Trước Pomina, Vingroup từng ra tay cứu ‘vua gỗ’ Việt Nam thoát khủng hoảng: Thỏa thuận 16.000 tỷ đồng và bước đi ít ai ngờ

Tập đoàn Vingroup (HoSE: VIC) mới đây gây chú ý khi công bố hợp tác hỗ trợ CTCP Thép Pomina (POM) bằng khoản vay vốn lưu động tối đa 2 năm với lãi suất 0%. Động thái này diễn ra trong bối cảnh doanh nghiệp thép này đang trải qua 14 quý thua lỗ liên tiếp cùng áp lực nợ, thiếu vốn sản xuất và chuỗi cung ứng đứt gãy.

Không chỉ cung cấp vốn, Vingroup còn cam kết ưu tiên sử dụng đầu ra của Pomina trong hệ sinh thái từ VinFast, Vinhomes, Vinpearl, VinSpeed... Với quy mô tiêu thụ lớn và nhu cầu vật liệu ổn định, đây là bàn đạp để Pomina khôi phục hoạt động, cải thiện dòng tiền và sức khỏe tài chính.

“Vua gỗ” hồi sinh nhờ cứu trợ của Vingroup

Sự xuất hiện của Vingroup trong vai trò “nhà hỗ trợ” không phải lần đầu. Trước Pomina, Tập đoàn từng có dấu ấn trong thương vụ liên quan đến CTCP Tập đoàn Kỹ thuật Gỗ Trường Thành (HoSE: TTF).

Gỗ Trường Thành từng được mệnh danh là “vua gỗ” của Việt Nam giai đoạn 2005 - 2006, nổi bật trong mảng xuất khẩu. Nhưng sau khủng hoảng 2008, việc dự trữ lượng lớn gỗ Teak giá cao khiến doanh nghiệp thiệt hại nặng. Cộng thêm sai lầm đầu tư ngoài ngành vào bất động sản, y tế và thủy sản, TTF rơi vào vòng xoáy nợ nần và liên tục mất khả năng thanh toán.

Doanh nghiệp buộc phải tái cấu trúc, chuyển hướng sang thị trường nội địa. Đây cũng là thời điểm Tân Liên Phát - công ty con của Vingroup - xuất hiện với vai trò đối tác chiến lược, mang theo những đơn hàng giá trị lớn từ Vinhomes, Vinpearl và Masteri. Nhờ các đơn hàng hàng nghìn tỷ, TTF bước vào giai đoạn phục hồi khi thoát lỗ, báo lợi nhuận gần 270 tỷ đồng trong hai năm 2014 - 2015.

Đến tháng 5/2016, Tân Liên Phát chi khoảng 1.800 tỷ đồng để sở hữu 49,9% cổ phần của TTF, dự định tiếp tục chuyển đổi khoản vay hơn 1.200 tỷ đồng để tăng sở hữu. Tuy nhiên, khi báo cáo tài chính quý II/2016 được công bố, thị trường bàng hoàng khi TTF lỗ hơn 1.000 tỷ đồng, gần 980 tỷ đồng hàng tồn kho “bốc hơi” và các khoản phải thu chưa được trích lập đầy đủ.

Tân Liên Phát sau đó đã tạm ngừng thương vụ và liên tục bán ra cổ phiếu TTF để giảm lượng sở hữu và rút chân khỏi đây.

Một năm sau, Vingroup lần nữa ra tay cứu TTF khi ký thỏa thuận chiến lược dài hạn trị giá 16.000 tỷ đồng. Theo đó, TTF trở thành nhà cung cấp nội thất chính cho các dự án nhà ở của Vingroup trong 5 năm, được gia hạn đến năm 2027. Thỏa thuận này không chỉ giúp TTF ổn định tài chính, mà còn củng cố vị thế đối tác chiến lược lâu dài trong hệ sinh thái Vingroup mà đã cam kết trước đó.

Song song đó, Vinhomes đặt cọc hơn 1.032 tỷ đồng cho TTF với lãi suất thấp, giúp doanh nghiệp có dòng tiền duy trì hoạt động trong bối cảnh khó huy động vốn từ các kênh khác.

Cùng với sự lèo lái của Chủ tịch Mai Hữu Tín, TTF từng ghi nhận bước bật trở lại: doanh thu từ 721 tỷ đồng năm 2019 tăng lên hơn 2.000 tỷ đồng năm 2022, đưa TTF trở thành doanh nghiệp hàng đầu trong xuất khẩu gỗ.

Gỗ Trường Thành giờ ra sao?

Dù đã thoát khỏi nguy cơ bị hủy niêm yết, doanh nghiệp vẫn đang đối mặt với nhiều khó khăn khi doanh nghiệp ghi nhận doanh thu sụt giảm, lợi nhuận èo ọt, thậm chí âm hàng trăm tỷ đồng trong năm 2023 do biến động của thị trường xuất khẩu. Tính đến ngày 30/9/2025, khoản lỗ lũy kế hơn 3.262 tỷ đồng vẫn là gánh nặng lớn trên bảng cân đối kế toán.

Trên sàn chứng khoán, cổ phiếu TTF cũng không khá khẩm hơn khi giá trị “bốc hơi” hơn 82% kể từ năm 2022, hiện chỉ còn lẹt đẹt quanh vùng 2.000 - 3.000 đồng/cp và nằm trong diện cảnh báo.