Vụ tranh chấp hợp đồng 300 triệu USD: Petrovietnam (PVN) được tuyên bố thắng kiện nhà thầu nước ngoài

Tòa Phúc thẩm Singapore vừa ban hành bản án Vietnam Oil and Gas Group v Power Machine [2025] SGCA 50, khép lại giai đoạn quan trọng trong vụ kiện giữa Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (Petrovietnam - PVN) và Công ty Cổ phần Power Machines – ZTL, LMZ, Electrosila Energomachexport (PM).

Đây là một trong những vụ tranh chấp hợp đồng EPC (thiết kế - mua sắm vật tư, thiết bị - thi công xây dựng) lớn có yếu tố Việt Nam được xét xử tại Singapore.

Theo bản án, Tòa Phúc thẩm đã hủy phán quyết trọng tài của Trung tâm Trọng tài Quốc tế Singapore (SIAC) về việc buộc PVN phải trả hơn 300 triệu USD cho PM, đồng thời bác bỏ quyết định của Tòa Cấp cao Singapore trước đó về việc hoàn trả vụ việc cho Hội đồng trọng tài xem xét lại. Tòa cũng chấp thuận xem xét lại yêu cầu phản tố đòi 2,69 tỷ USD của PVN – vốn từng bị bác bỏ trước đây.

Tranh chấp từ dự án Nhà máy nhiệt điện Long Phú

Vụ việc bắt nguồn từ hợp đồng EPC giữa PVN và PM liên quan dự án xây dựng Nhà máy Nhiệt điện Long Phú tại miền Nam Việt Nam. PM là tổng thầu dự án nhưng ngừng thi công từ năm 2018 sau khi bị Mỹ áp đặt lệnh trừng phạt vì hoạt động thương mại tại Crimea, khiến dự án đình trệ.

PVN sau đó khởi kiện PM tại SIAC. Đến tháng 11/2023, Hội đồng trọng tài gồm Giáo sư Doug Jones (Úc), ông Ilya Nikiforov (hãng luật EPAM, Nga) và ông David Bateson (Anh) đã ra phán quyết buộc PVN bồi thường hơn 300 triệu USD.

Tháng 7/2024, PVN yêu cầu hủy phán quyết do vi phạm nguyên tắc công bằng tự nhiên. Tòa Cấp cao Singapore thừa nhận có vi phạm nhưng vẫn giao vụ việc lại cho chính hội đồng trọng tài đó xem xét. PVN phản đối, cho rằng hội đồng này đã mất tính khách quan và công bằng.

Tòa Phúc thẩm đồng tình với lập luận của PVN

Xem xét kháng cáo, Tòa Phúc thẩm Singapore đồng ý với lập luận của PVN, hủy toàn bộ phán quyết trọng tài và quyết định của Tòa Cấp cao, đồng thời tuyên PVN được nhận 140.000 SGD án phí.

Theo nhận định của Tòa, Hội đồng trọng tài đã vi phạm nghiêm trọng nguyên tắc công bằng tự nhiên, khiến có cơ sở hợp lý nghi ngờ về sự thiên vị. Do đó, hội đồng này không thể được tin tưởng để tự xem xét lại phán quyết trước đây.

Tòa cũng chỉ ra rằng Hội đồng trọng tài đã đưa ra kết luận dù không có chứng cứ từ bất kỳ chuyên gia nào của hai bên. Điều này cho thấy dấu hiệu định kiến và thiếu cơ sở hợp lý trong lập luận.

"Tòa cho rằng lập luận và kết luận của Hội đồng trọng tài không có mối liên hệ hợp lý với các chứng cứ và luận điểm được trình bày", bản án nêu rõ.

Luật sư Nguyễn Trung Nam (Đoàn Luật sư TP. HCM, hãng luật EPLegal) – người đại diện PVN trong toàn bộ vụ kiện - cho biết:
“Chúng tôi đã nhiều lần khẳng định rằng ba trọng tài viên trong hội đồng không thể được tin tưởng để xét xử khách quan và công bằng. Việc Tòa Phúc thẩm ghi nhận đầy đủ quan điểm của PVN là kết quả của nỗ lực kiên trì suốt nhiều năm”.

Trong giai đoạn trọng tài, PVN được đại diện bởi Tiến sĩ Colin Ong KC và đội ngũ luật sư của hãng EPLegal. Luật sư Nam cho biết phán quyết này là bước ngoặt quan trọng, thể hiện quyết tâm của phía Việt Nam trong việc bảo vệ nguyên tắc thượng tôn pháp luật trên trường quốc tế.