Tăng trưởng 20% mỗi năm, nhưng ngành tiềm năng trị giá hàng chục tỷ USD đang bị bỏ ngỏ

Phát biểu tại hội nghị “Ngành quỹ trong tiến trình phát triển thị trường chứng khoán và thu hút dòng vốn đầu tư gián tiếp vào Việt Nam” do Ủy ban Chứng khoán Nhà nước tổ chức sáng 17/10 tại HoSE, Bộ trưởng Tài chính Nguyễn Văn Thắng, cho hay, sau gần 40 năm đổi mới, Việt Nam đã đạt được nhiều thành tựu to lớn về phát triển kinh tế - xã hội.

Tốc độ tăng trưởng GDP giai đoạn 2021-2025 ước đạt 6,3%/năm, thuộc nhóm cao nhất thế giới, riêng năm 2025 dự báo đạt 8,1-8,5%, bất chấp thiên tai và biến động toàn cầu.

Đóng góp vào đà tăng trưởng đó, thị trường chứng khoán ngày càng khẳng định vai trò kênh huy động vốn trung và dài hạn của nền kinh tế. Tổng mức vốn huy động trong 9 tháng đầu năm 2025 đạt 394.300 tỷ đồng. Vốn hóa thị trường cổ phiếu đạt 78,5% GDP, dư nợ trái phiếu đạt 22,3% GDP. Giá trị giao dịch bình quân trên thị trường cổ phiếu tăng gần 39%, số lượng tài khoản nhà đầu tư vượt 11 triệu, tăng 19% so với cuối năm 2024.

Trong đó, ngành quản lý quỹ đầu tư đã tăng trưởng mạnh mẽ, với 43 công ty quản lý quỹ, nắm giữ hơn 800.000 tỷ đồng tài sản, gấp 7 lần so với năm 2014, tăng bình quân 20% mỗi năm. Tuy nhiên, tỷ trọng tài sản quản lý chỉ chiếm khoảng 6% GDP, một con số khiêm tốn so với các nước trong khu vực như Thái Lan hay Malaysia.

"Đây là dấu hiệu cho thấy tiềm năng khổng lồ của ngành quỹ vẫn đang bị bỏ ngỏ,” Bộ trưởng nhận định.

Ngày 8/10, tổ chức xếp hạng FTSE Russell chính thức công bố nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam từ “cận biên” lên “mới nổi thứ cấp”. Theo Bộ trưởng, đây là cột mốc lịch sử, khẳng định vị thế Việt Nam trên bản đồ tài chính toàn cầu và mở ra cánh cửa thu hút dòng vốn đầu tư gián tiếp khổng lồ.

“Thị trường được nâng hạng sẽ mở ra cơ hội thu hút dòng vốn đầu tư gián tiếp nước ngoài, bổ sung nguồn lực cho phát triển kinh tế. Đây cũng là cơ hội để thay đổi về chất cho thị trường chứng khoán, thay đổi cơ cấu nhà đầu tư, tăng tỷ trọng nhà đầu tư tổ chức và thúc đẩy sự chuyên nghiệp của ngành quỹ,” ông nhấn mạnh.

Theo Bộ Tài chính, để tận dụng cơ hội “vàng” từ cú hích nâng hạng và xu thế hội nhập, ngành quỹ Việt Nam phải được chuyên nghiệp hóa toàn diện:

Hoàn thiện khung pháp lý về quản lý quỹ, công ty quản lý quỹ, quỹ mở, quỹ hưu trí, quỹ ETF… theo hướng đồng bộ và linh hoạt hơn; Chuẩn hóa quy trình minh bạch thông tin, báo cáo, giám sát và định giá tài sản theo tiêu chuẩn quốc tế; Phát triển đa dạng sản phẩm đầu tư, đặc biệt là các quỹ ESG, quỹ đầu tư bất động sản (REITs), quỹ hưu trí tự nguyện… để đáp ứng nhu cầu nhà đầu tư dài hạn.

Đẩy mạnh chuyển đổi số và quản trị rủi ro trong toàn hệ thống quản lý quỹ; Tăng cường đào tạo nhân lực tài chính chuyên sâu, hướng đến xây dựng đội ngũ quản lý quỹ đạt chuẩn khu vực.

“Việc nâng cao tính chuyên nghiệp, minh bạch và hiệu quả trong hoạt động đầu tư không chỉ là xu hướng tất yếu, mà còn là yếu tố then chốt để ngành quỹ khẳng định vai trò trong việc kết nối nguồn vốn và thúc đẩy thị trường chứng khoán phát triển bền vững,” Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng nhấn mạnh.

Theo dự báo của các tổ chức quốc tế, nếu duy trì tốc độ tăng trưởng 20%/năm và cải thiện khung thể chế, quy mô tài sản quản lý của ngành quỹ Việt Nam có thể đạt mốc 2 triệu tỷ đồng (khoảng 75 tỷ USD) vào năm 2030, tương đương khoảng 12–15% GDP.

Với dân số hơn 100 triệu người, tầng lớp trung lưu tăng nhanh và xu hướng dịch chuyển vốn toàn cầu về châu Á, ngành quỹ Việt Nam đang bước vào giai đoạn tăng tốc mạnh nhất kể từ khi hình thành.