TS Cấn Văn Lực: Việt Nam cần tăng vốn đầu tư 10%/năm, lập Quỹ khẩn cấp ứng phó rủi ro

Thông tin này đượcTS Cấn Văn Lực, chuyên gia kinh tế trưởng BIDV, thành viên Hội đồng tư vấn chính sách của Thủ tướng chia sẻ tại Diễn đàn “Triển vọng thị trường vốn Việt Nam 2026: Bứt phá trên nền tảng mới” hôm 12/12 tại Hà Nội.

Nhu cầu vốn ngày càng lớn

Theo TS Cấn Văn Lực, Việt Nam đang bước vào giai đoạn phát triển mới với yêu cầu vừa tăng trưởng nhanh, vừa bảo đảm ổn định chính trị, bảo vệ môi trường và nâng cao chất lượng quản trị.

Bên cạnh đó, mô hình phát triển mới của Việt Nam cần hội tụ bốn yếu tố then chốt, gồm: tăng trưởng nhanh và bền vững; chuyển dịch trọng tâm sang năng suất, khoa học - công nghệ; kết hợp đồng thời ba trụ cột đầu tư, tiếp thu công nghệ và đổi mới sáng tạo; huy động và phân bổ nguồn lực một cách hiệu quả.

Ông dẫn số liệu cho thấy nhiều nền kinh tế đạt tăng trưởng cao có tỷ lệ vốn đóng góp từ 40–50% vào tăng trưởng. Trong khi đó, tổng vốn đầu tư toàn xã hội của Việt Nam hiện mới đạt khoảng 33% GDP, trong bối cảnh nhu cầu vốn cho chuyển đổi xanh, ứng phó biến đổi khí hậu và đổi mới công nghệ ngày càng gia tăng.

“Việt Nam cần duy trì tốc độ tăng vốn đầu tư khoảng 10% mỗi năm, đồng thời nghiên cứu thành lập Quỹ khẩn cấp quốc gia để ứng phó với các rủi ro”, ông Lực nêu quan điểm.

Theo đánh giá của TS Cấn Văn Lực, môi trường đầu tư tại Việt Nam hiện chưa thực sự thông thoáng, khiến dòng tiền chưa chảy mạnh vào sản xuất và đổi mới sáng tạo.

Hệ thống tài chính vẫn lệch về ngân hàng; thị trường vốn còn nhỏ; các định chế tài chính phi ngân hàng chưa phát triển tương xứng, trong khi rủi ro liên thông giữa các thị trường vẫn ở mức cao.

Để khắc phục, ông đề xuất cần tiếp tục hoàn thiện thể chế theo chuẩn mực quốc tế; phát triển thị trường vốn theo hướng cân bằng hơn, giảm phụ thuộc vào tín dụng ngân hàng; từng bước vận hành thị trường carbon và thúc đẩy thị trường tài sản số.

Mở rộng các kênh huy động nguồn lực

Bên cạnh đó, việc nâng cao tính minh bạch, chất lượng quản trị doanh nghiệp và duy trì ổn định kinh tế vĩ mô được xem là điều kiện quan trọng để dòng vốn dịch chuyển từ đầu cơ sang sản xuất, kinh doanh.

Theo TS Cấn Văn Lực, Việt Nam cũng cần cải thiện thủ tục hành chính, nâng cao năng lực quản lý tài chính theo chuẩn quốc tế; đồng thời nghiên cứu thành lập các quỹ mới như quỹ chuyển đổi xanh, quỹ đổi mới sáng tạo, quỹ đầu tư mạo hiểm.

Ông nhấn mạnh sự cần thiết của một chiến lược tổng thể về huy động, phân bổ và sử dụng nguồn lực, nhằm kiến tạo cơ hội đầu tư, kinh doanh và củng cố niềm tin của nhà đầu tư.

Bên cạnh các nguồn lực truyền thống như tín dụng ngân hàng, thị trường vốn, đầu tư công, FDI và đầu tư tư nhân.

Chuyên gia này cho rằng Việt Nam còn nhiều dư địa từ các nguồn tài lực tiềm năng khác, gồm tài chính xanh, tài chính bền vững; thặng dư thương mại, kiều hối, du lịch; nâng hạng thị trường chứng khoán; phát triển trung tâm tài chính quốc tế; thị trường tài sản số và thị trường tín chỉ carbon.

Theo ông, việc khai thác hiệu quả các nguồn lực này sẽ góp phần tạo nền tảng vốn trung và dài hạn, đáp ứng yêu cầu tăng trưởng và phát triển của Việt Nam trong giai đoạn tới.