Tín dụng tăng 16,56% và bài toán vốn cho giai đoạn 2026-2030

Tại Diễn đàn Kinh tế Việt Nam 2025, triển vọng 2026 diễn ra ngày 16/12, vấn đề huy động và sử dụng hiệu quả các nguồn lực tài chính cho mục tiêu tăng trưởng giai đoạn 2026-2030 được đặt ra như một trọng tâm chính sách, trong bối cảnh Việt Nam hướng tới mục tiêu tăng trưởng hai con số trong những năm tới. Bài toán này được xem là điều kiện then chốt để duy trì đà tăng trưởng cao, thu hẹp khoảng cách với các nền kinh tế đi trước và nâng cao vị thế của Việt Nam trong chuỗi giá trị toàn cầu.

Phát biểu tại Diễn đàn, Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Phạm Thanh Hà cho biết, mục tiêu tăng trưởng cao trong giai đoạn 2026-2030 đòi hỏi Việt Nam phải huy động đủ lớn các nguồn lực tài chính và phân bổ vốn hiệu quả, gắn với khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo. Theo định hướng này, tăng trưởng không chỉ dựa vào mở rộng quy mô vốn mà phải chuyển dịch sang mô hình dựa trên năng suất, chất lượng và hiệu quả sử dụng nguồn lực.

Trong bối cảnh kinh tế thế giới còn nhiều bất ổn, từ biến động địa chính trị đến rủi ro khí hậu và chu kỳ thắt chặt tài chính toàn cầu, yêu cầu đặt ra với chính sách trong nước là vừa duy trì ổn định vĩ mô, vừa tạo không gian cho các động lực tăng trưởng mới. Các trụ cột chính sách được ban hành trong năm 2025 về khoa học công nghệ, hội nhập quốc tế, hoàn thiện thể chế và phát triển kinh tế tư nhân đã tạo nền tảng quan trọng để kích hoạt các nguồn lực xã hội, trong đó hệ thống tài chính giữ vai trò dẫn truyền vốn chủ lực.

Trên thực tế, tín dụng ngân hàng tiếp tục là kênh cung ứng vốn trọng yếu cho nền kinh tế. Quy mô tín dụng mở rộng đi cùng với điều hành theo hướng chủ động, linh hoạt, bám sát khả năng hấp thụ vốn của doanh nghiệp và người dân. Việc ưu tiên vốn cho các lĩnh vực sản xuất, kinh doanh, khu vực nông nghiệp, nông thôn, doanh nghiệp nhỏ và vừa, cùng các ngành ứng dụng công nghệ cao đã góp phần cải thiện chất lượng tăng trưởng và giảm thiểu rủi ro hệ thống.

Ở góc độ điều hành, bà Hà Thu Giang, Vụ trưởng Vụ Tín dụng các ngành kinh tế cho biết, đến ngày 27/11/2025, dư nợ tín dụng toàn hệ thống đạt trên 18,2 triệu tỷ đồng, tăng 16,56% so với cuối năm 2024, phản ánh vai trò kênh dẫn vốn chủ lực của tín dụng ngân hàng đối với nền kinh tế. Cơ cấu tín dụng tiếp tục chuyển dịch theo hướng phù hợp với cơ cấu các ngành kinh tế, trong đó tín dụng nông nghiệp, nông thôn chiếm khoảng 23% và tín dụng đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa chiếm khoảng 19%.

Bên cạnh mở rộng quy mô, khuôn khổ pháp lý cho hoạt động tín dụng cũng được rà soát và hoàn thiện nhằm bảo đảm đồng bộ với Luật Các tổ chức tín dụng năm 2024, đồng thời phù hợp với chủ trương cải cách thủ tục hành chính và thúc đẩy chuyển đổi số. Việc điều chỉnh kịp thời các chính sách tín dụng theo ngành, lĩnh vực giúp dòng vốn đi vào thực chất, hạn chế tình trạng dồn vốn vào các khu vực tiềm ẩn rủi ro.

Nhiều chương trình tín dụng trọng điểm tiếp tục được triển khai và mở rộng quy mô. Chương trình tín dụng đối với lĩnh vực nông, lâm, thủy sản đạt khoảng 185 nghìn tỷ đồng, với tỷ lệ giải ngân gần 94%. Chương trình cho vay liên kết sản xuất, chế biến và tiêu thụ lúa gạo chất lượng cao ghi nhận doanh số giải ngân lũy kế gần 3.000 tỷ đồng chỉ sau vài tháng triển khai. Song song với đó, chương trình kết nối ngân hàng doanh nghiệp được tổ chức trên phạm vi toàn quốc, góp phần tháo gỡ khó khăn, cải thiện khả năng tiếp cận vốn và nâng cao hiệu quả sử dụng tín dụng.

Cùng với tín dụng thương mại, tín dụng chính sách tiếp tục đóng vai trò quan trọng trong bảo đảm an sinh xã hội và ổn định kinh tế. Dư nợ tín dụng chính sách đã vượt 398 nghìn tỷ đồng, hỗ trợ hơn 6,8 triệu người nghèo và các đối tượng chính sách khác. Các giải pháp cơ cấu lại thời hạn trả nợ, giữ nguyên nhóm nợ đối với khách hàng gặp khó khăn do nguyên nhân khách quan cũng góp phần duy trì dòng vốn cho sản xuất, kinh doanh, giảm áp lực tài chính trong ngắn hạn.

Tuy nhiên, thách thức đặt ra trong giai đoạn tới là nhu cầu vốn trung và dài hạn cho các dự án, công trình trọng điểm quốc gia ngày càng lớn, trong khi nguồn vốn huy động của hệ thống ngân hàng chủ yếu là tiền gửi ngắn hạn, chiếm khoảng 80% tổng tiền gửi. Sự phát triển chưa tương xứng của thị trường vốn và thị trường trái phiếu doanh nghiệp khiến áp lực cung ứng vốn tiếp tục dồn lên hệ thống ngân hàng, làm gia tăng yêu cầu về cân đối kỳ hạn và quản trị rủi ro.

Trong bối cảnh đó, việc phát triển đồng bộ thị trường vốn, thúc đẩy các kênh dẫn vốn trung và dài hạn, song song với điều hành tín dụng linh hoạt, được xem là điều kiện cần để hiện thực hóa mục tiêu tăng trưởng hai con số giai đoạn 2026-2030. Dòng vốn cần được định hướng mạnh hơn vào các lĩnh vực sản xuất, kinh doanh, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, chuyển đổi số và các dự án hạ tầng có tính lan tỏa cao.

Từ các thảo luận tại Diễn đàn Kinh tế Việt Nam 2025, có thể thấy hệ thống tài chính ngân hàng tiếp tục giữ vai trò trung tâm trong việc huy động và phân bổ nguồn lực cho nền kinh tế. Tuy nhiên, để đạt được các mục tiêu tăng trưởng lớn đã đề ra, việc sử dụng hiệu quả nguồn lực tài chính cần được đặt trong một chiến lược tổng thể, gắn kết chặt chẽ giữa chính sách tiền tệ, tài khóa và phát triển thị trường vốn, qua đó tạo nền tảng vững chắc cho tăng trưởng bền vững trong giai đoạn tới.