Từ 1/1/2026, mở ví điện tử bắt buộc xác minh sinh trắc học

Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) vừa ban hành Thông tư số 41/2025/TT-NHNN, sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 40/2024/TT-NHNN quy định về hoạt động cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán. Văn bản này có hiệu lực từ ngày 5/11/2025, trong đó các quy định liên quan đến quy trình mở ví điện tử và trách nhiệm xác minh thông tin khách hàng sẽ bắt đầu áp dụng từ ngày 1/1/2026.

Theo Thông tư 41, quy trình mở ví điện tử đối với cá nhân và tổ chức sẽ được siết chặt hơn, nhằm tăng cường bảo mật, hạn chế gian lận và tuân thủ quy định về phòng, chống rửa tiền.

Cụ thể, khi mở ví điện tử, tổ chức cung ứng dịch vụ ví điện tử phải gặp trực tiếp chủ ví (hoặc người đại diện hợp pháp của chủ ví) để đối chiếu giấy tờ tùy thân và xác minh thông tin sinh trắc học. Quy định này áp dụng cho các trường hợp sử dụng thẻ căn cước công dân, căn cước điện tử, thẻ căn cước có bộ phận lưu trữ thông tin hoặc danh tính điện tử.

Đối với trường hợp chủ ví sử dụng thẻ căn cước không có bộ phận lưu trữ thông tin, hộ chiếu hoặc giấy khai sinh (với người dưới 14 tuổi), tổ chức cung ứng dịch vụ ví điện tử vẫn phải gặp mặt trực tiếp và đối chiếu thông tin sinh trắc học hiển thị trên giấy tờ tùy thân.

Nếu chủ ví là cá nhân người nước ngoài không có mặt tại Việt Nam, việc xác minh thông tin có thể được thực hiện thông qua bên thứ ba hoặc đơn vị được thuê, nhưng bên thứ ba vẫn phải gặp mặt trực tiếp chủ ví và kiểm tra sinh trắc học theo quy định.

Tương tự, với chủ ví là tổ chức, tổ chức cung ứng dịch vụ ví điện tử phải gặp trực tiếp người đại diện hợp pháp của chủ ví để xác minh thông tin. Trong trường hợp chủ ví là pháp nhân nước ngoài, tổ chức được phép xác minh thông qua bên thứ ba, nhưng vẫn phải đảm bảo bên thứ ba gặp trực tiếp người đại diện hợp pháp và đối chiếu sinh trắc học.

Riêng các cơ quan nhà nước, đơn vị sự nghiệp công lập, tổ chức niêm yết trên sàn chứng khoán và doanh nghiệp thuộc danh sách Fortune Global 500 sẽ không bắt buộc thực hiện quy trình gặp mặt và đối chiếu sinh trắc học như trên. Tuy nhiên, các tổ chức ví điện tử vẫn phải chịu trách nhiệm bảo đảm tính chính xác và xác minh đầy đủ thông tin khách hàng.

Ngoài yêu cầu về sinh trắc học, Thông tư 41 còn quy định rõ: tổ chức cung ứng ví điện tử phải kiểm tra thông tin số điện thoại đăng ký của khách hàng, bảo đảm người sử dụng số thuê bao trùng khớp thông tin trên giấy tờ tùy thân của chủ ví hoặc người đại diện hợp pháp.

Tổ chức ví điện tử cũng phải lưu trữ đầy đủ, chi tiết và an toàn các dữ liệu nhận biết khách hàng trong quá trình mở và sử dụng ví điện tử, bao gồm: thông tin cá nhân, dữ liệu sinh trắc học, âm thanh, hình ảnh, bản ghi hình, số điện thoại đăng ký, thông tin định danh thiết bị, nhật ký giao dịch và kết quả đối chiếu sinh trắc học. Các dữ liệu này phải được sao lưu dự phòng, bảo đảm toàn vẹn, an toàn và sẵn sàng phục vụ kiểm tra, tra soát hoặc cung cấp cho cơ quan có thẩm quyền khi cần.

Bên cạnh đó, tổ chức cung ứng dịch vụ ví điện tử phải thường xuyên rà soát nguồn tiền, bảo đảm khách hàng chỉ được sử dụng tiền từ tài khoản thanh toán, thẻ ngân hàng hoặc ví điện tử hợp pháp khi giao dịch trên nền tảng của mình.

Các quy định mới của Thông tư 41 được đánh giá là bước tiến quan trọng trong siết chặt quản lý định danh điện tử và an toàn thanh toán, đặc biệt trong bối cảnh thị trường ví điện tử phát triển nhanh, tiềm ẩn nhiều rủi ro gian lận.

Việc quy định thời gian chuyển tiếp đến 1/1/2026 nhằm tạo điều kiện cho các tổ chức trung gian thanh toán hoàn thiện hệ thống kỹ thuật, chuẩn hóa quy trình xác thực sinh trắc học và đào tạo nhân sự KYC, trước khi quy định được áp dụng bắt buộc.