Hòa Phát, Formosa đệ đơn, Bộ Công Thương vào cuộc điều tra chống lẩn tránh biện pháp phòng vệ thương mại với một số sản phẩm thép cán nóng từ Trung Quốc

Ngày 27/10, Bộ Công Thương ban hành quyết định về việc điều tra chống lẩn tránh biện pháp phòng vệ thương mại đối với một số sản phẩm thép cán nóng có xuất xứ từ Trung Quốc.

Theo quyết định, các sản phẩm thép cán nóng nằm trong diện điều tra (mã vụ việc AC03.AD20) có khổ rộng lớn hơn 1.880mm và nhỏ hơn hoặc bằng 2.300mm. Các sản phẩm bị điều tra thuộc các mã HS: 7208.25.00, 7208.26.00, 7208.27.19, 7208.27.99, 7208.36.00, 7208.37.00, 7208.38.00, 7208.39.20, 7208.39.40, 7208.39.90, 7208.52.00, 7208.53.00, 7208.54.90, 7208.90.90, 7211.14.15, 7211.14.16, 7211.14.19, 7211.19.13, 7211.19.19, 7211.90.12, 7211.90.19, 7225.30.90, 7225.40.90, 7225.99.90, 7226.91.10, và 7226.91.90.

Việc điều tra được tiến hành nhằm xác minh khả năng các sản phẩm này lẩn tránh thuế chống bán phá giá đã được áp dụng trước đó với thép cán nóng từ Trung Quốc, đồng thời đảm bảo môi trường cạnh tranh công bằng cho ngành thép trong nước.

Quá trình điều tra sẽ được thực hiện theo đúng quy định của pháp luật về phòng vệ thương mại, bao gồm việc thu thập thông tin, thẩm tra và đánh giá tác động nếu có hành vi lẩn tránh.

Trước đó, ngày 4/7/2025, Bộ Công Thương đã ban hành quyết định áp dụng thuế chống bán phá giá chính thức đối với thép cán nóng xuất xứ Trung Quốc, đồng thời chấm dứt điều tra với các sản phẩm tương tự từ Ấn Độ.

Ngày 3/6/2025, Cục Phòng vệ thương mại tiếp nhận hồ sơ yêu cầu điều tra hành vi lẩn tránh thuế chống bán phá giá đối với một số sản phẩm thép cán nóng khổ rộng lớn hơn 1.880mm và nhỏ hơn hoặc bằng 2.300mm có xuất xứ từ Trung Quốc. Hồ sơ được gửi bởi hai doanh nghiệp sản xuất trong nước gồm Công ty Cổ phần Thép Hòa Phát Dung Quất và Công ty TNHH Gang thép Hưng nghiệp Formosa Hà Tĩnh.

Sau ba lần bổ sung hồ sơ, đến ngày 18/9/2025, Cục Phòng vệ thương mại xác nhận hồ sơ đã đầy đủ, hợp lệ và đủ điều kiện để tiến hành điều tra theo quy định của pháp luật Việt Nam về chống lẩn tránh biện pháp phòng vệ thương mại.

Hàng hóa bị điều tra là thép cán nóng, có độ dày từ 1,2mm đến 25,4mm, khổ rộng từ hơn 1.880mm đến 2.300mm, chưa qua gia công quá mức cán nóng, có thể đã hoặc chưa tẩy gỉ, không phủ, mạ hoặc tráng, có thể có phủ dầu hoặc không, với hàm lượng carbon nhỏ hơn hoặc bằng 0,3% theo khối lượng.

Một số sản phẩm được loại trừ khỏi phạm vi điều tra gồm thép cán nóng có hàm lượng carbon lớn hơn 0,3%, thép cán nóng dạng tấm dày từ 10mm trở lên, và các sản phẩm đã được loại trừ trong Quyết định số 1959/QĐ-BCT.

Việc điều tra sẽ tập trung làm rõ khả năng hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc có hành vi thay đổi không đáng kể để tránh thuế chống bán phá giá đang được áp dụng. Các tổ chức, cá nhân có liên quan có thể đăng ký tham gia vụ việc để cung cấp thông tin và bảo vệ quyền lợi hợp pháp của mình trong quá trình điều tra.

Bộ Công Thương giao Cục Phòng vệ thương mại chủ trì triển khai điều tra, phối hợp với các cơ quan, tổ chức và doanh nghiệp liên quan thực hiện theo đúng quy định pháp luật. Quyết định số 3176/QĐ-BCT có hiệu lực kể từ ngày ký.

Hiện tại, ngành thép Việt Nam đang được hưởng lợi từ hệ thống biện pháp phòng vệ thương mại chặt chẽ. Hai vụ áp thuế chống bán phá giá AD19 (thép mạ) và AD20 (thép cán nóng HRC) đều đã có hiệu lực trong 5 năm, cùng với biện pháp tự vệ đối với thép xây dựng, tạo tấm “lá chắn” vững chắc trước thép giá rẻ Trung Quốc.

Trong 6 tháng đầu năm 2025, Việt Nam nhập gần 650.000 tấn HRC khổ rộng từ Trung Quốc, tăng 15 lần so với cùng kỳ năm trước. Điều này gây áp lực cạnh tranh lớn lên sản phẩm nội địa.

Chứng khoán SSI cho biết việc áp thuế chính thức khả năng cao diễn ra trong quý I/2026, Hòa Phát và Formosa sẽ hưởng lợi trực tiếp, trong khi các doanh nghiệp thép mạ như HSG, NKG, GDA… sẽ chịu bất lợi vì chi phí đầu vào tăng.