Lãnh đạo UBCKNN: Sẽ hỗ trợ thêm nhiều doanh nghiệp huy động vốn xanh cho các dự án năng lượng tái tạo

Sáng ngày 30/10, tại Hà Nội, Tạp chí Nhà đầu tư tổ chức Hội thảo "Chuyển đổi năng lượng xanh nhìn từ Nghị quyết 70 của Bộ Chính trị".

Trong phần thảo luận, dưới góc nhìn là một kênh dẫn vốn quan trọng của các doanh nghiệp tham gia vào các dự án năng lượng xanh, bà Phạm Thị Thùy Linh - Trưởng Ban Phát triển thị trường chứng khoán, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) - nhấn mạnh: “Thị trường chứng khoán đang đóng vai trò ngày càng quan trọng trong huy động vốn xanh cho mục tiêu phát thải ròng bằng không vào năm 2050”.

Theo bà Linh, UBCKNN xác định mục tiêu trọng tâm là phát triển thị trường vốn xanh, tạo điều kiện để doanh nghiệp huy động vốn cho các dự án năng lượng tái tạo, phát triển bền vững thông qua phát hành cổ phiếu hoặc trái phiếu.

Ngay từ năm 2021, UBCKNN đã ban hành “Sổ tay hướng dẫn công bố thông tin về phát hành trái phiếu xanh”, giúp doanh nghiệp tiếp cận nguồn vốn xanh theo thông lệ quốc tế nhưng vẫn phù hợp với quy định pháp luật Việt Nam. Tháng 10 vừa qua, UBCKNN tiếp tục tổ chức hội nghị tại Hà Nội và TP. HCM để giới thiệu phiên bản cập nhật của sổ tay này, hướng dẫn cụ thể hơn về công bố thông tin trước và sau phát hành, hỗ trợ doanh nghiệp phát hành trái phiếu xanh trong nước cũng như tiếp cận vốn quốc tế.

Về cơ sở pháp lý, hệ thống quy định cho hoạt động phát hành trái phiếu hiện đã tương đối đầy đủ, gồm:

- Phát hành ra công chúng được điều chỉnh theo Nghị định 35/2024/NĐ-CP;

- Phát hành riêng lẻ theo Nghị định 153, 65 và 08;

- Phát hành trái phiếu Chính phủ được quy định riêng trong Nghị định 08/2023/NĐ-CP.

Điều quan trọng hiện nay là xác định và chứng nhận tiêu chí “xanh” để doanh nghiệp đủ điều kiện hưởng các ưu đãi chính sách. Cụ thể, Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp (sửa đổi) có hiệu lực từ tháng 10/2025 đã bổ sung ưu đãi thuế cho doanh nghiệp phát hành và nhà đầu tư mua trái phiếu xanh, tín chỉ carbon, bao gồm miễn thuế thu nhập với lãi trái phiếu xanh. Chính sách tương tự cũng đang được xem xét đưa vào Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi).

Ngoài ra, Bộ Tài chính đã sớm ban hành các chính sách miễn, giảm phí và lệ phí liên quan đến đăng ký, lưu ký và niêm yết trái phiếu xanh theo Thông tư 83/2024/TT-BTC, nhằm khuyến khích phát hành và giao dịch loại tài sản này.

Về phía các doanh nghiệp niêm yết, UBCKNN đã tích hợp nội dung báo cáo phát triển bền vững vào quy định công bố thông tin thường niên (Thông tư 96/2021/TT-BTC). Các Sở giao dịch chứng khoán thường xuyên đánh giá, chấm điểm thực hành ESG của doanh nghiệp, qua đó giúp doanh nghiệp nâng cao uy tín, mở rộng cơ hội tiếp cận nguồn vốn xanh trong và ngoài nước.

Theo bà Linh, trong thời gian tới, UBCKNN sẽ sửa đổi Thông tư 96 để chuẩn hóa nội dung báo cáo phát triển bền vững theo tiêu chí quốc tế.

Cùng với đó, UBCKNN cũng đang vận hành Bộ Chỉ số Doanh nghiệp Phát triển Bền vững từ năm 2017, hiện lựa chọn khoảng 20 doanh nghiệp trong rổ VN100 có kết quả tốt về ESG, năng lượng tái tạo và chuyển đổi xanh. Sắp tới, UBCKNN sẽ xem xét mở rộng phạm vi của chỉ số này nhằm khuyến khích thêm nhiều doanh nghiệp có quy mô vốn hóa vừa và nhỏ tham gia.

Một nội dung khác được nhiều đại biểu quan tâm là thị trường tín chỉ carbon. Về vấn đề này, Bộ Tài chính đang chủ trì xây dựng Nghị định về tổ chức sàn giao dịch tín chỉ carbon, trong đó UBCKNN là đơn vị phối hợp. Dự thảo đã qua vòng thẩm định của Bộ Tư pháp và sẽ sớm được trình Chính phủ ban hành. Theo kế hoạch, sàn giao dịch tín chỉ carbon quốc gia sẽ được triển khai tại Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội (HNX), hoạt động thanh toán, bù trừ thông qua Trung tâm Lưu ký Chứng khoán Việt Nam (VSDC).

UBCKNN kỳ vọng rằng, cùng với thị trường trái phiếu xanh, báo cáo phát triển bền vững và sàn tín chỉ carbon, thị trường chứng khoán Việt Nam sẽ trở thành kênh huy động vốn hiệu quả cho tiến trình chuyển đổi năng lượng xanh và phát triển bền vững, góp phần thực hiện cam kết phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050.