Ông Trump tuyên bố sốc về Iran, rút người khỏi Trung Đông khiến giá dầu tăng phi mã

Giá dầu tăng mạnh vào thứ Tư sau khi Lầu Năm Góc cho phép thân nhân của quân nhân tại một số khu vực ở Trung Đông rời khỏi khu vực, giữa bối cảnh lo ngại về khả năng xung đột giữa Mỹ và Iran leo thang.

Dầu Brent – chuẩn giá dầu quốc tế – tăng 5% so với mức chốt phiên hôm thứ Ba, đạt 70 USD/thùng trong phiên giao dịch chiều tại New York. Dầu WTI cũng tăng tương tự, đạt mức cao nhất kể từ tháng Tư.

Diễn biến này diễn ra chỉ vài giờ sau khi cựu Tổng thống Donald Trump tuyên bố ông hiện "ít lạc quan hơn" về khả năng đạt được một thỏa thuận hạt nhân với Iran, bất chấp các vòng đàm phán giữa hai bên trong năm nay.

Tối thứ Tư, ông Trump xác nhận việc rút nhân sự không thiết yếu khỏi Trung Đông. “Họ đang được đưa ra ngoài vì đó là một nơi nguy hiểm, và chúng ta sẽ chờ xem điều gì xảy ra”, ông nói với báo giới.

“Rất đơn giản, họ [Iran] không được sở hữu vũ khí hạt nhân”, ông nói thêm, ám chỉ đến chương trình hạt nhân của Tehran.

Động thái quân sự và phản ứng từ Iran

Mỹ đã cảnh báo sẽ cân nhắc các lựa chọn quân sự nếu các nỗ lực ngoại giao thất bại trong việc ngăn Iran sở hữu vũ khí hạt nhân. Israel cũng kêu gọi thực hiện các cuộc tấn công phủ đầu, cho rằng Cộng hòa Hồi giáo Iran đang ở vào thời điểm yếu nhất trong nhiều thập kỷ và là cơ hội để ra tay.

Bộ trưởng Quốc phòng Iran tuyên bố hôm thứ Tư rằng Iran sẽ nhắm vào các cơ sở quân sự của Mỹ trong khu vực “mà không do dự” nếu bị tấn công – một phát ngôn khiến thị trường năng lượng rúng động.

Tối hậu thư 60 ngày mà ông Trump đưa ra để Iran đồng ý một thỏa thuận hạt nhân mới sẽ hết hạn vào thứ Năm. Tehran cho biết một vòng đàm phán thứ sáu dự kiến diễn ra vào Chủ nhật, nhưng Mỹ và Oman (nước trung gian) chưa xác nhận thông tin này.

Quyết định cho phép thân nhân quân nhân Mỹ rời khỏi một số khu vực Trung Đông được Bộ trưởng Quốc phòng Pete Hegseth phê duyệt, theo một quan chức Bộ Quốc phòng Mỹ.

Hợp đồng tương lai dầu tăng vọt do căng thẳng leo thang tại Trung Đông.

Mỹ và Anh thận trọng, thị trường phản ứng mạnh

“An toàn và an ninh cho quân nhân và gia đình họ vẫn là ưu tiên hàng đầu của chúng tôi, và Bộ Chỉ huy Trung tâm (Centcom) đang theo dõi sát tình hình căng thẳng leo thang ở Trung Đông”, quan chức này nói. Centcom phụ trách các chiến dịch quân sự tại khu vực này.

Một quan chức Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết nước này đang “thu hẹp sự hiện diện” tại phái bộ ở Iraq, đồng thời khẳng định “liên tục đánh giá lại cơ cấu nhân sự tại tất cả các đại sứ quán”.

Văn phòng Tác chiến Hàng hải của Hải quân Hoàng gia Anh cũng cảnh báo hôm thứ Tư rằng “căng thẳng gia tăng trong khu vực có thể dẫn đến các hoạt động quân sự leo thang, ảnh hưởng trực tiếp đến hàng hải”.

Hiện vẫn chưa rõ điều gì đã khiến Mỹ đưa ra quyết định rút thân nhân quân sự. Một quan chức chính phủ Anh cho biết nước này không đi theo động thái của Mỹ, nhưng sẽ tiếp tục theo dõi tình hình để điều chỉnh khi cần thiết.

Đà tăng của dầu Brent hôm thứ Tư là “một phản ứng thái quá cho thấy thị trường đang ở trạng thái bán khống và bất an”, theo Jorge Montepeque, Giám đốc điều hành của Onyx Capital – đơn vị cung cấp thanh khoản cho thị trường phái sinh dầu.

Đàm phán Mỹ - Iran tiếp tục bế tắc

Chính quyền Trump hiện đang tiến hành đàm phán gián tiếp với Iran nhằm đạt được một thỏa thuận hạn chế chương trình hạt nhân đang mở rộng của Tehran, cũng như chấm dứt thế đối đầu kéo dài với nước này.

Tuy nhiên, Iran đã phản ứng tiêu cực với đề xuất của Mỹ về một thỏa thuận tạm thời, do ông Trump yêu cầu họ từ bỏ chương trình làm giàu uranium trong nước. Tehran – với tư cách là bên ký kết Hiệp ước Không phổ biến vũ khí hạt nhân – khẳng định đây là "lằn ranh đỏ", và họ có quyền làm giàu uranium.

Ông Trump nói với tờ New York Post hôm thứ Tư rằng ông “ít lạc quan hơn về khả năng đạt được thỏa thuận”, mặc dù vẫn nhấn mạnh ông muốn có một giải pháp ngoại giao hơn là lựa chọn quân sự.

Bộ trưởng Quốc phòng Iran Aziz Nasirzadeh tuyên bố với báo giới hôm thứ Tư rằng “nếu xung đột bị áp đặt lên chúng tôi… toàn bộ các căn cứ Mỹ trong khu vực đều nằm trong tầm với và chúng tôi sẽ không do dự mà tấn công”.

Tuy nhiên, các nhà ngoại giao phương Tây cho rằng Iran không muốn xảy ra chiến tranh và vẫn kỳ vọng đàm phán thành công để được dỡ bỏ các lệnh trừng phạt, giúp hồi sinh nền kinh tế đang kiệt quệ.

Helima Croft – cựu chuyên gia phân tích CIA, hiện làm việc tại RBC Capital Markets – nhận định việc rút nhân sự không thiết yếu của Mỹ khỏi khu vực đang khiến căng thẳng địa chính trị gia tăng. “Mặc dù không phải là lệnh sơ tán toàn diện, các quyết định như vậy thường không được đưa ra một cách dễ dàng, và thường dựa trên đánh giá tình báo kỹ lưỡng”, bà Croft nói. “Điều này cho thấy nguy cơ mối đe dọa trong khu vực đang ở mức cao”.

Theo FT

Kiều Trang - nguoiquansat.vn

Theo Thị trường tài chính