Tổng thống Argentina Milei cảnh báo cú sốc kinh tế không thể tránh khỏi trong bài phát biểu đầu tiên

“Không có lựa chọn nào khác ngoài một sự điều chỉnh gây sốc,” ông nói khi bước vào Quốc hội sau khi cầm dùi cui và thắt lưng của tổng thống, với đám đông người ủng hộ reo hò mặc dù Milei nói rằng nền kinh tế sẽ xấu đi trong thời gian ngắn. "Không có tiền."

Milei, 53 tuổi, một cựu chuyên gia truyền hình, người đã trở nên nổi tiếng với những lời lẽ tục tĩu chống lại các đối thủ, Trung Quốc và giáo hoàng, đang tiếp quản vị trí lãnh đạo theo chủ nghĩa Peronist, Alberto Fernandez, người mà chính phủ của ông đã bị trì trệ bởi những thất bại trong việc kiềm chế giá cả tăng vọt.

Milei nói: “Chính phủ sắp mãn nhiệm đã đẩy chúng ta vào con đường siêu lạm phát. "Chúng tôi sẽ làm mọi thứ có thể để tránh thảm họa như vậy."

Mặc dù bài phát biểu không đề cập nhiều chi tiết, nhưng ông cho biết các bước chính sẽ bao gồm điều chỉnh tài chính tương đương 5% tổng sản phẩm quốc nội của đất nước thông qua các khoản cắt giảm mà ông cho rằng sẽ thuộc về “nhà nước chứ không phải khu vực tư nhân”.

Người ngoài cuộc có mái tóc hoang dã đánh dấu một canh bạc lớn đối với Argentina: kế hoạch kinh tế trị liệu sốc bằng việc cắt giảm chi tiêu mạnh mẽ của ông đã có kết quả tốt với các nhà đầu tư và có thể ổn định nền kinh tế đang gặp khó khăn, nhưng nó có nguy cơ đẩy nhiều người hơn vào khó khăn với hơn 2/5 dân số đã nghèo đói .

Tuy nhiên, các cử tri - những người đã đưa Milei đến chiến thắng trong cuộc chạy đua vào tháng 11 trước ứng cử viên liên minh Peronist cầm quyền - cho biết họ sẵn sàng tung xúc xắc theo những ý tưởng đôi khi cực đoan của ông, bao gồm việc đóng cửa ngân hàng trung ương và đô la hóa.

Bác sĩ Marcelo Altamira, 72 tuổi, người đã chỉ trích các chính phủ "vô dụng và kém cỏi" trong nhiều năm khủng hoảng kinh tế bùng nổ, cho biết: “Ông ấy là niềm hy vọng cuối cùng mà chúng tôi còn lại”. Ông nói, chính phủ Peronist sắp mãn nhiệm "đã phá hủy đất nước".

 

Những thách thức là rất lớn. Dự trữ ngoại tệ ròng của Argentina ước tính khoảng 10 tỷ USD (46,78 tỷ RM), lạm phát hàng năm là 143% và đang gia tăng, suy thoái kinh tế sắp xảy ra và các biện pháp kiểm soát vốn làm lệch tỷ giá hối đoái.

Argentina đã trải qua chu kỳ bùng nổ trong nhiều thập kỷ với việc in tiền để tài trợ cho các khoản thâm hụt thường xuyên gây ra lạm phát và làm suy yếu đồng peso. Điều đó càng trở nên tồi tệ hơn trong những năm gần đây khi nguồn dự trữ giảm dần do một đợt hạn hán lớn hồi đầu năm nay ảnh hưởng đến các loại cây trồng chính là đậu nành và ngô.

Nếu không được chế ngự, lạm phát có thể lên tới 15.000% hàng năm, Milei cảnh báo trong bài phát biểu của mình, đồng thời cam kết sẽ “chiến đấu tận răng” để xóa bỏ nó. Ông cũng cảnh báo về “quả bom” nợ 100 tỷ USD.

Nhà xuất khẩu ngũ cốc lớn cần cải tổ chương trình cho vay trị giá 44 tỷ USD với Quỹ Tiền tệ Quốc tế, trong khi Milei cần điều chỉnh mối quan hệ với các đối tác thương mại quan trọng là Trung Quốc và Brazil, những nước mà ông đã chỉ trích trong chiến dịch tranh cử.

Milei tiếp quản vị trí của Tổng thống trung tả sắp mãn nhiệm Fernandez, nhưng sẽ cần đàm phán với các đối thủ vì liên minh tự do của ông chỉ có một khối nhỏ trong Quốc hội. Anh ta đã liên minh với nhóm bảo thủ chính.

