Từ năm 2026, không lập hóa đơn có thể bị phạt tới 80 triệu đồng, doanh nghiệp cần nắm ngay để tránh rủi ro pháp lý

Chính phủ vừa ban hành Nghị định số 310/2025/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 125/2020/NĐ-CP về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thuế, hóa đơn. Nghị định mới có nhiều điều chỉnh quan trọng về khái niệm vi phạm, đối tượng bị xử phạt, các trường hợp bất khả kháng cũng như mức xử phạt đối với hành vi không lập hóa đơn, lập hóa đơn sai thời điểm.

Theo Nghị định 310/2025/NĐ-CP, hành vi không lập hóa đơn theo quy định sẽ bị xử phạt theo các mức từ 1 triệu đến 80 triệu đồng tùy số lượng hóa đơn và tính chất vi phạm.

Cụ thể, mức phạt từ 1 - 2 triệu đồng áp dụng đối với trường hợp không lập hóa đơn đối với hàng hóa, dịch vụ khuyến mại, quảng cáo, hàng mẫu; hàng hóa, dịch vụ dùng để cho, biếu, tặng, trao đổi, trả thay lương hoặc tiêu dùng nội bộ (không bao gồm hàng hóa luân chuyển nội bộ để tiếp tục sản xuất); các trường hợp xuất hàng cho vay, cho mượn, hoàn trả từ 2 đến dưới 10 số hóa đơn, hoặc bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ không lập 1 số hóa đơn theo quy định.

Mức phạt tăng lên 2 - 10 triệu đồng khi số hóa đơn liên quan nằm trong khoảng từ 10 đến dưới 50 hóa đơn, hoặc khi không lập từ 2 đến dưới 10 số hóa đơn khi bán hàng hóa, dịch vụ. Trường hợp vi phạm từ 50 đến dưới 100 số hóa đơn hoặc không lập hóa đơn từ 10 đến dưới 20 số khi bán hàng hóa, dịch vụ sẽ bị xử phạt 10 - 30 triệu đồng. Nếu số lượng hóa đơn vi phạm từ 100 trở lên hoặc không lập từ 20 đến dưới 50 số hóa đơn khi cung cấp hàng hóa, dịch vụ, mức phạt là 30 - 50 triệu đồng. Vi phạm nghiêm trọng hơn, với số hóa đơn từ 50 trở lên trong hoạt động bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ, bị phạt 60 - 80 triệu đồng.

Nghị định cũng quy định chi tiết mức phạt đối với hành vi lập hóa đơn không đúng thời điểm. Các mức phạt được chia theo số lượng hóa đơn vi phạm, thấp nhất từ 500.000 đồng đến 1,5 triệu đồng và cao nhất từ 50 đến 70 triệu đồng đối với trường hợp lập hóa đơn không đúng thời điểm cho từ 100 số hóa đơn trở lên.

Cùng với những quy định cụ thể về xử phạt, Nghị định 310/2025/NĐ-CP còn mở rộng và làm rõ hơn khái niệm vi phạm hành chính về thuế. Theo đó, vi phạm hành chính về thuế là hành vi có lỗi của tổ chức, cá nhân vi phạm các quy định pháp luật về quản lý thuế, pháp luật thuế và các khoản thu khác thuộc ngân sách do cơ quan thuế quản lý, không phải tội phạm nhưng phải bị xử phạt theo quy định.

Nghị định cũng bổ sung khoản 10 Điều 2, quy định các trường hợp bất khả kháng trong xử phạt vi phạm hành chính về thuế và hóa đơn. Các tình huống như thiên tai, thảm họa, dịch bệnh, hỏa hoạn, tai nạn bất ngờ, chiến tranh, bạo loạn, đình công hoặc các sự kiện khách quan không thể lường trước và không thể khắc phục dù đã áp dụng mọi biện pháp cần thiết đều được xem là lý do bất khả kháng.

Một nội dung đáng chú ý khác là bổ sung quy định liên quan đến đối tượng bị xử phạt. Theo đó, người nộp thuế ủy quyền cho tổ chức, cá nhân khác thực hiện nghĩa vụ thuế thì bên được ủy quyền sẽ bị xử phạt nếu có hành vi vi phạm. Tương tự, tổ chức hoặc cá nhân có nghĩa vụ đăng ký, khai, nộp thuế thay người nộp thuế cũng bị xử phạt nếu vi phạm theo quy định của nghị định. Đối với trường hợp liên quan đến chống xói mòn cơ sở thuế toàn cầu, đơn vị hợp thành được giao trách nhiệm kê khai, nộp hồ sơ và nộp thuế bổ sung nếu vi phạm cũng sẽ bị xử phạt theo nghị định này.

Nghị định 310/2025/NĐ-CP đồng thời sửa đổi Điều 19 về xử phạt vi phạm hành chính đối với tổ chức, cá nhân liên quan. Các mức phạt dao động từ 2 triệu đến 16 triệu đồng tùy hành vi, bao gồm cung cấp chậm, cung cấp sai hoặc không cung cấp thông tin, tài liệu liên quan đến nghĩa vụ thuế, tài khoản, tài sản hoặc thu nhập của người nộp thuế.

Đáng chú ý, hành vi thông đồng, bao che người nộp thuế trốn thuế hoặc không thực hiện cưỡng chế hành chính thuế cũng nằm trong nhóm bị xử phạt nặng nhất. Ngoài ra, hành vi cho, bán hóa đơn bị phạt từ 20 đến 50 triệu đồng.

Về hành vi lập hóa đơn không đúng thời điểm, Nghị định bổ sung các mức xử phạt từ cảnh cáo đến 30 triệu đồng tùy theo số lượng hóa đơn vi phạm. Trường hợp vi phạm 1 số hóa đơn có thể chỉ bị cảnh cáo; vi phạm từ 2 đến dưới 10 số hóa đơn bị phạt từ 500.000 đến 1,5 triệu đồng; từ 10 đến dưới 50 số hóa đơn bị phạt 2 - 5 triệu đồng; từ 50 đến dưới 100 số hóa đơn bị phạt 5 - 15 triệu đồng; và từ 20 đến dưới 50 số hóa đơn trong trường hợp bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ bị phạt 15 - 30 triệu đồng.

Nghị định 310/2025/NĐ-CP được đánh giá là bước hoàn thiện khung pháp lý nhằm tăng cường kỷ cương trong quản lý thuế và hóa đơn, góp phần hạn chế các hành vi gian lận, trốn thuế và nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước trong lĩnh vực này.

Nghị định 310/2025/NĐ-CP có hiệu lực từ ngày 16/1/2026.