Tổng Bí thư Tô Lâm: Hà Nội cần vừa giữ hồn Thăng Long, vừa vươn tầm đô thị sáng tạo kết nối toàn cầu

Sáng 16/10, tại Trung tâm Hội nghị Quốc gia, Đại hội đại biểu Đảng bộ thành phố Hà Nội lần thứ 18, nhiệm kỳ 2025-2030 khai mạc với 550 đại biểu, đại diện gần nửa triệu đảng viên của 136 đảng bộ. Tổng Bí thư Tô Lâm dự và phát biểu chỉ đạo.

Theo người đứng đầu Đảng, đây là sự kiện chính trị đặc biệt quan trọng của Thủ đô và cả nước. Nhắc lời dặn của Chủ tịch Hồ Chí Minh về trách nhiệm nêu gương của Đảng bộ Hà Nội, ông cho rằng Đại hội là dịp để thành phố soi lại mình, đặt đúng mục tiêu, tạo khí thế, quyết tâm và động lực mới cho giai đoạn phát triển tiếp theo.

Tổng Bí thư đặt ra hai câu hỏi chiến lược cho cả nhiệm kỳ: Hà Nội sẽ định hình bản sắc và mô hình phát triển ra sao để vừa giữ hồn Thăng Long, vừa vươn lên thành đại đô thị sáng tạo, xanh, thông minh, kết nối toàn cầu, tương xứng tầm một Thủ đô của nước phát triển, thu nhập cao vào năm 2045? Đảng bộ Hà Nội sẽ nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu thế nào để biến mục tiêu, quyết sách thành kết quả, để nhân dân cùng tham gia và thụ hưởng thành quả phát triển? Từ hai câu hỏi then chốt, ông đề nghị nhận diện rõ điểm xuất phát, thẳng thắn với hạn chế để mở bước tiến mới.

Tổng Bí thư Tô Lâm nhận định, diện mạo Thủ đô trong nhiệm kỳ qua đã có nhiều đổi thay rõ nét; phát triển theo hướng hiện đại, thông minh, xanh và bền vững với hàng loạt công trình, dự án trọng điểm được hoàn thành và đưa vào sử dụng.

Kinh tế Thủ đô tiếp tục duy trì tốc độ tăng trưởng cao hơn bình quân cả nước, quy mô kinh tế mở rộng, thu ngân sách tăng gần gấp đôi so với nhiệm kỳ trước; các lĩnh vực khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số có bước tiến rõ rệt.

Bên cạnh những kết quả đạt được, Tổng Bí thư cũng thẳng thắn chỉ ra 5 nhóm hạn chế, yếu kém mà đại hội cần nghiêm túc nhìn nhận.

Theo đó, chất lượng tăng trưởng và năng suất lao động vẫn chưa tương xứng với tiềm năng, lợi thế và cơ chế đặc thù mà Trung ương dành cho Hà Nội; khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo còn hạn chế, hạ tầng chưa theo kịp tốc độ phát triển; quản lý quy hoạch, đất đai, xây dựng và đô thị còn bất cập, dẫn tới tình trạng ùn tắc giao thông, ngập úng, ô nhiễm môi trường kéo dài; việc xây dựng nếp sống văn hóa, thanh lịch, văn minh của người Hà Nội vẫn chưa đạt như kỳ vọng...

Đáng lưu ý, Tổng Bí thư cho rằng một bộ phận cán bộ vẫn còn tâm lý sợ sai, sợ trách nhiệm; thiếu dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm; thậm chí còn biểu hiện tiêu cực, tham nhũng, lãng phí, làm chậm lại bước tiến của Thủ đô.

Tổng Bí thư đề nghị đại hội phân tích sâu nguyên nhân của những tồn tại, yếu kém, từ đó xác định rõ giải pháp khắc phục và định hướng hành động phù hợp trong nhiệm kỳ tới, để Hà Nội có thể phát triển nhanh, bền vững, tương xứng với vị thế của Thủ đô ngàn năm văn hiến.

