Đề xuất giảm 80% tiền chuyển mục đích lên đất ở để tránh người dân phải ‘mua lại đất của chính mình’

Hiệp hội cho rằng động thái này sẽ tháo gỡ đáng kể khó khăn của người dân trong bối cảnh chi phí chuyển mục đích ngày càng tăng cao.

Ngày 8-12, trong văn bản gửi Ủy ban Thường vụ Quốc hội và các bộ, ngành góp ý dự thảo nghị quyết về cơ chế tháo gỡ vướng mắc khi triển khai Luật Đất đai, HoREA đề nghị sửa đổi điểm c khoản 2 Điều 10 theo hướng giảm tối đa gánh nặng tài chính cho hộ gia đình, cá nhân.

Theo HoREA, phần diện tích trong hạn mức giao đất ở nên chỉ thu 20% chênh lệch giữa giá đất ở và giá đất nông nghiệp, mức thấp hơn đề xuất 30% đang được thảo luận.

Với phần vượt hạn mức nhưng không quá một lần hạn mức, hiệp hội đề xuất thu 30% thay vì 50% như trong dự thảo của cơ quan soạn thảo.

Riêng phần diện tích vượt quá một lần hạn mức giao đất ở, HoREA thống nhất giữ nguyên mức thu 100% chênh lệch nhằm bảo đảm công bằng và hạn chế đầu cơ. Chính sách này được kiến nghị áp dụng một lần cho mỗi hộ gia đình hoặc cá nhân trên một thửa đất.

HoREA cho biết, tại nhiều địa phương, đặc biệt khu vực phía Nam phần lớn đất đai do người dân tự khai hoang, tạo lập hoặc thừa kế, không phải đất Nhà nước giao. Nhu cầu tách thửa cho con cái ra ở riêng hoặc chuyển nhượng một phần diện tích để có vốn xây nhà, ổn định cuộc sống là rất lớn.

Do đó, mức thu thấp (20-30%) với diện tích trong hạn mức sẽ giúp người dân thực hiện quyền hợp pháp của mình, tránh tình trạng “thuế chồng thuế” hay phải “mua lại đất của chính mình”.

HoREA cho rằng mức thu thấp (20-30%) đối với diện tích trong và sát hạn mức sẽ giúp người dân tiếp cận nhu cầu nhà ở thuận lợi hơn. Tuy nhiên, áp dụng mức thu 100% với phần vượt lớn là công cụ quan trọng để ngăn chặn tình trạng doanh nghiệp hoặc đầu nậu núp bóng cá nhân gom đất nông nghiệp trục lợi.

Thời gian qua, câu chuyện “thuế chồng thuế”, hay nghịch lý “mua lại đất của chính mình”, đã trở thành chủ đề nóng tại nghị trường. Nhiều hộ dân phản ánh chi phí chuyển đổi từ đất nông nghiệp sang đất ở tăng quá nhanh, vượt quá khả năng tài chính, khiến nhu cầu an cư bị đình lại.

Trong khi đó, Bộ Tài chính đang lấy ý kiến dự thảo Nghị định quy định mức thu 30% cho diện tích trong hạn mức, 50% cho diện tích vượt nhưng không quá một lần, và 100% cho phần vượt lớn hơn hoặc các lần chuyển đổi tiếp theo.