Loạt ông lớn xây dựng Coteccons, Hòa Bình… bước vào cuộc cạnh tranh mới với doanh nghiệp của tỷ phú Phạm Nhật Vượng

CTCP Phát triển và Đầu tư Xây dựng VinCons (thuộc Tập đoàn Vingroup của tỷ phú Phạm Nhật Vượng) mới đây thông báo kế hoạch tuyển dụng tới 100.000 lao động xây dựng để phục vụ các đại dự án triển khai trên toàn quốc. Lực lượng tuyển dụng trải rộng ở nhiều nhóm nghề như xây, trát, ốp lát, sơn bả, thép - bê tông, thạch cao, điện, cấp thoát nước, điều hòa, hàn… với địa điểm làm việc linh hoạt từ Bắc vào Nam.

Trước đó, Tổng Giám đốc VinCons Lê Hồng Phong đã trực tiếp gửi “tâm thư” tới cộng đồng công nhân xây dựng trên cả nước nhằm kêu gọi gia nhập doanh nghiệp. Trong thư, lãnh đạo VinCons đưa ra loạt chính sách đãi ngộ được đánh giá là vượt trội so với mặt bằng chung của ngành, gồm mức lương từ 14 - 47 triệu đồng mỗi tháng, thanh toán đều đặn 2 lần/tháng; đầy đủ BHYT, BHXH, bảo hiểm tai nạn lao động 24/7; chế độ quà Tết, chi phí liên hoan, hỗ trợ lái cẩu, hỗ trợ làm thêm khi phát sinh nhiệm vụ. Người lao động còn được nuôi ăn 3 bữa mỗi ngày, bố trí chỗ ở tiện nghi tại công trường.

Đây được xem là đợt tuyển dụng quy mô lớn nhất trong lịch sử hoạt động của VinCons, đồng thời đánh dấu bước chuyển chiến lược quan trọng của doanh nghiệp. Thay vì chỉ tập trung thi công các dự án nội bộ cho Vingroup, VinCons đang định hướng trở thành tổng thầu xây dựng hiện đại, quy mô lớn và chuyên nghiệp hàng đầu Việt Nam, từng bước vươn ra thị trường quốc tế.

Tuy nhiên, động thái này cũng phát đi tín hiệu về một cuộc cạnh tranh mới trong ngành xây dựng, đó là cuộc đua giành nhân lực - bài toán vốn đã nan giải nhiều năm qua.

Nhu cầu nhân lực trong lĩnh vực xây dựng và kiến trúc đang tăng rất mạnh, mỗi năm cần bổ sung khoảng 400.000 - 500.000 lao động. Dự kiến đến năm 2030, tổng lao động ngành xây dựng có thể đạt 12 - 13 triệu người, trong khi lĩnh vực sản xuất vật liệu xây dựng cũng cần thêm gần 3 triệu nhân sự. Thực tế, nhiều doanh nghiệp trong ngành đang rơi vào tình trạng “vàng mắt” tuyển người nhưng không đáp ứng đủ nhu cầu.

Số liệu từ TopCV cho thấy thu nhập trung bình của kỹ sư xây dựng hiện vào khoảng 15,5 triệu đồng/tháng. So sánh với mức đãi ngộ mà VinCons đưa ra, có thể thấy sức hút nhân sự của doanh nghiệp này là rất lớn.

Cuộc cạnh tranh nhân lực cũng đang diễn ra gay gắt tại nhiều nhà thầu lớn khác. Tại ngày 30/9, Coteccons có khoảng 3.218 nhân sự cơ hữu, song lực lượng lao động tại công trường lên tới hơn 30.000 người thông qua hệ thống nhà thầu phụ và lao động thời vụ. Doanh nghiệp này áp dụng chính sách đãi ngộ khá cao, khi trong năm tài chính 2025, nhóm nhân sự có hiệu suất xuất sắc nhất được thưởng tới 6 tháng lương, nhóm xuất sắc được thưởng 4,5 tháng lương, bên cạnh các khoản thưởng theo dự án.

Lượng backlog (giá trị hợp đồng chưa thực hiện) đạt 51.600 tỷ đồng ở cuối quý III/2025 - mức cao nhất trong lịch sử Coteccons cho thấy khối lượng công việc dồi dào và nhu cầu nhân lực tiếp tục tăng trong những năm tới.

Xây dựng Hòa Bình từng có giai đoạn đỉnh cao năm 2019 với 31.500 nhân sự, bao gồm hơn 24.000 công nhân thầu phụ. Tuy nhiên, giai đoạn hậu Covid-19 đầy khó khăn đã khiến quy mô nhân sự của doanh nghiệp thu hẹp mạnh, chỉ còn 1.262 người theo báo cáo tài chính. Dù vậy, hoạt động kinh doanh của HBC đang tăng tốc trở lại. Chỉ trong khoảng nửa năm từ tháng 10/2024 - 4/2025, doanh nghiệp đã trúng thầu 14 dự án với tổng giá trị hơn 8.000 tỷ đồng. Backlog tại quý III/2025 đã vượt 10.000 tỷ đồng, kéo theo nhu cầu tái mở rộng lực lượng lao động.

Newtecons cho biết doanh nghiệp hiện có khoảng 15.000 nhân công và cần bổ sung thêm ít nhất 5.000 người để đáp ứng mục tiêu tăng trưởng. Trong khi đó, UDIC cho biết đơn vị đang có khoảng 10.000 công nhân, nhưng khối lượng công việc sắp tới dự kiến tăng gấp 1,5 - 2 lần, khiến nguồn nhân lực hiện tại không còn đáp ứng đủ. Vinaconex ghi nhận 7.293 lao động tại cuối năm 2024, trong đó hơn một nửa là lao động thời vụ.

Về triển vọng ngành, FPTS cho rằng có 2 động lực tăng trưởng quan trọng nhất của lĩnh vực xây dựng trong giai đoạn tới vẫn đến từ đầu tư công và sự phục hồi của xây dựng dân dụng khi thị trường bất động sản khởi sắc.

Bộ Tài chính ước tính tổng vốn đầu tư công kế hoạch năm 2026 có thể đạt khoảng 1,08 triệu tỷ đồng, tăng 12% so với năm trước, tập trung vào các dự án hạ tầng trọng điểm quốc gia. Song song với đó, thị trường bất động sản dân dụng và công nghiệp đang dần phục hồi nhờ tháo gỡ vướng mắc pháp lý và dòng vốn tín dụng được khơi thông.

Trong Báo cáo Đánh giá Việt Nam ngành xây dựng - vật liệu xây dựng, Vietnam Report cho biết có tới 47,2% doanh nghiệp VNR500 tin rằng ngành sẽ tăng trưởng mạnh trong năm tới, nhờ chu kỳ đầu tư công mới và chính sách mở khóa nguồn lực hạ tầng, đặc biệt ở các lĩnh vực giao thông, năng lượng, đô thị và nhà ở xã hội.

Những yếu tố này cho thấy, cuộc cạnh tranh nhân sự trong ngành xây dựng nhiều khả năng sẽ còn tiếp diễn gay gắt trong các năm tới, khi nhu cầu thi công tăng nhanh trong bối cảnh nguồn cung lao động chưa theo kịp.