"Phải nhìn thẳng vào sự thật để thay đổi, đó là điều kiện bắt buộc. Nếu chúng ta muốn bứt phá, tôi đề nghị đại hội cần tiếp tục phân tích sâu sắc nguyên nhân của các tồn tại, hạn chế để có chủ trương, giải pháp xử lý dứt điểm trong nhiệm kỳ tới" - Tổng Bí thư yêu cầu.

Theo Tổng bí thư, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân Hà Nội cần nhận thức sâu sắc vị trí, vai trò đặc biệt quan trọng của thủ đô đối với đất nước.

Đồng thời phải nhận thức đầy đủ sự quan tâm tạo điều kiện của Trung ương đối với thủ đô. Phải thấy rõ trách nhiệm rất lớn của Hà Nội trước những mong muốn và kỳ vọng của nhân dân cả nước.

Để Hà Nội bước vào giai đoạn phát triển mới, Tổng Bí thư Tô Lâm gợi ý cho Hà Nội 7 yêu cầu, nhiệm vụ.

Thứ nhất, xây dựng Đảng bộ, hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh, nêu gương hành động và trách nhiệm. Theo Tổng Bí thư, đây là trụ cột đột phá đầu tiên quyết định mọi thành công.

"Hà Nội đã nói là làm, làm nhanh, làm hiệu quả và làm đến cùng" - Tổng Bí thư yêu cầu.

Thứ hai, Hà Nội cần đặt văn hiến, bản sắc sáng tạo ở vị trí trung tâm của mọi định hướng phát triển của thủ đô. Đồng thời coi đây là nguồn lực nội sinh mạnh mẽ, là căn cốt để hình thành bản lĩnh trí tuệ và sức vươn của Hà Nội.

Thứ ba, Tổng Bí thư yêu cầu Hà Nội phải kiến tạo một mô hình quản trị hoàn toàn mới với đủ năng lực điều phối, dẫn dắt và giải quyết triệt để những vấn đề cấp bách. Đồng thời mở ra một tầm nhìn phát triển lâu dài và bền vững.

"Hà Nội đang đối mặt với những thách thức đô thị tích lũy từ lịch sử phát triển các khu chung cư cũ, kẹt xe kéo dài, ô nhiễm không khí dai dẳng, ngập lụt khi mưa lớn và sự quá tải của hạ tầng nội đô.

Những thách thức ấy không chỉ là bài toán hạ tầng, mà là phép thử năng lực quản trị tầm quốc gia, là phép thử đối với tầm vóc và bản lĩnh của thủ đô" - Tổng Bí thư nói.

Trước thực tế trên, Tổng Bí thư yêu cầu các đại biểu tham dự đại hội thảo luận và thống nhất đưa vào chương trình hành động trong nhiệm kỳ Đại hội Đảng bộ TP lần thứ XVIII, từ đó giải quyết dứt điểm các tồn tại vừa nêu.

Theo Tổng Bí thư, hiện người dân thủ đô đang rất mong đợi trong nhiệm kỳ mới, chính quyền giải quyết được các vấn đề như: ùn tắc giao thông, trật tự đô thị xanh, ô nhiễm môi trường, ô nhiễm nguồn nước, ô nhiễm không khí, ngập úng ở đô thị và vùng ven đô.

"Để vượt qua, Hà Nội không thể chỉ điều chỉnh theo lối cũ, mà phải kiến tạo một mô hình quản trị hoàn toàn mới: Từ quản lý sang kiến tạo; từ chồng chéo, rời rạc sang đồng bộ, tích hợp; từ ngắn hạn sang bền vững, với tầm vóc của một thủ đô hiện đại, vừa đủ sức giải quyết triệt để những vấn đề cấp bách, vừa mở ra tầm vóc phát triển mới" - Tổng Bí thư nói.

