Chu kỳ ‘tiền rẻ’ sắp khép lại, thị trường chứng khoán bước vào giai đoạn mới

Trong báo cáo tháng 10/2025 của The Ballad Fund (TBLF) mới công bố, SGI Capital cho biết dù Việt Nam vừa được FTSE Russell đưa vào lộ trình nâng hạng lên nhóm thị trường mới nổi thứ cấp từ tháng 9/2026, thị trường chứng khoán trong nước vẫn chịu áp lực bán mạnh từ khối ngoại.

Chỉ riêng tháng 10, nhà đầu tư nước ngoài đã bán ròng khoảng 24.000 tỷ đồng, kéo VN-Index giảm hơn 100 điểm, trong khi giá trị giao dịch lao dốc so với giai đoạn trước. Tính từ đầu năm, dòng vốn ngoại rút ròng vượt 125.000 tỷ đồng, mức cao nhất trong nhóm các thị trường mới nổi có quy mô tương đương.

Theo SGI Capital, áp lực bán ra phần nào đến từ hoạt động chốt lời của khối ngoại, song nguyên nhân lớn hơn đến từ lo ngại rủi ro tỷ giá. Đồng VND đã giảm trung bình 5% mỗi năm kể từ 2022, khiến nhà đầu tư nước ngoài yêu cầu mức định giá hấp dẫn hơn trước khi quay lại giải ngân.

Ở chiều ngược lại, dòng tiền trong nước cũng có dấu hiệu suy yếu do phải hấp thụ lực bán từ khối ngoại và phân bổ vào các đợt IPO, phát hành thêm cổ phiếu. Thanh khoản trên sàn chỉ còn một nửa so với đỉnh tháng 8, trong khi dư nợ margin tăng gấp đôi so với năm 2022, liên tục lập đỉnh mới.

SGI Capital cảnh báo việc dư nợ margin tăng kỷ lục trong bối cảnh lãi suất đi lên là rủi ro đáng lưu ý. Lãi suất huy động và cho vay tăng khiến cầu mua suy yếu, đặc biệt ảnh hưởng đến nhóm ngân hàng, chứng khoán và bất động sản – những ngành nhạy cảm với chi phí vốn.

Sau khi VN-Index lùi về dưới ngưỡng 1.600 điểm, định giá toàn thị trường đã hạ nhiệt. Nhóm ngân hàng quay về vùng trung vị, phản ánh phần nào khó khăn ngắn hạn, trong khi nhóm phi tài chính, nhất là các tập đoàn tư nhân lớn, vẫn đang giao dịch ở vùng định giá cao và kém hấp dẫn hơn tương đối.

SGI Capital cho rằng, các chu kỳ trước từng chứng kiến doanh nghiệp và nhà đầu tư cá nhân sử dụng vốn vay ngắn hạn để đầu tư cổ phiếu khi lãi suất thấp và rủi ro chỉ xuất hiện khi thị trường rung lắc mạnh. Do đó, nhịp giảm tháng 10 được xem là một giai đoạn tái cân bằng sau chu kỳ “tiền rẻ” kéo dài từ giữa năm 2023.

“Chu kỳ tiền rẻ kéo dài từ tháng 5/2023 đang tiến đến giai đoạn cuối. Thanh khoản dần thu hẹp, còn mặt bằng lãi suất nhiều khả năng sẽ phải điều chỉnh tăng trong thời gian tới”, báo cáo của SGI Capital nhận định.

Dù vậy, quỹ cho rằng mặt bằng định giá thấp hơn đang mở ra cơ hội tích lũy dài hạn cho nhà đầu tư, nhất là khi nền kinh tế Việt Nam vẫn duy trì triển vọng tăng trưởng ổn định.

SGI Capital cho biết đang chuẩn bị tái cơ cấu danh mục, tập trung vào các cơ hội giá trị khi thị trường bước vào giai đoạn cân bằng mới.

Trong tháng 10, The Ballad Fund đạt hiệu suất 1,4%, nâng lũy kế từ đầu năm lên 14,7%, bằng khoảng một nửa mức tăng của VN-Index. Quỹ cũng nâng tỷ trọng tiền mặt lên 64,8%, đồng thời loại hai mã QNS (tiêu dùng) và TCB (ngân hàng) khỏi danh mục, hiện chỉ còn 8 cổ phiếu chính gồm: MWG, TLG, SIP, FMC, PNJ, PLX, TV2 và SAB.