miền Nam Việt Nam, đảm nhận vị trí Giáo sư tại Đại học Khoa học Sài Gòn. Thời đó, giới trí thức Sài Gòn gọi ông là “Giáo sư lập dị” – người ăn một bữa mỗi ngày, đi bộ hoặc đạp xe, sống trong căn phòng khóa 7 lớp, không rượu bia, thuốc lá, không đồ đạc giá trị, chỉ có sách.

Giai đoạn cuối chiến tranh, khi CIA và mật vụ Sài Gòn bắt đầu nghi ngờ và theo dõi, họ chỉ thấy một trí thức suốt ngày giảng dạy, nghiên cứu và giao du với giới trí thức Sài Gòn. Dù bị bám sát, ông vẫn giữ vững vai diễn của mình, không để lộ sơ hở nào.

Sau ngày đất nước thống nhất, Nguyễn Đình Ngọc tiếp tục công tác một thời gian rồi mới nghỉ hưu. Vì thế, ngày ông xuất hiện trong bộ quân phục sĩ quan, mang hàm Trung tá, ai nấy đều bất ngờ, sửng sốt.

Cuối những năm 1980, ông chuyển ra Hà Nội, làm việc tại Bộ Nội vụ (nay là Bộ Công an). Ông giữ nhiều vị trí quan trọng, từng là Cục trưởng Cục Viễn thông Tin học (Bộ Công an) và Phó Ban chỉ đạo Công nghệ thông tin Nhà nước. Ông được phong hàm Thiếu tướng cuối thập niên 1990.

Phải đến sau khi nghỉ hưu vào năm 2002, công chúng mới dần biết đến thân phận thực sự của ông. Tuy nhiên, dù các nhà văn, nhà báo tìm gặp để khai thác, ông vẫn chỉ nói về Toán học và Tin học – tuyệt nhiên không tiết lộ gì thêm về quá khứ tình báo của mình.

Tháng 5/2006, ông qua đời sau thời gian chống chọi với bệnh hiểm nghèo, hưởng thọ 74 tuổi. Giáo sư Nguyễn Đình Ngọc – người trí thức "lập dị" năm nào đã khép lại một cuộc đời trọn vẹn, âm thầm phụng sự đất nước bằng trí tuệ và lòng trung thành tuyệt đối.

Thái Hà - nguoiquansat.vn

Theo Thị trường tài chính