Nỗ lực của Việt Nam trong việc thúc đẩy tăng trưởng kinh tế bền vững, chuyển đổi số và đào tạo nguồn nhân lực có nhiều điểm tương đồng với thế mạnh của Australia. Đây chính là nền tảng thuận lợi để hai bên mở rộng hợp tác và đầu tư mang tính chiến lược.
Bối cảnh toàn cầu bất ổn
Trong bối cảnh thương mại toàn cầu đầy biến động, Australia cần đẩy mạnh mở rộng và đa dạng hóa các mối quan hệ kinh tế. Chuỗi cung ứng vẫn còn dễ tổn thương, trong khi tư tưởng bảo hộ thương mại đang một lần nữa gia tăng ảnh hưởng tại nhiều nền kinh tế lớn phương Tây.
Chính sách "Nước Mỹ trên hết" của Tổng thống Donald Trump bao gồm loạt biện pháp như tăng thuế nhập khẩu, rút khỏi các Hiệp định đa phương và thúc đẩy sản xuất nội địa. Đồng thời, Trung Quốc – đối tác thương mại lớn nhất của Australia – nhiều lần sử dụng thương mại như một công cụ gây sức ép địa chính trị. Năm 2020, Bắc Kinh áp mức thuế hơn 200% lên rượu vang Australia, khiến giá trị xuất khẩu của ngành này sụt giảm tới 30%.
Trong bối cảnh đó, việc đa dạng hóa thị trường không chỉ là điều nên làm mà còn là bước đi chiến lược.
Việt Nam vươn mình
Việt Nam đang vươn mình mạnh mẽ để trở thành điểm sáng kinh tế của khu vực, The Conversation viết.
Kể từ năm 1986, Việt Nam đã kiên định theo đuổi con đường cải cách kinh tế và vận hành theo cơ chế thị trường. Những cải cách này đã mở cửa nền kinh tế cho thương mại quốc tế, cho phép sở hữu tư nhân và tiến hành tái cấu trúc doanh nghiệp nhà nước.
Từ mức tăng trưởng chỉ 1,6% vào năm 1980, Việt Nam nay đang trên lộ trình vươn lên thành một trong 20 nền kinh tế lớn nhất thế giới. Cụ thể, theo một báo cáo gần đây từ Trung tâm Nghiên cứu Kinh tế và Kinh doanh (CEBR), Việt Nam sẽ vươn lên đứng thứ 20 toàn cầu về quy mô kinh tế vào năm 2036.
Dấu ấn của sự phát triển này được thể hiện rõ trong Lễ kỷ niệm 50 năm Ngày giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30-4-1975/30-4-2025), với các màn diễu binh quy mô lớn, trình diễn thực tế ảo 3D và triển lãm công nghệ cao – cho thấy khát vọng của Việt Nam trong việc khẳng định vị thế là một cường quốc đổi mới và công nghệ trong khu vực.
Việt Nam - Australia mở rộng hợp tác và đầu tư mang tính chiến lược?
Được biết, năm 2023, đầu tư trực tiếp từ Australia vào Việt Nam chỉ đạt 3 triệu AUD – xếp thứ 22, sau cả Thụy Sĩ và Seychelles. Thương mại hai chiều giữa hai nước năm 2022 đạt 26,3 tỷ AUD, nhưng con số này vẫn nhỏ bé so với mức 191,9 tỷ AUD trong trao đổi thương mại giữa Việt Nam và Mỹ.
Dù đã có một số doanh nghiệp lớn như BlueScope Steel, Linfox, SunRice hay RMIT University khẳng định chỗ đứng, phần lớn doanh nghiệp nhỏ và vừa – chiếm tới hơn 98% trong tổng số doanh nghiệp Australia – vẫn đứng ngoài cuộc chơi, chủ yếu lựa chọn hình thức xuất khẩu qua đối tác phân phối thay vì đầu tư trực tiếp.
Nhiều doanh nghiệp Australia vẫn ưu tiên các thị trường nói tiếng Anh hoặc thu nhập cao do quen thuộc hơn về thể chế và văn hóa.
Tuy nhiên, hiện Chính phủ Australia đã có những bước đi nhằm thu hẹp khoảng cách trong quan hệ kinh tế với Việt Nam. Chiến lược Tăng cường Hợp tác Kinh tế, ra mắt vào năm 2021, đặt mục tiêu tăng gấp đôi lượng đầu tư song phương và đưa hai nước trở thành đối tác thương mại hàng đầu của nhau.
Chiến lược này xác định các lĩnh vực ưu tiên như nông nghiệp, giáo dục, năng lượng sạch, công nghệ số và sản xuất. Tuy nhiên, nó vẫn chưa bao gồm các cơ chế bảo hộ pháp lý có hiệu lực, ưu đãi thuế quan hay các phương thức giải quyết tranh chấp rõ ràng – những yếu tố quan trọng để chuyển hóa định hướng thành hành động cụ thể.
Việc thiếu vắng các yếu tố này là điều đáng lưu ý. Nhật Bản, Hàn Quốc và Liên minh châu Âu đã triển khai các chiến lược kinh tế đồng bộ, bao gồm vốn vay ưu đãi, khung pháp lý vững chắc và các dịch vụ hỗ trợ trực tiếp tại thị trường sở tại. Những yếu tố này giúp doanh nghiệp của họ thích nghi và phát triển tại Việt Nam.
Tương tự, Liên minh châu Âu đã kết hợp xúc tiến thương mại với sự đảm bảo về pháp lý thông qua các Hiệp định như Hiệp định Thương mại Tự do Việt Nam – EU (EVFTA), tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp tiếp cận thị trường.
Dẫu vậy, việc Việt Nam - Australia nâng cấp quan hệ lên Đối tác Chiến lược Toàn diện vào năm ngoái là tín hiệu tích cực về mặt chính trị. Nhưng nếu muốn biến tiềm năng thành hiện thực, Australia cần có chính sách dài hạn, cụ thể và thực chất hơn.
Cần tháo gỡ rào cản gia nhập thị trường, tạo động lực cho khối doanh nghiệp vừa và nhỏ, và tăng cường phát triển kỹ năng chung. Bên cạnh đó, các nhà đầu tư cần được bảo đảm bằng hành lang pháp lý và thể chế vững chắc hơn.
Australia có tiềm năng lớn để mở rộng hiện diện trong các lĩnh vực đang nổi tại Việt Nam, bao gồm năng lượng tái tạo, công nghệ số, y tế, giáo dục nghề và đào tạo, hạ tầng xanh – thông minh, cũng như nông nghiệp công nghệ cao.
Nỗ lực của Việt Nam trong việc thúc đẩy tăng trưởng kinh tế bền vững, chuyển đổi số và đào tạo nguồn nhân lực có nhiều điểm tương đồng với thế mạnh của Australia. Đây chính là nền tảng thuận lợi để hai bên mở rộng hợp tác và đầu tư mang tính chiến lược.
Tham khảo The Conversation
Minh Lan - nguoiquansat.vn
Theo Thị trường tài chính
Bình luận
0 Bình luận