Thu thuế GTGT hàng nhập khẩu giá trị thấp: Hòa nhịp xu thế toàn cầu

Việc chính thức bãi bỏ miễn thuế giá trị gia tăng (GTGT) đối với hàng hóa nhập khẩu trị giá thấp gửi qua qua dịch vụ chuyển phát nhanh từ ngày 18/2/2025 theo Quyết định số 01/2025/QĐ-TTg là bước ngoặt quan trọng trong chính sách thuế của Việt Nam, góp phần tăng thu ngân sách, bảo vệ sự minh bạch và công bằng của thị trường nội địa trong bối cảnh thương mại điện tử phát triển nhanh chóng.

Hài hòa với thông lệ quốc tế

Quyết định 01/2025/QĐ-TTg được đánh giá là nhằm đảm bảo hài hòa với thông lệ quốc tế, tính thống nhất trong hệ thống pháp luật thuế hiện hành; thực hiện chủ trương về bao quát toàn bộ các nguồn thu, mở rộng cơ sở thuế; bảo đảm cạnh tranh công bằng giữa các chủ thể tham gia thương mại; đồng thời tăng cường quản lý nhà nước, phòng chống gian lận thương mại và trốn thuế đối với hàng hóa nhập khẩu, đặc biệt là hàng hóa nhập khẩu có giá trị nhỏ.

Trên thực tế, nhiều nền kinh tế lớn đã đi trước trong việc xóa bỏ ngưỡng miễn thuế với hàng hóa giá trị thấp, đặc biệt trong bối cảnh các nền tảng thương mại điện tử xuyên biên giới đang phát triển mạnh mẽ và tận dụng lợi thế thuế suất thấp hoặc miễn thuế ở nhiều thị trường.

Từ ngày 1/7/2021, Liên minh châu Âu (EU) đã xóa bỏ miễn thuế GTGT đối với các lô hàng từ 22 euro trở xuống. Tất cả hàng hóa dù nhỏ lẻ, nhập khẩu vào EU đều phải chịu thuế GTGT theo quy định quốc gia thành viên. Đây là bước đi giúp EU ngăn chặn tình trạng thất thu thuế ước tính hàng tỷ euro mỗi năm, đồng thời tăng cường năng lực quản lý thị trường nội khối.

Tại Anh, từ năm 2021, toàn bộ hàng hóa nhập khẩu có giá trị dưới 135 GBP cũng được áp dụng thuế GTGT ngay tại thời điểm bán hàng. Quy định này yêu cầu các nhà cung cấp nước ngoài kê khai và thu hộ thuế cho Chính phủ Anh, tạo nền tảng minh bạch và kiểm soát hiệu quả chuỗi cung ứng xuyên biên giới.

Tại khu vực châu Á - Thái Bình Dương, Úc cũng đã bãi bỏ miễn thuế cho hàng hóa dưới 1.000 AUD từ năm 2021. Singapore, một trung tâm logistics lớn, bắt đầu thu thuế GTGT đối với tất cả hàng hóa nhập khẩu từ năm 2023. Đáng chú ý, Thái Lan - quốc gia có đặc điểm thị trường gần giống Việt Nam đã áp dụng thu thuế GTGT với mọi hàng hóa nhập khẩu, không phân biệt giá trị, kể từ 1/5/2024.

Như vậy, việc Việt Nam ban hành Quyết định 01/2025/QĐ-TTg không phải là động thái riêng lẻ mà là bước đi hòa nhịp cùng xu thế toàn cầu, thể hiện nỗ lực cải cách chính sách thuế nhằm thích ứng với sự thay đổi mạnh mẽ của thương mại điện tử và bảo vệ nguồn thu quốc gia.

Tăng thu ngân sách, siết chặt quản lý

Theo số liệu từ Cục Hải quan, tính đến ngày 12/06/2025 - chỉ hơn 3 tháng sau khi chính sách có hiệu lực, lũy kế tổng số thu từ GTGT đối với hàng hóa giá trị thấp nhập khẩu qua chuyển phát nhanh đã đạt 667,1 tỷ đồng. Con số này không chỉ phản ánh tiềm năng tăng thu đáng kể từ nhóm hàng trước đây chưa được đánh thuế đầy đủ, mà còn cho thấy dư địa lớn trong quản lý thuế với hàng hóa giá trị thấp gửi qua chuyển phát nhanh.

Việc thu thuế GTGT với nhóm hàng giá trị thấp còn giúp hạn chế các hành vi gian lận thương mại, như chia nhỏ đơn hàng để lách thuế hoặc lợi dụng các ngưỡng miễn thuế để nhập lậu. Chính sách mới cũng được đánh giá là góp phần tạo lập môi trường cạnh tranh công bằng giữa doanh nghiệp trong nước và các nền tảng thương mại điện tử nước ngoài - vốn đang chiếm lĩnh thị phần đáng kể nhưng không đóng góp tương xứng về thuế.

Để chính sách sớm đi vào đời sống, người tiêu dùng cần được tuyên truyền, hướng dẫn rõ ràng để tránh hiểu lầm về nghĩa vụ thuế trong quá trình mua sắm. Các sàn thương mại điện tử lớn, nhà cung cấp dịch vụ logistics và đơn vị trung gian cần có cơ chế kết nối dữ liệu, chia sẻ thông tin và khai báo thuế rõ ràng với cơ quan quản lý nhà nước.

Việc bãi bỏ miễn thuế GTGT với hàng hóa giá trị thấp được nhận định là quyết định đúng đắn và phù hợp trong bối cảnh hiện nay. Trong dài hạn, chính sách này sẽ tạo tiền đề cho việc hoàn thiện hành lang pháp lý và cơ chế quản lý phù hợp với xu thế phát triển kinh tế số, đồng thời nâng cao năng lực nội tại của thị trường Việt Nam trước sự cạnh tranh toàn cầu.

vietnamnet.vn - nguoiquansat.vn

Theo vietnamnet.vn