Ông Phạm Lưu Hưng: Muốn giữ dòng vốn ngoại, Việt Nam phải tiếp tục cải cách sau nâng hạng

Tại Diễn đàn Triển vọng thị trường vốn Việt Nam 2026 với chủ đề “Bứt phá trên nền tảng mới”, ông Phạm Lưu Hưng, Giám đốc Trung tâm Phân tích và Tư vấn Đầu tư, Công ty Cổ phần Chứng khoán SSI nhấn mạnh điều mà các nhà đầu tư nước ngoài quan tâm nhất là Việt Nam sẽ làm gì tiếp theo để duy trì động lực tích cực từ việc nâng hạng thị trường chứng khoán.

Về sự tiếp nhận của nhà đầu tư nước ngoài với thông tin nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam, ông Phạm Lưu Hưng cho hay phản ứng của nhà đầu tư quốc tế thời gian qua là minh chứng rõ ràng nhất. Nếu như mọi năm, lượng nhà đầu tư nước ngoài đến Việt Nam vào đầu năm nhiều hơn cuối năm thì năm nay thị trường chứng khoán xu hướng ngược lại.

Theo đó, ông Hưng cho rằng, ngay sau khi kết quả nâng hạng thị trường chứng khoán được công bố, lượng nhà đầu tư quốc tế đến Việt Nam tăng mạnh từ rất nhiều nguồn, đặc biệt là các brokers lớn từ Mỹ. Nhiều quỹ từng rút khỏi thị trường từ giai đoạn trước nay đã quay trở lại khảo sát cơ hội.

“Điều mà họ quan tâm nhất là sau FTSE Russell, liệu Việt Nam có tiếp tục tiến tới nâng hạng theo MSCI hay không?”, ông Hưng đặt vấn đề. Theo vị chuyên gia, MSCI có tới 18 tiêu chí khi xét nâng hạng thị trường chứng khoán và Việt Nam đã đạt được 10 tiêu chí. “Việc triển khai CCP sẽ giải quyết được nhiều vấn đề trong số 8 tiêu chí còn lại. Yêu cầu lớn nhất cần giải quyết là vấn đề về room ngoại (tỷ lệ sở hữu của các nhà đầu tư nước ngoài – PV)”, ông Phạm Lưu Hưng nói.

Về vấn đề này, kinh tế trưởng SSI cho hay, UBCKNN đã thu gọn danh sách ngành nghề kinh doanh có điều kiện để tạo điều kiện cho sự tham gia của dòng vốn ngoại.

Ông cũng cho biết room ngoại ở Việt Nam, ngay cả khi chưa áp dụng biện pháp cải cách mạnh, đã đạt quy mô hơn 90 tỷ USD, cao hơn các thị trường trong khu vực.

Ông Phạm Lưu Hưng cũng đề cập tới một điểm mà nhiều người cho là điều kiện nhạy cảm: tự do hoá thị trường ngoại hối. Theo vị chuyên gia, thực tế không phải quốc gia nào được nâng hạng cũng đáp ứng tiêu chí này. Những thị trường như Ấn Độ, Đài Loan, Indonesia hay Philippines đều chưa hoàn toàn tự do hóa, cho thấy đây không phải yêu cầu buộc phải triển khai một cách tuyệt đối.

Về phía doanh nghiệp niêm yết, ông Hưng nhấn mạnh việc chuẩn bị không chỉ dừng ở nâng chuẩn quản trị, minh bạch thông tin hay nâng cấp hoạt động IR. Quan trọng hơn, doanh nghiệp phải sẵn sàng đáp ứng chuẩn mực cao hơn của thị trường mới nổi, đặc biệt là minh bạch dữ liệu và khả năng tương tác với nhà đầu tư quốc tế.

Bên cạnh đó, vị chuyên gia cũng đề cập tới việc đào tạo nhà đầu tư như một vấn đề quan trọng cần thực hiện để duy trì động lực của thị trường chứng khoán.

“Nhà đầu tư nội vẫn là động lực của thị trường chứng khoán do đó cần được trang bị kiến thức và công cụ phù hợp.

Chẳng hạn, năm ngoái, Dragon Capital có một chương trình phối hợp khá hiệu quả với Sở Giao dịch Chứng khoán TP. HCM trong việc đào tạo nhà đầu tư. Các công ty chứng khoán, trong đó có SSI, đều rất mong muốn thời gian tới Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội và các đơn vị liên quan có thể tiếp tục phối hợp mở rộng những chương trình này”, ông Hưng nói.