Vận động nông dân áp dụng canh tác lúa thân thiện với môi trường

Quang cảnh hội thảo

Dự án tuyên truyền, vận động nông dân áp dụng canh tác lúa thân thiện với môi trường được triển khai từ năm 2020 tại 24 địa phương trong cả nước với sự tài trợ của tổ chức EarthCare Foundation.

Với mục tiêu hỗ trợ kỹ thuật canh tác lúa thân thiện với môi trường cho nông dân trồng lúa; giúp đỡ nông dân quảng bá sản phẩm canh tác lúa thân thiện với môi trường; nâng cao nhận thức của nông dân, người tiêu dùng và các bên liên quan về lợi ích của phương pháp canh tác lúa thân thiện với môi trường.

Phát biểu tại hội thảo, Chủ tịch Ban Chấp hành Trung ương Hội Nông dân Việt Nam Lương Quốc Đoàn cho biết: “Sau hơn 3 năm triển khai, dự án đã đạt được hiệu quả đáng khích lệ trong việc nâng cao nhận thức của chính quyền địa phương, nông dân về canh tác lúa thân thiện với môi trường. Ngoài việc góp phần giảm thiểu phát thải khí nhà kính, dự án còn mang ý nghĩa rất lớn trong nâng cao thu nhập, bảo vệ sức khỏe cho người nông dân, tái tạo đất hướng đến nền nông nghiệp sinh thái”.

Sau hơn 3 năm triển khai, dự án đã đạt được hiệu quả đáng khích lệ trong việc nâng cao nhận thức của chính quyền địa phương, nông dân về canh tác lúa thân thiện với môi trường. Ngoài việc góp phần giảm thiểu phát thải khí nhà kính, dự án còn mang ý nghĩa rất lớn trong nâng cao thu nhập, bảo vệ sức khỏe cho người nông dân, tái tạo đất hướng đến nền nông nghiệp sinh thái.

Chủ tịch Ban Chấp hành Trung ương Hội Nông dân Việt Nam Lương Quốc Đoàn

Nhằm xây dựng tính bền vững của dự án, Ban Quản lý dự án xác định các hoạt động kết nối thị trường đóng vai trò quan trọng. Trong đó, các hoạt động kết nối thị trường được thực hiện dưới nhiều hình thức như: Đưa sản phẩm gạo trong dự án tham gia hội chợ triển lãm nông nghiệp quốc tế; trưng bày sản phẩm tại các sự kiện lớn của tỉnh; kết nối tiêu thụ giữa doanh nghiệp và hợp tác xã tham gia dự án…

Theo Trưởng Ban Đối ngoại và Hợp tác quốc tế (Trung ương Hội Nông dân Việt Nam), Giám đốc Ban Quản lý dự án Mai Bắc Mỹ: “Qua đánh giá, sản xuất lúa trong dự án đã khẳng định được hiệu quả như thay đổi nhận thức và thói quen canh tác của nông dân; áp dụng đồng bộ kỹ thuật canh tác lúa thân thiện với môi trường giúp nông dân giảm 38,4% phát thải khí nhà kính so canh tác lúa truyền thống”.

Đến nay, có hơn 2,532 triệu nông dân áp dụng ít nhất một kỹ thuật canh tác lúa thân thiện với môi trường với diện tích hơn 314 nghìn ha. Trong quá trình triển khai được chính quyền địa phương ủng hộ và bố trí ngân sách để hỗ trợ, mở rộng dự án.

Bên cạnh đó, 100% nông dân tham gia dự án đã giảm từ 20-80% việc sử dụng phân đạm hóa học, giúp tiết giảm chi phí, tăng năng suất và nâng cao thu nhập; tỷ lệ nông dân không đốt rơm rạ giảm đáng kể, có nơi đạt 80%.

Trong đó, tại tỉnh An Giang năng suất lúa triển khai tại dự án đạt 6,48-7,2 tấn/ha; lợi nhuận trung bình mỗi ha đạt hơn 18 triệu đồng, tăng 5,6 triệu đồng so ruộng đối chứng.

Trên địa bàn tỉnh Lai Châu tham gia dự án giúp nông dân giảm 30% lượng đạm so canh tác truyền thống; tiết kiệm nước tưới; sử dụng rơm rạ để ủ gốc cây, làm thức ăn cho chăn nuôi, nguyên liệu trồng nấm và phân hữu cơ.

Thông qua dự án, đến nay tỉnh Quảng Trị có hơn 1.000 hộ tự nguyện tham gia áp dụng ít nhất một kỹ thuật canh tác lúa thân thiện với môi trường với diện tích hơn 700ha; thực hiện sản xuất lúa theo hướng này giúp phát triển hệ sinh thái, tăng khả năng chống chịu sâu, bệnh cho cây lúa, giảm chi phí, tăng lợi nhuận cho người nông dân.

Trưởng Ban Đối ngoại và Hợp tác quốc tế (Trung ương Hội Nông dân Việt Nam), Giám đốc Ban Quản lý dự án Mai Bắc Mỹ cho biết: “Trong quá trình thực hiện dự án gặp một số khó khăn do thời tiết ở một số địa phương không thuận lợi ảnh hưởng triển khai và xây dựng mô hình; sản xuất lúa ở một số địa phương manh mún nên khó nhân rộng; một số nơi người dân chưa mạnh dạn tham gia dự án”.

Trong quá trình thực hiện dự án gặp một số khó khăn do thời tiết ở một số địa phương không thuận lợi ảnh hưởng triển khai và xây dựng mô hình; sản xuất lúa ở một số địa phương manh mún nên khó nhân rộng; một số nơi người dân chưa mạnh dạn tham gia dự án.

Trưởng Ban Đối ngoại và Hợp tác quốc tế (Trung ương Hội Nông dân Việt Nam), Giám đốc Ban Quản lý dự án Mai Bắc Mỹ

Cũng tại hội thảo, nhiều đại biểu cho rằng thời gian tới, các bộ, ngành, địa phương cần tiếp tục tuyên truyền để thay đổi hành vi, nhận thức của người dân trong việc áp dụng canh tác lúa thân thiện với môi trường; tiếp tục thực hiện sản xuất lúa thân thiện với môi trường với quy mô lớn hơn và nhân rộng mô hình cũng như xây dựng vùng liên kết tiêu thụ; các địa phương có cơ chế hỗ trợ làm tem nhãn mác lúa thân thiện với môi trường để tạo thương hiệu giúp giá bán gạo cao hơn…