Vì sao nhiều ngân hàng đồng loạt thu phí tài khoản trở lại?

Gần đây, nhiều ngân hàng thương mại như Eximbank, VIB, Indovina Bank (IVB) và một số tổ chức tín dụng đã bắt đầu thông báo điều chỉnh chính sách phí dịch vụ, đặc biệt là đối với giao dịch trực tuyến và quản lý tài khoản.

Cụ thể, IVB mới đây cho biết sẽ dừng áp dụng chính sách miễn phí chuyển tiền nhanh Napas 24/7 cho toàn bộ khách hàng cá nhân. Từ ngày 1/12/2025, ngân hàng chỉ miễn hoặc giảm phí cho những khách hàng có đóng góp doanh thu dịch vụ từ 10 triệu đồng trở lên thông qua các sản phẩm như tiền gửi, thẻ hoặc khoản vay. Điều này đánh dấu sự thay đổi rõ rệt so với chiến lược miễn phí đại trà trước đây.

Không chỉ IVB, nhiều ngân hàng khác cũng bắt đầu áp dụng phí quản lý tài khoản trở lại từ tháng 12. Eximbank thu 11.000 đồng/tháng đối với tài khoản có số dư bình quân dưới 500.000 đồng, trong khi VIB áp dụng mức phí 10.000 đồng/tháng cho các tài khoản không phát sinh giao dịch trong suốt 12 tháng liên tục. Một số nhà băng thậm chí thông báo sẽ đóng vĩnh viễn tài khoản có số dư bằng 0 và không hoạt động trong 6-12 tháng.

Sự điều chỉnh này diễn ra trong bối cảnh số lượng tài khoản ngân hàng mở mới tăng nhanh trong giai đoạn bùng nổ định danh điện tử những năm 2020-2023. Tuy nhiên, nhiều tài khoản lại rơi vào tình trạng “ngủ đông”, gần như không phát sinh giao dịch nhưng vẫn tiêu tốn tài nguyên hệ thống như đối soát dữ liệu, lưu trữ thông tin và giám sát gian lận.

Thay vì miễn phí đại trà như giai đoạn trước, các ngân hàng đang chuyển sang mô hình ưu đãi có điều kiện. Chỉ những tài khoản duy trì giao dịch thường xuyên, giữ số dư tối thiểu hoặc sử dụng thêm các dịch vụ tạo doanh thu mới tiếp tục được miễn phí.

Xu hướng này cũng tương đồng với thị trường quốc tế. Ở Mỹ, Wells Fargo hay Bank of America đều thu phí tài khoản nếu khách hàng không đạt số dư tối thiểu. Tại Singapore, DBS và UOB từng áp dụng mức phí duy trì hàng tháng đối với tài khoản thấp.

Trong bối cảnh biến động, chuyên gia lưu ý khách hàng nên rà soát lại các tài khoản đang sở hữu, đóng những tài khoản không còn nhu cầu để tránh phát sinh phí hoặc rủi ro bảo mật, đồng thời theo dõi thông báo từ ngân hàng để cập nhật các chính sách mới.

Về chính sách này, chia sẻ với báo Tiền Phong, ông Nguyễn Quang Huy, Khoa Tài chính - Ngân hàng, Đại học Nguyễn Trãi nhận định, nhiều người dùng đã quen với việc được miễn phí dịch vụ tài khoản trong thời gian dài, nên khi các ngân hàng áp dụng thu phí, đặc biệt với nhóm tài khoản có số dư nhỏ, tâm lý “bị tận thu” rất dễ xuất hiện.

Trong khi đó, đứng từ góc độ tổ chức tín dụng, áp lực chi phí vận hành, đầu tư cho hạ tầng số và yêu cầu bảo mật ngày càng cao khiến việc khôi phục phí quản lý đối với tài khoản duy trì số dư thấp là xu hướng khó tránh.

Tuy vậy, theo ông Huy, việc đặt một ngưỡng cố định như 500.000 đồng/tháng hay một mức số dư tối thiểu cứng khác có thể chưa phải lựa chọn tối ưu. Bởi nhóm khách hàng có số dư thấp hiện nay có thể sẽ gửi nhiều tiền vào tài khoản hơn trong tương lai, chẳng hạn sinh viên mới đi làm hoặc những người đang trong giai đoạn khởi nghiệp - nhóm có thu nhập dự kiến tăng theo thời gian.