Từ giờ, sổ đỏ chỉ ghi tên vợ hoặc chồng, người còn lại có quyền lợi gì không?

Để xác định quyền của người vợ (hoặc chồng) trong trường hợp sổ đỏ chỉ đứng tên 1 người, trước hết cần làm rõ nguồn gốc pháp lý của quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất. Theo Luật Hôn nhân và Gia đình, quyền của mỗi bên vợ chồng sẽ phụ thuộc vào việc thửa đất được xem là tài sản riêng của chồng hay tài sản chung hình thành trong thời kỳ hôn nhân.

1. Trường hợp thửa đất là tài sản riêng của 1 trong 2 vợ chồng

Điều 43 và khoản 3 Điều 33 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014 quy định: tài sản mà một bên có trước khi kết hôn được xác định là tài sản riêng. Tuy nhiên, nếu không chứng minh được tài sản có nguồn gốc trước hôn nhân thì mặc nhiên được coi là tài sản chung.

Khi thửa đất được xác định là tài sản riêng, khoản 1 Điều 44 luật này nêu rõ người chồng (hoặc vợ) có quyền tự mình chiếm hữu, sử dụng và định đoạt tài sản, trừ các trường hợp:

- Hai vợ chồng có thỏa thuận khác về việc cùng quản lý hoặc định đoạt.

- Người chồng không thể tự quản lý và không ủy quyền cho ai, khi đó người vợ có thể được giao quản lý thay.

Do vậy, với tài sản được xác nhận là của riêng chồng (hoặc vợ), người kia sẽ không có quyền sở hữu hay quyền quyết định đối với tài sản đó. Tuy nhiên, nếu chứng minh được tài sản được tạo lập từ nguồn tiền chung hoặc có sự đóng góp của cả 2, Tòa án vẫn có thể xem xét để bảo vệ phần quyền lợi hợp lý của người vợ (hoặc chồng) khi phát sinh tranh chấp.

2. Trường hợp thửa đất là tài sản chung của vợ chồng

Khi thửa đất được xác định là tài sản chung, quyền của 2 vợ chồng là ngang nhau, dù Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất chỉ đứng tên 1 người.

Theo Điều 33 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014, quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất được coi là tài sản chung nếu:

- Hình thành trong thời kỳ hôn nhân, trừ trường hợp thừa kế riêng, tặng cho riêng hoặc tạo lập từ tài sản riêng của một bên.

- Được tặng cho chung, thừa kế chung.

- Hai vợ chồng thỏa thuận là tài sản chung.

- Không có căn cứ chứng minh là tài sản riêng.

Như vậy, nếu mảnh đất là tài sản chung thì người vợ (hoặc chồng) vẫn có đầy đủ quyền sử dụng, quản lý và định đoạt, bất kể trên sổ đỏ chỉ ghi tên người chồng (hoặc vợ).

Việc sổ đỏ chỉ có tên chồng (hoặc vợ) không đồng nghĩa với việc người kia không có quyền đối với nhà đất. Quyền của người vợ phụ thuộc hoàn toàn vào việc tài sản đó là tài sản riêng hay tài sản chung. Nếu là tài sản riêng và có đầy đủ chứng cứ chứng minh, người chồng (hoặc vợ) có quyền định đoạt theo quy định. Nhưng nếu tài sản được hình thành trong thời kỳ hôn nhân hoặc không chứng minh được là tài sản riêng, pháp luật mặc nhiên xác định đây là tài sản chung và người vợ (hoặc chồng) đương nhiên có quyền lợi ngang bằng với người đứng tên trên sổ đỏ.