Tỷ phú Thái Lan muốn mua 96 triệu cổ phiếu Vinamilk (VNM) từ tay quỹ ngoại 200 tuổi

Mới đây, Fraser & Neave (F&N) đã công bố kế hoạch mua thêm 4,6% cổ phần tại CTCP Sữa Việt Nam (Vinamilk, HoSE: VNM) từ Jardine Cycle & Carriage (JC&C), với giá trị ước tính khoảng 295 triệu USD.

Theo đó, F&N sẽ thông qua công ty con F&N Dairy Investments Pte. Ltd. (FNDI) để mua hơn 96 triệu cổ phiếu VNM. Hiện F&N đang nắm giữ gần 426,2 triệu cổ phiếu, tương đương khoảng 20,39% vốn điều lệ. Nếu thương vụ được hoàn tất theo đề xuất, tỷ lệ sở hữu thực tế của F&N tại Vinamilk sẽ tăng lên 24,99%.

Ở chiều ngược lại, Jardine Cycle & Carriage cho biết trong một tuyên bố riêng rằng thương vụ này phù hợp với chiến lược tái cơ cấu danh mục đầu tư theo hướng tập trung, nhằm gia tăng giá trị cho cổ đông. Sau giao dịch, tỷ lệ sở hữu của JC&C tại Vinamilk sẽ giảm từ 10,62% xuống còn 6,02%.

F&N đánh giá Vinamilk là một trong những doanh nghiệp sữa hàng đầu châu Á, nổi bật với danh mục thương hiệu mạnh, mạng lưới phân phối rộng khắp và hiệu quả tài chính vững chắc. Thương vụ mua lại lần này được kỳ vọng sẽ thúc đẩy chiến lược ngành sữa khu vực của F&N, thông qua việc gia tăng hiện diện tại thị trường Việt Nam – một trong những thị trường sữa năng động nhất khu vực, đồng thời mở ra cơ hội tận dụng các năng lực bổ trợ trong chăn nuôi bò sữa, sản xuất, đổi mới và phân phối.

Fraser & Neave Limited là tập đoàn đa quốc gia có trụ sở tại Singapore, hoạt động trong các lĩnh vực thực phẩm, đồ uống và bất động sản. Thành lập từ năm 1883, F&N hiện là một trong những tập đoàn lớn tại Đông Nam Á. Năm 2013, Tập đoàn TCC Holdings – công ty mẹ của ThaiBev, thuộc sở hữu của tỷ phú Thái Lan Charoen Sirivadhanabhakdi đã mua lại F&N, qua đó mở rộng mạnh mẽ sự hiện diện trong lĩnh vực thực phẩm và đồ uống.

Trong khi đó, Jardine Cycle & Carriage Limited là công ty con của Jardine Matheson – tập đoàn châu Á có lịch sử gần 200 năm. Thông qua nhóm quỹ Platinum Victory, JC&C hiện sở hữu khối tài sản trị giá hàng tỷ USD tại Việt Nam, với các khoản đầu tư lớn vào Vinamilk, THACO và REE.

Tỷ phú Thái Lan và câu chuyện 13 năm ôm chặt “cây kim tiền” Vinamilk

F&N Dairy Investments Pte. Ltd., công ty con thuộc sở hữu 100% của F&N, là pháp nhân chuyên đầu tư vào lĩnh vực sữa và các sản phẩm từ sữa. Thông qua FNDI, F&N đã đầu tư vào Vinamilk ngay từ khi doanh nghiệp này cổ phần hóa, với tỷ lệ sở hữu ban đầu 5% vào năm 2005, nâng lên 9,5% vào năm 2013.

Đến tháng 8/2014, F&N tiếp tục gia tăng tỷ lệ sở hữu lên 11% thông qua việc mua thêm 15 triệu cổ phiếu Vinamilk, với mức giá bình quân khoảng 113.000 đồng/cp, qua đó trở thành cổ đông nước ngoài lớn nhất của doanh nghiệp sữa này tại thời điểm đó.

