Từ HAGL đến Vingroup: Bất động sản Việt trên hành trình ‘xuất ngoại’

Trong quý IV/2025, Tập đoàn Vingroup (HoSE: VIC) liên tiếp có những động thái đáng chú ý trong việc mở rộng hoạt động bất động sản ra thị trường quốc tế, đánh dấu bước đi hiếm hoi của một doanh nghiệp Việt Nam niêm yết trong lĩnh vực này.

Ngày 25/10, Chính quyền Thủ đô Kinshasa và Vingroup đã ký kết Biên bản ghi nhớ (MoU) về hợp tác nghiên cứu và phát triển các dự án đô thị quy mô lớn và giao thông xanh tại Cộng hòa Dân chủ Congo.

Theo MoU, hai bên sẽ phối hợp nghiên cứu và phát triển dự án đại đô thị ven sông trên khu đất rộng khoảng 6.300ha. Dự án có vị trí chiến lược trong quy hoạch mở rộng thủ đô, tọa lạc giữa bờ nam sông Congo và phía bắc sân bay quốc tế N’djili. Đây là dự án phức hợp quy mô lớn, bao gồm nhà ở, biệt thự, căn hộ, bệnh viện, trường học, trung tâm thương mại, khách sạn, khu vui chơi giải trí, cùng các cơ quan Chính phủ và bộ, ngành trong tương lai.

Đến ngày 6/12, HĐQT Vingroup đã thông qua Nghị quyết về việc góp vốn thành lập công ty con tại Cộng hòa Dân chủ Congo. Theo nghị quyết, Vingroup sẽ thành lập tổ chức kinh tế tại quốc gia này với tên dự kiến là Vingroup DRC Holding S.A.R.L, đặt trụ sở tại quận Gombe, Thủ đô Kinshasa.

Công ty mới có nhiệm vụ nghiên cứu thị trường và tìm kiếm cơ hội đầu tư trong các lĩnh vực bất động sản, ô tô điện và các ngành kinh doanh khác thuộc hệ sinh thái Vingroup. Tổng vốn đầu tư của Vingroup vào công ty này là 28 triệu USD, được triển khai theo tiến độ đăng ký với cơ quan quản lý của Việt Nam.

Việc thành lập công ty con tại Congo được xem là bước chuẩn bị quan trọng cho các kế hoạch phát triển dài hạn của Vingroup tại thị trường châu Phi, khu vực được đánh giá còn nhiều dư địa mở rộng đối với các mô hình đô thị mới.

Chỉ 3 ngày sau đó, Vingroup tiếp tục công bố ký kết MoU với Chính quyền bang Telangana (Ấn Độ) tại Hội nghị Thượng đỉnh Toàn cầu Telangana Rising, với đề xuất đầu tư khoảng 3 tỷ USD theo từng giai đoạn nhằm phát triển hệ sinh thái đa ngành tại bang này.

Theo MoU, hai bên sẽ phối hợp nghiên cứu các cơ hội hợp tác chiến lược trong nhiều lĩnh vực như đô thị thông minh, sản xuất, y tế, giáo dục, du lịch, năng lượng tái tạo và hạ tầng trạm sạc, trên tổng diện tích khoảng 2.500ha tại Telangana, bên cạnh dịch vụ taxi xanh. Trong lĩnh vực phát triển đô thị, Vingroup định hướng xây dựng đại đô thị thông minh, phát triển bền vững trên quy mô khoảng 1.080ha, đáp ứng nhu cầu nhà ở cho khoảng 200.000 cư dân. Dự án dự kiến tạo ra khoảng 10.000 việc làm, bao gồm các loại hình nhà ở thấp tầng và cao tầng, cùng hệ thống tiện ích “all-in-one” theo tiêu chuẩn quốc tế.

Việc trong thời gian ngắn liên tiếp tiếp cận và “giữ chỗ” các quỹ đất lớn tại nước ngoài cho thấy chiến lược mở rộng ra thị trường quốc tế của Vingroup được chuẩn bị tương đối bài bản, với tầm nhìn dài hạn, thay vì chỉ dừng ở mức thăm dò. Đây cũng là một trong những trường hợp hiếm hoi một tập đoàn tư nhân Việt Nam công khai theo đuổi chiến lược phát triển đô thị ở quy mô quốc tế.

