Thanh tra Chính phủ kết luận sai phạm phát hành trái phiếu tại nhiều ngân hàng, một 'ông lớn' lên tiếng

Ngày 5/8, Thanh tra Chính phủ đã ban hành kết luận thanh tra việc chấp hành chính sách pháp luật về phát hành trái phiếu doanh nghiệp riêng lẽ và sử dụng nguồn tiền từ trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ.

Theo nội dung, trong giai đoạn từ ngày 1/1/2015 - 30/6/2023, có 67 tổ chức phát hành trái phiếu, trong đó 5 ngân hàng thương mại đã phát hành tổng cộng 255.107 tỷ đồng trái phiếu, chủ yếu phục vụ mục đích cho vay khách hàng phần lớn là các khoản trái phiếu không có tài sản bảo đảm.

Thanh tra Chính phủ xác định có 3/5 ngân hàng sử dụng tiền thu được từ phát hành một số mã trái phiếu không đúng mục đích đã công bố trong phương án phát hành và bản công bố thông tin.

Đồng thời, cả 5 ngân hàng đều chưa thực hiện đầy đủ trách nhiệm quản lý, giám sát nguồn vốn từ phát hành trái phiếu theo quy định. Các ngân hàng này đã báo cáo tình hình sử dụng vốn trái phiếu còn dư nợ tại thời điểm 31/12/2022 và 30/6/2023, có kiểm toán xác nhận.

Tuy nhiên, các tổ chức tín dụng nói trên không thể phân định rõ ràng số liệu cụ thể về việc sử dụng nguồn tiền từ phát hành trái phiếu cho từng khoản vay hay từng khách hàng. Nguyên nhân được chỉ ra là do toàn bộ tiền thu được từ phát hành trái phiếu không được hạch toán riêng biệt mà được hòa chung vào nguồn vốn kinh doanh chung của ngân hàng để tiếp tục cho vay.

Liên quan đến vấn đề này, Ngân hàng TMCP Á Châu (ACB) - 1 trong 5 ngân hàng được nêu trong kết luận thanh tra cho biết, 2 lô trái phiếu do ACB phát hành vào ngày 19/12/2018 và 6/12/2019 có mục đích sử dụng vốn theo phương án đã đăng ký là cho vay trung và dài hạn. Tuy nhiên, trong quá trình kiểm tra, cơ quan thanh tra phát hiện số liệu báo cáo tại một số thời điểm chưa khớp về thời gian và có bao gồm cả các khoản vay ngắn hạn. Trên cơ sở đó, ACB đã rà soát, khắc phục theo yêu cầu và gửi báo cáo hoàn tất khắc phục vào ngày 24/9/2025.

ACB khẳng định luôn tuân thủ các chuẩn mực quản trị, minh bạch tài chính, đồng thời duy trì sự ổn định để phục vụ khách hàng, cổ đông và đối tác một cách bền vững.

Tại văn bản kết luận, Thanh tra Chính phủ cũng kiến nghị các tổ chức phát hành trái phiếu chấm dứt mọi hành vi vi phạm; khẩn trương rà soát, khắc phục các tồn tại, khuyết điểm và hậu quả (nếu có); đồng thời thực hiện nghiêm các yêu cầu, chỉ đạo của Thanh tra Ngân hàng Nhà nước và Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội. Các đơn vị phải báo cáo kết quả khắc phục để cơ quan chức năng tổng hợp, trình Ngân hàng Nhà nước, Bộ Tài chính và Thanh tra Chính phủ xem xét.