Khi ấy, Vinamilk đã được coi là “gà đẻ trứng vàng” của thị trường chứng khoán Việt Nam nhờ thương hiệu mạnh và năng lực tài chính vượt trội. Việc đầu tư vào Vinamilk được xem là một chiến lược dài hạn được hoạch định rõ ràng của tỷ phú Thái Lan, nhằm hưởng lợi từ chính sách cổ tức tiền mặt cao và ổn định của doanh nghiệp.

Từ năm 2012 đến nay, Vinamilk luôn duy trì chính sách cổ tức hấp dẫn, thường xuyên nằm trong nhóm doanh nghiệp chi trả cổ tức tiền mặt cao nhất thị trường, với tỷ lệ phổ biến từ 40–60% lợi nhuận sau thuế. Nhờ đó, mỗi năm nhóm cổ đông Thái Lan thu về từ hàng trăm đến cả nghìn tỷ đồng tiền cổ tức. Ước tính, kể từ khi gián tiếp nắm giữ cổ phần Vinamilk đến nay, tỷ phú Thái Lan đã thu về khoảng 16.500 tỷ đồng cổ tức.

Không dừng lại ở việc sở hữu hơn 20% vốn Vinamilk, trong những năm gần đây, nhóm cổ đông Thái Lan nhiều lần đăng ký mua thêm hàng chục triệu cổ phiếu VNM. Tuy nhiên, phần lớn các kế hoạch này chưa thể thực hiện do điều kiện thị trường chưa thuận lợi.

Vinamilk được kỳ vọng điều gì?

Theo dự báo của Chứng khoán Bảo Việt (BVSC), trong quý IV/2025, Vinamilk có thể đạt doanh thu 16.964 tỷ đồng, tăng 9,6% so với cùng kỳ và lợi nhuận ròng 2.503 tỷ đồng, tăng 17,9% YoY. Động lực tăng trưởng đến từ hệ thống phân phối được cải thiện và đóng góp tích cực hơn của các sản phẩm mới, đặc biệt là chiến dịch đưa dòng sản phẩm Green Farm vào kênh phân phối truyền thống.

Cùng quan điểm, Chứng khoán Shinhan (SSV) cho biết giá bột sữa nhập khẩu đã giảm liên tục từ tháng 5/2025, trong khi Vinamilk thường chốt giá nguyên liệu trước từ 3–6 tháng. Điều này được kỳ vọng sẽ giúp biên lợi nhuận gộp cải thiện trong quý IV/2025 và quý I/2026. SSV cũng nhận định doanh thu quý IV sẽ tăng trưởng nhờ mở rộng danh mục sản phẩm mới và hiệu quả từ kênh phân phối hiện đại.

Từ quý I/2026, Vinamilk có thể hưởng lợi từ chính sách nâng mức giảm trừ gia cảnh, qua đó hỗ trợ tiêu dùng nội địa, đặc biệt đối với nhóm hàng thiết yếu như sữa. Các dòng sản phẩm dinh dưỡng, sữa cao đạm, sữa hạt và sữa dành cho người cao tuổi được đánh giá là nhóm hưởng lợi lớn nhất.

Ở thị trường quốc tế, triển vọng tăng trưởng tiếp tục được củng cố khi Vinamilk đẩy mạnh hiện diện tại châu Á, châu Phi và Campuchia – những thị trường có nhu cầu tiêu thụ sữa tăng nhanh và biên lợi nhuận hấp dẫn. Đặc biệt, việc được phép xuất khẩu chính ngạch sang Campuchia mở ra khả năng duy trì tăng trưởng hai chữ số cho mảng xuất khẩu trong năm tới.

Năm 2026, BVSC dự phóng Vinamilk đạt doanh thu 65.924 tỷ đồng (+4,7% YoY) và lợi nhuận ròng 9.690 tỷ đồng (+5,8% YoY). Động lực phục hồi lợi nhuận đến từ mức nền thấp của năm 2025 và kỳ vọng cải thiện biên lợi nhuận trong bối cảnh chi phí đầu vào hạ nhiệt.