Điều đó đã có tác động rồi. Ông ấy đã tiết chế giọng điệu của mình trong vài tuần qua, đưa vào Nội các đầu tiên của mình những người bảo thủ chính thống thay vì các đồng minh theo chủ nghĩa tự do tư tưởng, và vào Chủ nhật, ông ấy đã không đề cập đến vấn đề đô la hóa trong các bài phát biểu của mình.

Cuối ngày hôm đó, ông đã hành động để thực hiện đúng một lời hứa trong chiến dịch tranh cử, thông báo trên một bài đăng trên X rằng ông đã ký sắc lệnh cắt giảm một nửa số bộ, từ 18 xuống còn 9.

Động thái này gợi lại một trong những khoảnh khắc đáng nhớ nhất của Milei với tư cách là một ứng cử viên, khi một đoạn video lan truyền trên mạng xã hội cho thấy anh ấy xé những tờ giấy dán có ghi tên các bộ mà anh ấy muốn đóng cửa, giận dữ hét lên bằng tiếng Tây Ban Nha "afuera" - out with you.

Argentina cũng sẽ vẫn là một phần của Thỏa thuận Paris về biến đổi khí hậu, nhà ngoại giao khí hậu mới của Milei nói với Reuters hôm Chủ nhật, bất chấp những bình luận trước đây của ông rằng sự nóng lên toàn cầu là một trò lừa bịp.

Độ nghiêng vừa phải đã thúc đẩy thị trường và trấn an cử tri.

Laura Soto, 35 tuổi, nhân viên nhà hàng ở Buenos Aires, cho biết: “Tôi nghĩ anh ấy sẽ làm tốt. Vì lý do pháp lý và Quốc hội, anh ấy sẽ phải tập trung vào những thứ mạch lạc hơn”.

Bà cho biết một số ý tưởng xã hội cấp tiến hơn mà ông đã đề cập trong chiến dịch tranh cử cũng khó có thể xảy ra, bao gồm việc nới lỏng các quy định về súng và mở lại cuộc tranh luận về phá thai, vốn đã được hợp pháp hóa ở Argentina ba năm trước.

 

Để khắc phục tình trạng hỗn loạn kinh tế, Milei đã chọn Luis Caputo chính thống để lãnh đạo Bộ Kinh tế, với đồng minh thân cận của Caputo là Santiago Bausili làm giám đốc ngân hàng trung ương.

Milei và Caputo dự kiến sẽ đưa ra một kế hoạch kinh tế chi tiết hơn vào đầu tuần tới, trong đó sẽ tập trung vào việc giảm chi tiêu và giảm thâm hụt tài chính.

“Chúng tôi sẽ đưa đất nước đứng vững trở lại và làm cho Argentina vĩ đại trở lại”, Milei nói trong bài phát biểu ngắn sau đó với những người ủng hộ từ ban công dinh tổng thống, lặp lại khẩu hiệu của cựu lãnh đạo Mỹ Donald Trump.

"Đó là sự kết thúc của đêm dân túy và sự tái sinh của một Argentina thịnh vượng và tự do."

Khách mời của buổi lễ bao gồm Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy, người dự kiến sẽ gặp Milei, Thủ tướng Hungary Viktor Orban và phái đoàn Mỹ.

Cựu lãnh đạo cánh hữu Brazil Jair Bolsonaro cũng tham dự, cùng với lãnh đạo phe bảo thủ Luis Lacalle Pou của Uruguay. Tổng thống cánh tả của Chile Gabriel Boric cũng có mặt, nhưng những người cánh tả Luiz Inácio Lula da Silva của Brazil và Andres Manuel Lopez Obrador của Mexico là một trong những sự vắng mặt lớn.

Trong một dấu hiệu của những thách thức phía trước, công ty năng lượng nhà nước YPF đã tăng giá bơm xăng trong tuần này lên trung bình 25%, khiến các nhà phân tích và thị trường dự đoán đồng tiền peso được định giá quá cao sẽ mất giá mạnh ngay sau khi Milei nhậm chức.

Milei nói: “Chúng tôi biết trong thời gian ngắn tình hình sẽ xấu đi nhưng sau đó chúng tôi sẽ thấy được thành quả từ những nỗ lực của mình”. “Chúng tôi không tìm kiếm hay mong muốn những quyết định khó khăn sẽ phải được đưa ra trong những tuần tới, nhưng tiếc là chúng tôi không có lựa chọn nào khác.”