Theo Tổng Bí thư, Hà Nội không chỉ duy trì trật tự mà còn tạo năng lực bứt phá, không chỉ quản lý hiện tại mà còn chủ động định hình tương lai.

"Chúng ta phải dũng cảm làm những việc trước kia chưa ai làm, thận trọng trong phương pháp nhưng quyết liệt trong hành động để dẫn dắt tư duy, chuẩn mực và mô hình phát triển của cả nước" - Tổng Bí thư nói thêm.

Thứ tư là hoàn thiện mô hình đô thị đa cực, đa trung tâm, biến mỗi cực phát triển thành một trung tâm động lực thực sự, được kết nối chặt chẽ bằng hạ tầng xương sống, các trục chiến lược và hành lang liên kết tổng hợp.

Thứ năm là phát triển Hà Nội thành trung tâm khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo, động lực trung tâm thúc đẩy phát triển vùng và quốc gia dựa trên kinh tế tri thức.

Tổng Bí thư yêu cầu Hà Nội phải trở thành nơi kiến tạo chính sách mới, thử nghiệm công nghệ mới, đào tạo nhân tài mới và khởi nguồn ý tưởng mới cho quốc gia.

Theo Tổng Bí thư, Thủ đô Hà Nội đang hội tụ đầy đủ những điều kiện thuận lợi nhất, cùng với TPHCM là hai địa phương có nhiều lợi thế nhất để đảm nhiệm vai trò trung tâm đổi mới sáng tạo và công nghệ của đất nước.

Thứ sáu là lấy con người làm trung tâm và thước đo mọi sự phát triển, xây dựng thủ đô nhân văn, hạnh phúc, công bằng và văn minh, trở thành hình mẫu văn hoá, tri thức dẫn dắt quốc gia.

Tổng Bí thư nhấn mạnh trong mọi chiến lược phát triển, con người phải là điểm khởi đầu và cũng là đích đến. Với Hà Nội - trung tâm hội tụ tinh hoa dân tộc, nơi kết tinh lịch sử, văn hóa và trí tuệ Việt Nam thì vai trò của con người càng trở nên cốt lõi, không chỉ là chủ thể phát triển, mà còn là thước đo để đánh giá thành công của mọi chính sách, công trình và mọi thiết kế tương lai của thủ đô.

Theo người đứng đầu Đảng, đặt con người làm trung tâm không chỉ là quan điểm nhân văn, mà còn là nguyên tắc vận hành của một đô thị hiện đại, thông minh và phát triển bền vững. Mọi chính sách, quy hoạch, công nghệ, hạ tầng phải phục vụ năng lực và chất lượng sống của người dân.

“

"Phát triển con người là trung tâm cốt lõi của phát triển thủ đô. Điều này không chỉ bao gồm nâng cao năng lực, phẩm giá và chất lượng sống, mà còn là phát triển văn hóa ứng xử và đạo đức công dân", Tổng Bí thư nêu rõ.

Tổng Bí thư Tô Lâm chỉ rõ.

Thứ bảy là giữ vững quốc phòng - an ninh; mở rộng đối ngoại, hợp tác vùng và quốc tế. Hà Nội phải luôn là pháo đài vững chắc về chính trị, an ninh, trật tự an toàn xã hội. Thành phố phải lấy cảm giác an toàn và bình yên của người dân và du khách làm thước đo cho sự bình yên của thủ đô.

Tổng Bí thư yêu cầu Hà Nội đẩy mạnh đối ngoại, hội nhập và hợp tác phát triển vùng, quốc tế, mở rộng mạng lưới hợp tác với các đô thị lớn trên thế giới, tham gia tích cực vào mạng lưới các "Thành phố xanh - thông minh - sáng tạo". Qua đó, nâng cao vị thế Hà Nội - trung tâm chính trị, văn hóa, giáo dục, kinh tế tiêu biểu của Việt Nam trên trường quốc tế.