Trước Vingroup, Hoàng Anh Gia Lai từng là tiền lệ hiếm

Trước khi Vingroup đẩy mạnh hoạt động bất động sản ra thị trường quốc tế, Hoàng Anh Gia Lai (HAGL, HoSE: HAG) là một trong số rất ít doanh nghiệp Việt Nam niêm yết từng triển khai các dự án bất động sản ở nước ngoài.

Năm 2009, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã cấp giấy chứng nhận đầu tư ra nước ngoài cho HAGL theo hình thức liên doanh để phát triển các dự án căn hộ, khách sạn cao cấp kết hợp trồng rừng cao su tại Lào, với tổng vốn đầu tư 20 triệu USD. Trong đó, HAGL góp 80% vốn. Theo kế hoạch ban đầu, doanh nghiệp dự kiến xây dựng 350 căn hộ và 150 phòng khách sạn tại thủ đô Viêng Chăn, đồng thời trồng khoảng 1.500ha cao su tại các tỉnh Attapeu, Champasak, Viêng Chăn và Savannakhet.

Việc triển khai đầy đủ dự án theo quy mô kế hoạch tại Lào chưa được công bố rõ ràng. Tuy nhiên, vào tháng 4/2013, HAGL đã khởi công xây dựng một khách sạn bốn sao tại Viêng Chăn với tổng mức đầu tư khoảng 16,5 triệu USD, cho thấy doanh nghiệp đã hiện diện thực tế trong lĩnh vực bất động sản – khách sạn tại thị trường này.

Tại Myanmar, tháng 12/2012, Ủy ban Đầu tư Myanmar đã cấp phép cho HAGL đầu tư dự án khu phức hợp trung tâm thương mại, khách sạn và căn hộ cho thuê mang tên Hoang Anh Gia Lai Myanmar Centre. Dự án có tổng diện tích khoảng 8ha, tọa lạc tại khu vực trung tâm Yangon, với tổng mức đầu tư giai đoạn 1 khoảng 440 triệu USD.

Đến tháng 6/2015, giai đoạn 1 của dự án đã hoàn thành và chính thức đưa vào khai thác, bao gồm một trung tâm thương mại, hai tháp văn phòng hạng A cao 27 tầng với tổng diện tích sàn hơn 161.000m2, cùng một khách sạn cao 23 tầng, quy mô 429 phòng, đạt tiêu chuẩn quốc tế 5 sao và vận hành dưới thương hiệu Melia Yangon.

Giai đoạn 2 được triển khai từ đầu năm 2016, tổng vốn đầu tư 230 triệu USD với các khối căn hộ và văn phòng tiếp theo. Tuy nhiên, HAGL đã không hoàn tất toàn bộ dự án trước khi thực hiện thoái vốn vào năm 2019, chuyển nhượng phần vốn tại dự án cho CTCP Đầu tư Địa ốc Đại Quang Minh (thuộc Tập đoàn Thaco).

Có thể thấy, các dự án bất động sản quốc tế của HAGL có quy mô không lớn, mang tính đơn lẻ và tập trung trong một giai đoạn nhất định. Sau quá trình tái cấu trúc mạnh mẽ, HAGL đã rút lui khỏi lĩnh vực bất động sản, chuyển trọng tâm sang nông nghiệp, chăn nuôi và cây ăn trái, chấm dứt chiến lược phát triển bất động sản ở nước ngoài.

So với HAGL trước đây, bước đi hiện nay của Vingroup có quy mô lớn hơn, cách tiếp cận bài bản hơn và được đặt trong bối cảnh doanh nghiệp đã tích lũy năng lực phát triển đô thị trong nước. Tuy vậy, việc triển khai các dự án bất động sản tại thị trường quốc tế vẫn đặt ra không ít thách thức, từ khung pháp lý, nguồn vốn đầu tư đến khả năng thích ứng với môi trường kinh doanh bản địa.