Chủ tịch CMC: Chúng tôi có thể xây dựng đô thị khoa học công nghệ hàng nghìn hecta cho Việt Nam

Trong bối cảnh Việt Nam đặt mục tiêu phát triển nhanh và đột phá dựa trên khoa học – công nghệ, đổi mới sáng tạo và trí tuệ nhân tạo (AI), bài toán lớn được đặt ra không chỉ là đầu tư bao nhiêu, mà quan trọng hơn là ai dẫn dắt và kết nối các nguồn lực.

Tại Diễn đàn Kinh tế Việt Nam 2025, triển vọng 2026, câu hỏi then chốt được đặt ra là: Làm thế nào để kết nối hiệu quả giữa hoạt động nghiên cứu của Nhà nước tại các viện, trường với nghiên cứu, ứng dụng, thương mại hóa của doanh nghiệp, thay vì mỗi bên đi trên những “đường song song”?

Trả lời câu hỏi này, ông Nguyễn Trung Chính – Chủ tịch Tập đoàn CMC, cho rằng Việt Nam cần sớm xác lập mô hình tăng trưởng mới dựa trên khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo, coi đây là động lực tăng trưởng chủ lực trong giai đoạn tới.

“Đây là định hướng chiến lược rất quan trọng và cần được thúc đẩy mạnh mẽ. Chúng ta thường nói đến chuyển đổi số và chuyển đổi xanh, và chính hai yếu tố này sẽ tạo ra động lực tăng trưởng kinh tế mới cho Việt Nam”, ông Chính nhấn mạnh.

Theo Chủ tịch CMC, Nghị quyết 68 đã xác định rõ vai trò của kinh tế nhà nước và kinh tế tư nhân, song vấn đề cốt lõi là phát huy đúng vai trò và sức mạnh của từng khu vực. Trong lĩnh vực AI, kinh tế tư nhân không chỉ đi cùng mà hoàn toàn có thể đóng vai trò dẫn dắt.

Ông dẫn chứng, việc CMC công bố chiến lược phát triển AI vào tháng 9/2024 đã tạo ra một làn sóng mạnh mẽ trong xã hội, góp phần thay đổi nhận thức và thúc đẩy AI trở thành một chiến lược chuyển đổi quốc gia.

“Chúng tôi đã chuẩn bị cho AI hàng chục năm. Khi tuyên bố chiến lược, điều đó lập tức nhận được sự hưởng ứng rất lớn. Điều này cho thấy kinh tế tư nhân không đi sau mà có thể đi trước, thậm chí dẫn dắt”, ông Chính nói.

Từ thực tiễn đó, Chủ tịch CMC kiến nghị Chính phủ nên tập trung đầu tư và đặt niềm tin vào các doanh nghiệp dẫn dắt, thay vì chỉ giới hạn vào khu vực nhà nước.

“Hạ tầng số, hạ tầng AI không có nghĩa là Nhà nước phải tự làm hoặc chỉ giao cho doanh nghiệp nhà nước. Doanh nghiệp tư nhân hoàn toàn đủ năng lực và sẵn sàng đầu tư”, ông Chính khẳng định, đồng thời cho biết CMC sẵn sàng trở thành một trong những doanh nghiệp nòng cốt trong phát triển AI quốc gia.

Bên cạnh hạ tầng, ông Nguyễn Trung Chính chỉ ra điểm nghẽn lớn về chính sách. Theo khảo sát của CMC khi làm việc với các nhà đầu tư quốc tế, chính sách kinh tế số của Việt Nam hiện chưa đủ sức cạnh tranh so với Singapore hay Thái Lan.

“Các tập đoàn công nghệ toàn cầu lớn vẫn chưa chọn Việt Nam là điểm đến. Khi hỏi lý do, họ nói thẳng là chính sách của chúng ta chưa hấp dẫn bằng các nước trong khu vực”, ông Chính chia sẻ.

Từ đó, ông kiến nghị Chính phủ lập bảng so sánh chính sách kinh tế số giữa Việt Nam với Singapore, Malaysia…, để chỉ rõ những điểm còn thua kém, từ đó xây dựng chính sách ít nhất là cạnh tranh, thậm chí phải tốt hơn nếu muốn thu hút dòng vốn công nghệ cao.

Kiến nghị thứ ba được Chủ tịch CMC đặc biệt nhấn mạnh là nguồn nhân lực và không gian cho đổi mới sáng tạo. Ông cho rằng Việt Nam có lợi thế lớn với khu vực tư nhân, các trường đại học tư thục và các viện nghiên cứu đang phát triển nhanh.

CMC hiện đang xây dựng mô hình trung tâm đổi mới sáng tạo “ba nhà”, gồm Nhà nước, doanh nghiệp tư nhân và trường đại học tại Hà Nội, TP.HCM và Đà Nẵng, đồng thời học tập kinh nghiệm từ Singapore, Hàn Quốc và các nước phát triển.

“Các quốc gia này đều có chính sách ưu đãi rất đặc biệt cho mô hình trung tâm đổi mới sáng tạo. Nhà nước tin tưởng và giao việc cho doanh nghiệp”, ông Chính nói.

Ông đưa ra một so sánh đáng chú ý: Singapore là quốc gia rất nhỏ nhưng vẫn dành tới 200 ha để xây dựng đô thị khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo. Trong khi đó, với quỹ đất lớn hơn rất nhiều, Việt Nam - đặc biệt là TP.HCM hoàn toàn có thể xây dựng các đô thị khoa học công nghệ quy mô hàng nghìn hecta.

“Và với tư cách là doanh nghiệp tư nhân, chúng tôi hoàn toàn có thể đảm nhận những nhiệm vụ như vậy, nếu Nhà nước tin tưởng và giao việc”, Chủ tịch CMC khẳng định.