Vietcap: Kết luận thanh tra trái phiếu tại một số ngân hàng và doanh nghiệp chỉ mang tính rà soát hồi tố

Ngày 17/10, Thanh tra Chính phủ công bố Kết luận số 276/KL-TTCP (ngày 5/8) về việc chấp hành quy định pháp luật trong phát hành và sử dụng vốn từ trái phiếu doanh nghiệp phát hành riêng lẻ của 67 tổ chức phát hành trong giai đoạn 1/1/2015 - 30/6/2023.

Theo đó, 67 tổ chức này đã phát hành tổng cộng 827 mã trái phiếu với giá trị khoảng 462.800 tỷ đồng, chủ yếu đến từ khối tổ chức tín dụng. Cụ thể, nhóm ngân hàng gồm MBB, ACB, VPB, VIB và OCB phát hành khoảng 255.000 tỷ đồng nhằm mục đích cho vay khách hàng; nhóm Masan Group (MSN) gồm 6 công ty phát hành khoảng 64.600 tỷ đồng để tăng quy mô hoạt động, đầu tư dự án hoặc cơ cấu nợ; nhóm T&T Group phát hành 18.200 tỷ đồng cho các dự án điện gió và bất động sản; nhóm Novaland và các công ty liên quan phát hành tổng cộng hơn 90.000 tỷ đồng cho các mục đích như tăng vốn, thanh toán hợp đồng góp vốn, chuyển nhượng dự án bất động sản hoặc tái cơ cấu nợ.

Kết luận thanh tra nêu các vi phạm trong quá trình phát hành của một số đơn vị, bao gồm 5 ngân hàng (MBB, VPB, ACB, OCB, VIB), các công ty thuộc MSN và Novaland cùng các công ty con. Các vi phạm phổ biến là hồ sơ phát hành chưa đầy đủ, sử dụng vốn sai mục đích so với phương án ban đầu, hoặc chậm công bố thông tin.

Theo Vietcap, đây là cuộc thanh tra hồi tố, được triển khai theo Quyết định 605 (tháng 10/2023) và chủ yếu rà soát các đợt phát hành trong giai đoạn 2015 - 2023, tức trước và trong thời điểm thị trường trái phiếu trải qua giai đoạn siết chặt năm 2022.

Báo cáo thanh tra nhằm tổng hợp và đánh giá việc tuân thủ pháp luật trong quá khứ, không phải là tín hiệu cho thấy cơ quan quản lý đang tiếp tục thắt chặt thêm đối với thị trường trái phiếu doanh nghiệp.

Vietcap nhận định, từ cuối năm 2022 đến nay, khung pháp lý về trái phiếu doanh nghiệp đã được hoàn thiện đáng kể, với việc ban hành Nghị định 65/2022/NĐ-CP, Luật Chứng khoán 2024 và Nghị định 245/NĐ-CP. Các quy định mới hướng tới tăng cường tính minh bạch, kỷ luật công bố thông tin và bảo vệ quyền lợi nhà đầu tư, góp phần củng cố niềm tin và tạo nền tảng phát triển ổn định hơn cho thị trường trái phiếu trong giai đoạn tới.

Theo quan sát của Vietcap, đối với Masan hiện chưa có quy định hoặc kiến nghị cụ thể nào có thể dẫn đến mức xử phạt và/hoặc ảnh hưởng đến khả năng phát hành trái phiếu của tập đoàn và các công ty liên quan trong tương lai.

Phía Masan cho biết, các công ty đã thanh toán toàn bộ nghĩa vụ của các lô trái phiếu này trước hạn, không bị xử phạt do đã hết thời hiệu xử phạt vi phạm hành chính, đồng thời tập đoàn đã làm rõ các vấn đề liên quan với cơ quan chức năng.